ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ

Συνοδός Ασφαλείας,  Άρθρο του κ. Τσιφλίδη Σ. Χαράλαμπου – ΚΑΘΗΓΗΤΗ ΕΝΗΛΙΚΩΝ

 

ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΙ ΣΥΝΟΔΕΥΤΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ (ΠΕΖΗ-ΕΠΟΥΜΕΝΗ) ΚΑΙ ΚΑΝΟΝΕΣ ΠΑΡΕΧΟΜΕΝΗΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ

AΣΦΑΛΕΙΑ-ΠΡΟΣΩΠΩΝ-ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ-

ΧΡΗΜΑΤΑΠΟΣΤΟΛΩΝ

1. ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΙ ΣΥΝΟΔΕΥΤΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ (ΠΕΖΗ-ΕΠΟΥΜΕΝΗ) ΚΑΙ ΚΑΝΟΝΕΣ ΠΑΡΕΧΟΜΕΝΗΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ

Α) Σε μια συνοδεία ασφαλείας τα είδη των πεζών σχηματισμών είναι:

1. συνοδεία ασφαλείας με ένα άτομο.

(επίβλεψη τομέα 360° από τον προσωπικό σύνοδο)

1. συνοδεία ασφαλείας με δυο άτομα-διαγώνιος σχηματισμός (επίβλεψη τομέα 180° ο κάθε σύνοδος ασφαλείας )
2. συνοδεία ασφαλείας με τρία άτομα-τρίγωνο ή απλή σφήνα (επίβλεψη τομέα 120° ο κάθε σύνοδος ασφαλείας)
3. συνοδεία ασφαλείας με 4 άτομα –σχηματισμός σφήνας ή τετράγωνου (επίβλεψη τομέα 90° ο κάθε σύνοδος )
4. συνοδεία ασφαλείας με 5 άτομα -σχηματισμός διαμάντι (επίβλεψη τομέα 90° ο κάθε σύνοδος και ο προσωπικός σύνοδος έχει μονό την ευθύνη του επίσημου ).
5.  

Όσος μεγαλύτερος είναι ο αριθμός των συνοδών, τόσο πιο αποτελεσματική θα είναι και η παρεχόμενη ασφάλεια, διότι καλύπτονται όλες οι πτυχές της ασφάλειας και μειώνεται αισθητά ο ενδεχόμενος κίνδυνος.

Β) Ως προς τη συνοδευτική ασφάλεια με κάθε είδους μεταφορικό μέσο, πρέπει να τηρούνται τα εξής:

1)Μεταφορά προστατευόμενου σε όχημα

Μόλις τα αυτοκίνητα έχουν ελεγχθεί και θεωρούνται ότι είναι έτοιμα για χρήση, έρχονται σε θέση κοντά στην πόρτα εξόδου, όπου ο πελάτης θα αφήσει το ασφαλές κτίριο. Τουλάχιστον ένας οδηγός –συνοδός μένει με τα αυτοκίνητα, διότι τα αυτοκίνητα δεν μπορούν να αφήνονται αφύλακτα. Στη συνέχεια, η ομάδα περιστοιχίζει τον πελάτη καθώς κινείται από την ασφαλή διαμονή στο αυτοκίνητό του.

2) Ταξιδεύοντας

Η πομπή στη συνέχεια κινείται προς τον προορισμό. Η ομάδα θα έχει επιλέξει μια διαδρομή ή δύο, σε ορισμένες περιπτώσεις, αυτό μπορεί να περιλαμβάνει και τρεις διαδρομές που έχουν οριστεί για τα ταξίδια μαζί, που αποφεύγει τα πιο επικίνδυνα «σημεία συμφόρησης», όπως γέφυρες μία λωρίδα κυκλοφορίας ή σήραγγες, επειδή αυτές οι γραμμές δεν έχουν τρόπο διαφυγής και είναι πιο ευάλωτα σε ενέδρα.

3) Άφιξη στον προορισμό

Όταν η φάλαγγα φθάνει στο σημείο, ένας ή περισσότεροι συνοδοί ασφαλείας θα βγουν πρώτα να επιβεβαιώσουν ότι η τοποθεσία είναι ασφαλής και ότι το προσωπικό που είχε ορισθεί για να εργαστούν εκείνη την ημέρα είναι αυτοί που είναι παρόντες. Αν η τοποθεσία είναι ασφαλής, αυτοί οι συνοδοί σηματοδοτούν ότι είναι ασφαλές ώστε να φέρει στον πελάτη. Ο πελάτης φτάνει συνοδεία στο κτίριο πάντα και ποτέ μόνος του. Οι συνοδοί μπορούν στη συνέχεια να μεταβούν προς τα πίσω για να έχουν τον έλεγχο της ασφάλειάς του σε μεγαλύτερη απόσταση.

4) Επιστροφή στην ασφαλή θέση

Μετά από τις δραστηριότητες της ημέρας, ο πελάτης θα πρέπει να έρθει πίσω στην ασφαλή του θέση. Έξοδος από το όχημα, χωρίς έλεγχο και περπάτημα χωρίς συνοδεία στην πόρτα εκθέτει τον πελάτη σε κίνδυνο, διότι δεν έχει γίνει ο σωστός έλεγχος και υπάρχουν σοβαροί κίνδυνοι για την ασφάλεια του. Πρέπει να τηρούνται επακριβώς οι προβλεπόμενοι κανόνες ασφαλείας, ώστε να τελειώσουν οι συνοδοί ασφαλείας το έργο τους αποτελεσματικά, επιδεικνύοντας γνώση και επαγγελματισμό.

Eπίσης όλοι οι οδηγοί και τα μέλη της συνοδείας πρέπει να ενημερωθούν για τη δομή της διοίκησης, τη διαδρομή, τις διαδικασίες-προγραμματισμό (check-σημεία, στάσεις ανάπαυσης, κλπ), τα σχέδια έκτακτης ανάγκης (σε περίπτωση ενός περιστατικού ασφάλειας, ιατρικής έκτακτης ανάγκης ή βλάβης), η δράση κατά την παραλαβή-άφιξη, τους δίαυλους επικοινωνίας (ασύρματους, συχνότητες κλπ), και των ωραρίων.

Ειδικότερα πρέπει:
• Οι ασύρματες επικοινωνίες θα πρέπει να ελέγχονται πριν από την έναρξη και κατά μήκος της διαδρομής.
• Αποφασίστε σχετικά με ένα χρονοδιάγραμμα για τον έλεγχο της συνοδείας.
• Η συνοδεία πρέπει είναι να εξοικειωμένη και ο αρχηγός της συνοδείας να μπορεί να επικοινωνεί με όλα τα μέλη.
• Ο οδηγός του προστατευόμενου οχήματος θα πρέπει να κρατά πάντα το όχημα, σε θέση τέτοια ώστε να επικοινωνεί με τα υπόλοιπα οχήματα και να μην απομακρύνεται από αυτά. Σε περιπτώσεις στάσεων, χρειάζεται να γίνουν σε συμφωνημένα χρονικά διαστήματα για να διασφαλιστεί ότι όλοι είναι ακόμα μαζί. Ακόμα οδήγηση με φώτα μπορεί να βοηθήσει στη διατήρηση της οπτικής επαφής.
• Το όχημα ελέγχου ταξιδεύει σε κοντινή απόσταση από το προστατευόμενο όχημα, ώστε να παρέχεται η δυνατότητα παρέμβασης σε μια δύσκολη κατάσταση .
• Το προπορευόμενο όχημα κρατά σε μια συμφωνημένη ταχύτητα τα οχήματα που ακολουθούν.
• Θα πρέπει να συμφωνηθεί και καθοριστεί, ποιοι θα είναι οι ρόλοι του προσωπικού που συμμετέχει στη συνοδεία, σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης.
• Αν ένα όχημα είναι σταματημένο, ολόκληρη η συνοδεία θα πρέπει να σταματήσει, ώστε να μην χαθεί η επαφή τους για κανένα λόγο.
• Όταν το κομβόι ξεκινήσει και σταματήσει για οποιοδήποτε λόγο σε ένα σημείο, πρέπει να διατηρούνται τα οχήματά κοντά μεταξύ τους για την αποφυγή παρεμβολών με οποιοδήποτε όχημα που διέρχεται ή ακολουθεί.
• Αποφύγετε να ακολουθήσετε δρομολόγια με δύσβατους δρόμους και πολλά εμπόδια, όπου είναι δυνατόν να μην υπάρχουν δρομολόγια διαφυγής ή ελιγμών σε περίπτωση κινδύνου.
• Τα οχήματα πρέπει να έχουν ασύρματη επαφή μεταξύ τους. Επίσης πρέπει να είναι εξοπλισμένα με προβολείς και δυνατά φώτα (δύσκολες καιρικές συνθήκες, νοήματα και αποφυγή ενδεχόμενων απειλών).
• Επίσης το τελευταίο όχημα της συνοδείας πρέπει να έχει επαφή με το επόμενο και κατ΄ ουσία όλη η πομπή, πρέπει να είναι συνδεδεμένη με τέτοιο τρόπο, ώστε να λειτουργεί ως ομάδα.

Oι εποχούμενες συνοδείες ασφαλείας, μπορούν να γίνουν με διάφορα μεταφορικά μέσα, κυρίως με αυτοκίνητα ή μοτοσυκλέτες, και ο αριθμός της συνοδευτικής ασφάλειας εξαρτάται καθαρά από το βαθμό επικινδυνότητας του συνοδευόμενου προσώπου. Είναι σίγουρο πάντως ότι όσο περισσότερα οχήματα και συνοδοί ασφαλείας υπάρχουν, τόσο μεγαλύτερη ασφάλεια θα παρέχουν στην συνοδεία υψηλού κινδύνου , στο υψηλό ιστάμενο πρόσωπο.

1. Προστασία με δύο ή περισσότερα αυτοκίνητα

α. Προστασία στο πίσω μέρος της πομπής και έλεγχο όλων των οχημάτων
στο βαθμό που να μπορούν να αποτρέψουν τα οχήματα να προσπεράσουν τη φάλαγγα.
β. Παρέχουν κάλυψη σε βαριά κυκλοφορία.
γ. Παρέχουν σταθερή πορεία παρακολούθησης της πομπής.
δ. Άμεση αντίδραση σε συμβάντα.
ε. Μπορεί να μπλοκάρει το δρόμο προς το οπίσθιο και μπροστινό μέρος της συνοδείας, εφόσον απαιτείται από τις συνθήκες
στ. Μπορούν να παρέχουν επείγουσα μεταφορά σε περίπτωση βλάβης του
VIP οχήματος ή σε μια επίθεση που μπορεί να δεχτεί το προστατευόμενο άτομο
ζ. Η θέση του συνοδευτικού είναι πάντοτε προς το πίσω μέρος του οχήματος και αντίστοιχα του μπροστινού κατά απόλυτη συνακολουθία.

η. Σε περίπτωση στροφών, το συνοδευτικό όχημα βρίσκεται κοντά στην εξωτερική λωρίδα κυκλοφορίας, με τέτοιο τρόπο ώστε να ελέγχει προληπτικά το χώρο και τις ενδεχόμενες απειλές που θα προκύψουν, αλλά και να μην περιορίζει την ορατότητα του οχήματος που μεταφέρει το πρόσωπο.

θ. Σε περίπτωση που βγουν σε αυτοκινητόδρομο ή σε δρόμο ταχείας κυκλοφορίας, θα πρέπει να βρίσκονται σε πολύ κοντινή απόσταση, για να μην γίνει κάποια παρεμβολή ξένου οχήματος και διασπάσει τη συνοχή της συνοδείας.

 

1. Προστασία με μοτοσυκλέτες

α) Οι μοτοσυκλέτες παρέχουν συμπληρωματική κάλυψη στα οχήματα που μεταφέρουν το συνοδευόμενο πρόσωπο και συνήθως της στέλνουμε για προπομπούς και χάραξη δρομολογίων.

β) Χρησιμοποιούνται ως προπομποί, με τρόπο προληπτικό, ώστε να παρέχεται η δυνατότητα προφύλαξης από μη εμφανή σημάδια κινδύνου.

γ) Έχουν δυνατότητα γρήγορων ελιγμών και αποφυγή της κυκλοφοριακής συμφόρησης και έτσι χρησιμοποιούνται ανάλογα με τις εκάστοτε συνθήκες.

δ) Μπορούν σε περιπτώσεις κινδύνων, να συμμετέχουν ενεργά στην ομάδα συνοδείας, καθόσον έχουν ευχέρεια κινήσεων.

ε) Η θέση τους είναι ανάλογη με το εκάστοτε σχέδιο και επιχειρησιακό πλάνο του Επικεφαλή της συνοδείας και μπορεί να προσαρμόζεται σύμφωνα με τις επικρατούσες συνθήκες.

Και τέλος, η ομάδα προστασίας ενός υψηλού προσώπου δεν πρέπει :

α) να θίγει χωρίς λόγο την ελευθερία του επισήμου και τα καθήκοντα του.

β) δεν πρέπει να δίνει μάχη ,να παίρνει εκδίκηση και να εκθέτει χωρίς

λόγο τον επίσημό σε κίνδυνο.

γ) Η προστασία δεν πρέπει να δημιουργεί δυσχέρεια στον επίσημο, ούτε να

απαιτεί απ’ αυτόν να απολογείται για το προσωπικό ασφαλείας του.

δ)Πρέπει να είναι πάντοτε σεβαστή η ιδιωτική ζωή του επισήμου και να

τηρείται η εχεμύθεια από το προσωπικό ασφαλείας.

2) ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΚΑΙ ΜΕΤΡΑ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΕΧΝΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΠΡΟΣΩΠΩΝ

Α) ΧΡΗΣΙΜΟΙ ΟΡΙΣΜΟΙ

AΠΟΤΡΟΠΗ ΚΙΝΔΥΝΟΥ: Mε τον όρο αποτροπή κινδύνου, αναφερόμαστε στη σωματική ακεραιότητα, προσωπική ελευθερία, τιμή και υπόληψη και την προστασία της περιουσίας. Παράλληλα αφορά και τα ατυχήματα και τα ιατρικά περιστατικά που απαιτούν πρώτες βοήθειες.

ΠΡΟΝΟΗΤΙΚΟΤΗΤΑ: Εννοούμε την ικανότητα της εκ των προτέρων πρόβλεψης γεγονότος, που μπορεί να έχει επιπτώσεις στη ζωή, προσωπική ελευθερία, τιμή, αξιοπρέπεια, στην περιουσία και στην αποφυγή ατυχημάτων αλλά και τη μέριμνα σε περίπτωση εκτάκτου συμβάντος ιατρικής φύσης.

ΕΠΙΘΕΣΗ: Ως επίθεση εννοούμε τη σκοπούμενη ενέργεια, η οποία στρέφεται κατά ενός φυλασσόμενου προσώπου .Η ενέργεια αυτή μπορεί να εκδηλωθεί από άτομο ή ομάδα ατόμων με σκοπό να βλάψει κάποιο από τα αγαθά του προστατευμένου προσώπου ,όπως τη ζωή ,την τιμή ή την ελευθερία να αποφασίζει .Τον επιτιθέμενο (ή την ομάδα ) δεν τον ενδιαφέρει το είδος και η αξία του αγαθού που βλάπτεται ,ούτε τα μέσα που θα χρησιμοποιήσει ώστε να πετύχει τον σκοπό του.

ΟΜΗΡΙΑ: Ομηρία καλείται η κατάσταση παράνομης κράτησης ανθρώπου για την απολαβή χρηματικών ποσών, αντικείμενων αξίας κ.α .Ο εκάστοτε όμηρος ως κρατούμενος αποτελεί μέσο εξαναγκασμού των νομίμων κυβερνήσεων και άλλων ώστε να δεχθούν να ικανοποιήσουν τα αιτήματα των δραστών .Πρόκειται για μια δημοσιοποιημένη αιχμαλωσία όπου οι ομάδες των δραστών χρησιμοποιούν την απειλή της εκτέλεσης των ομήρων, προκειμένου να γίνουν δεκτά τα αιτήματα τους και να επιτύχουν τον σκοπό τους.

Β) ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΣΥΝΟΔΕΥΤΙΚΩΝ ΟΜΑΔΩΝ

Οι Συνοδευτικές Ομάδες χρειάζεται να είναι άρτια εκπαιδευμένες. Η εκπαίδευσή τους πρέπει να περιέχει 4 βασικά στοιχεία:

1. Πρόβλεψη, να μπορεί να προβλέπει δύσκολες και επικίνδυνες καταστάσεις.
2. Αποτροπή, να μπορεί να αποτρέπει ορατούς και μη κινδύνους.
3. Παρεμπόδιση, να εμποδίζει να εμφανισθούν κάθε είδους απειλές και να τις καταπολεμά αποτελεσματικά σε κάθε περίπτωση.
4. Αντίδραση, να αντιδρά άμεσα και αποτελεσματικά σε κάθε είδους ενδεχόμενη

απειλή, επιδεικνύοντας επαγγελματισμό και σταθερότητα.

Γ) ΜΕΣΑ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΥ ΣΥΝΟΔΕΥΤΙΚΩΝ ΟΜΑΔΩΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

Στη διάθεση της ομάδας προστασίας θα πρέπει να βρίσκονται:

• κατάλληλες κτιριακές εγκαταστάσεις, που θα χρησιμοποιούνται τόσο για

κατοικία, για γραφείο (χώρος οργάνωσης τους), όσο και για χώρο εκπαίδευσης

τους.

• επικοινωνίες με σύστημα που δεν θα επιτρέπει την ανίχνευση των συχνοτήτων, ώστε οι συνομιλίες να γίνονται με ασφάλεια,
• σύστημα εντοπισμού και εμπλοκής επικίνδυνων συχνοτήτων (jammer)
• συσκευή ελέγχου μεταλλικών αντικειμένων και συσκευή ελέγχου αλληλογραφίας
• σκέπασμα βόμβας, για προστασία σε περίπτωση έκρηξης
• φαρμακείο

Επίσης κάθε σύνοδος πρέπει να έχει:

-κατάλληλο οπλισμό και εφεδρικά πυρομαχικά,

-φορητό ασύρματο με μικρόφωνό και ακουστικά

– αλεξίσφαιρα γιλέκα που να καλύπτουν υψηλές προδιαγραφές

-μέσο αναγνώρισης (ως σύνοδος προστασίας)

– κατάλληλο είδους φακού, για τις δύσκολες συνθήκες φωτισμού.

Δ) ΚΥΚΛΟΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΕΠΙΣΗΜΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ- ΕΠΙΠΕΔΑ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ

H προστασία παρέχεται με οπτική και σωματική κάλυψη 360^ο . Ο δακτύλιος αυτός σταματά τους κινδύνους που ξεφεύγουν από τους άλλους (εξωτερικός-μεσαίος-εσωτερικός). Βρίσκονται πάντα σε επαγρύπνηση και απομακρύνουν άμεσα το προστατευόμενο πρόσωπο από το σημείο θανάτου.

Επίσης όλοι οι κύκλοι προστασίας επικοινωνούν μεταξύ τους, με τέτοιο τρόπο ώστε οι κίνδυνοι που παρουσιάζονται να αντιμετωπίζονται άμεσα και αποτελεσματικά.

Η ομάδα προστασίας δεν εμπλέκεται σε συλλήψεις, παρά περιορίζεται μόνο στην υπεράσπιση του επισήμου από τις κακόβουλες επιθέσεις.

Τέλος η ομάδα πρέπει να έχει συνοχή και τα μέλη της διακριτούς ρόλους, για να μπορούν να ασκούν αποτελεσματικά τα καθήκοντα που τους έχουν ανατεθεί.

Ε) ΤΡΟΠΟΙ ΑΠΕΜΠΛΟΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΟΥ ΠΡΟΣΩΠΟΥ ΑΠΟ ΠΗΓΕΣ ΚΙΝΔΥΝΩΝ

Γίνεται με:

• Το « πάγωμα του χώρου » και
• Την απομάκρυνση του προστατευόμενου προσώπου από τον επικίνδυνο χώρο.

α) Με τον όρο ΄΄πάγωμα του χώρου΄΄, εννοούμε το κατάλληλο κλείσιμο και καθαρισμό του χώρου, ώστε να μην υπάρχουν εσωτερικές ή εξωτερικές απειλές για το προστατευόμενο άτομο και για την ομάδα και πραγματοποιείται με την κατάλληλη διανοητική και σωματική προετοιμασία της ομάδας προστασίας ύστερα από σχετική εκπαίδευση τους.

β) Ως προς την απομάκρυνση του προστατευόμενου προσώπου από τον επικίνδυνο χώρο, γίνεται με τον κατάλληλο σχεδιασμό της επιχειρησιακής ομάδας και με την απαιτούμενη προσοχή, ώστε να μπορεί να διαφυλαχτεί η ζωή και σωματική ακεραιότητα του προσώπου αλλά και ταυτόχρονα να αντιμετωπιστούν οι κίνδυνοι που θα παρουσιαστούν.

ΣΤ) ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΥΠΟ ΤΗΝ ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ «ΣΤΕΝΗΣ

ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΠΡΟΣΩΠΟΥ»

Περιλαμβάνουν τις εξής ομάδες μέτρων, που είναι:

1. Προπαρασκευαστικά: συλλογή πληροφοριών, αυτοψία, έλεγχος ανάλυση δρομολογίου, άτομα που θα συνοδεύσουν τα πρόσωπα.
2. Πληροφοριακά: περιλαμβάνουν διαγράμματα χώρων επίσκεψης, κλιματολογικές συνθήκες και επιλογή κατάλληλης αμφίεσης, στοιχεία και αναφορές από προηγούμενες επισκέψεις.
3. Ανάπτυξη μέτρων προστασίας: Πρόκειται για ανάλυση δρομολογίου, εντοπισμό παρακολούθησης, αναγνώριση επίθεσης, αντί-αιφνιδιασμό και ενέργειες διαφυγής.

Επίσης και τους κύκλους προστασίας που είναι:

1. Φυσικός κύκλος ασφάλειας (τοίχοι, φράκτες, ώστε να μη φαίνεται η κατοικία ή το πρόσωπο)
2. Τεχνητός κύκλος ασφάλειας

Τα μέτρα αυτού του κύκλου, βελτιώνουν και ενισχύουν το φυσικό. Περιλαμβάνουν σύστημα φρουρών, κάμερες συναγερμούς, φωτισμό, χρήση σκύλων, προσωπικό όπλο

1. Κύκλος πληροφοριών εγγύς περιβάλλοντος

Τα μέτρα στον κύκλο αυτό περιλαμβάνουν τον εντοπισμού κάθε αγνώστου. Σε περίπτωση υπόπτου ειδοποιείται η Αστυνομία για το σχετικό έλεγχο.

Ως προστατευόμενα πρόσωπα (στόχοι) θεωρούνται πολιτικοί, επιχειρηματίες, θρησκευτικοί και στρατιωτικοί ηγέτες, αντιπρόσωποι ξένων κρατών, άλλα πρόσωπα, που θεωρούνται παράγοντες της πολιτικής, κοινωνικής και οικονομικής ζωής που απασχόλησαν επί πολύ την κοινή γνώμη, στο παρελθόν. Επίσης ως στόχοι επιλέγονται άτομα ή ομάδες ατόμων ή θεσμοί που απασχολούν ή έχουν απασχολήσει αρνητικά και για μεγάλο χρονικό διάστημα την κοινή γνώμη.

Ζ) ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΕΠΙΣΗΜΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ

Κατά τη διοργάνωση της προστασίας των VIP, οι πρώτες εκτιμήσεις θα είναι συνήθως, πόσοι άνδρες χρειάζονται, και τι είδους οργάνωσης και εξοπλισμού χρειάζονται .Οι απαντήσεις καθορίζονται από τους ακόλουθους παράγοντες:
• Επίπεδο και τη φύση της απειλής
• Η σημασία του επισήμου προσώπου
• Ο τρόπος ζωής και η καθημερινότητα τους
• Η πολιτική αποδοχής ενός συνοδού ασφαλείας
• Οι διαθέσιμοι πόροι – ανθρώπινο δυναμικό, τα υλικά και τη χρηματοδότηση

Στόχοι ασφαλείας

Σας προστατεύουν από τις εξής:
1. ακούσιο τραυματισμό ,ατυχήματα αυτοκινήτων, τυχαία ατυχήματα, επείγοντα ιατρικά περιστατικά, ειδικά ιατρικά προβλήματα.
2. ενοχλητικές καταστάσεις, M.Μ.Ε, δημόσιες καταστάσεις, εταιρικές καταστάσεις, την ιδιωτική ζωή, τα οικογενειακά θέματα κ.α.
3. εσκεμμένες επιθέσεις ,ποινική απειλή, τυχαία επιθέσεις, οργανωμένη επίθεση, τρομοκρατικών ή εγκληματικών απαγωγή.

 

Η πληρέστερη δυνατή προστασία επιτυγχάνεται με:

– την παρατήρηση,
χρησιμοποιώντας τα μάτια τους για να αξιολογήσουν την κατάσταση γύρω από το VIP και την αντίδραση σε γεγονότα γρήγορα και με οργανωμένο τρόπο, όπου είναι απαραίτητο.
– Με τη Γλώσσα του Σώματος,
με την εξοικείωση του προσωπικού στα σήματα που ενδεχομένως να κρύβουν κινδύνους.
– Με τη θωράκιση,

χρησιμοποιώντας προσεκτικά την ομάδα με κατάλληλη θέση και συνοχή, ώστε να μην κινδυνεύει από τις απειλές
– Με τη συστηματική προστασία,
η ομάδα να κάνει τη δουλειά της προσεκτικά και καλά. Αυτό είναι το στοιχείο που επιδεικνύει στον πελάτη, ότι η ομάδα είναι εξειδικευμένη, βρίσκεται σε εγρήγορση και το σύστημα ασφαλείας είναι ενεργοποιημένο και αποτελεσματικό.
-Αποφυγή της ρουτίνας,

αποφεύγοντας τις καθημερινές συνήθειες και τη ρουτίνα κατά την εκτέλεση των καθηκόντων που καθιστά την εργασία επικίνδυνη.
– Αποτελεσματικός προγραμματισμός, τήρηση ιεραρχίας και εξειδίκευση καθηκόντων,

ώστε η ομάδα να λειτουργεί σαν ΄΄ρολόϊ΄΄ , με σωστό προγραμματισμό στις ενέργειες του, διακριτούς ρόλους και υπακοή στους ανωτέρους τους.

Συνοψίζοντας, οι ομάδες ασφαλείας θα πρέπει να τηρούν όλους τους κανόνες ασφαλείας, ώστε η παρεχόμενη ασφάλεια να είναι αποτελεσματική. Αυτό που είναι πρωταρχικής σημασίας για την ομάδα είναι η ζωή και η σωματική ακεραιότητα του προστατευόμενου προσώπου και ταυτόχρονα η δική τους ζωή και σωματική ακεραιότητα, τα οποία επιτυγχάνονται με την κατάλληλη εκπαίδευση, γνώση, διανοητική και σωματική προετοιμασία, με τη λήψη των μέτρων αυτοπροστασίας και με το σχεδιασμό και προγραμματισμό όλων τους των ενεργειών, που σχετίζονται με τα καθήκοντα και το ρόλο τους. Με την τήρηση των ανωτέρω, επιδεικνύουν επαγγελματισμό, σταθερότητα και αποφασιστικότητα και προσδίδουν κύρος τόσο στο άτομο που προστατεύουν όσο και στους εαυτούς του και αυξάνουν το αίσθημα αυτοεκτίμησης τους, γεγονός που επιδρά θετικά κατά την άσκηση των καθηκόντων τους.

3) ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ-ΟΡΓΑΝΩΣΗ-ΑΝΑΛΥΣΗ & ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΛΥΣΕΙΣ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ ΟΜΗΡΙΑΣ Ή ΕΚΒΙΑΣΜΩΝ ΕΠΙΣΗΜΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ

Όπως σε όλα τα επεισόδια πρέπει να επιδεικνύεις πάντοτε την απαραίτητη αυτοσυγκράτηση. Αν ενδώσεις στη συναισθηματική παρόρμηση της στιγμής και πάρεις εθελοντικά τη θέση οποιοδήποτε ομήρου έχεις διαπράξει το σοβαρότερο και ίσως το πιο θανάσιμο λάθος. Το αποτέλεσμα ενός τέτοιου άστοχου ηρωισμού μπορεί να είναι τραγικό. Πρέπει να θυμάσαι ότι οι άνθρωποι οδηγούνται σε παράτολμες πράξεις μόνο όταν βρεθούν κάτω από συνθήκες απελπισίας και δεν έχουν άλλη επιλογή. Συνήθως λίγοι από αυτούς επιβιώνουν και αποκτούν τον τίτλο του ήρωα. Αν λοιπόν εσύ απερίσκεπτα επιχειρήσεις αυτές τις παράτολμες πράξεις δεν θα προλάβεις να χαρείς τον τίτλο του ήρωα. Σε καταστάσεις ομηρίας και εκβιασμών υψηλών προσώπων οι πιο βιώσιμες και σωστές, ως προς τον χειρισμό, επιλογές είναι:

α) Να κινηθείς αιφνιδιαστικά προς το κοντινότερο εμπόδιο ενώ θα τραβάς το όπλο σου. Αν δεν υπάρχει κάλυμμα και ο δράστης έχει αρχικά το όπλο του στραμμένο προς το μέρος σου, περίμενε ώσπου κάτι να του αποσπάσει την προσοχή ή αιφνιδιαστικά πέσε προς τα κάτω, ενώ θα τραβάς το όπλο σου. Αν πυροβολήσει θα σημαδέψει μάλλον στο ύψος όπου ήσουν πριν βρεθείς στο έδαφος ενώ ο συνεργάτης θύμα θα έχει τη δυνατότητα να αντιδράσει ταυτόχρονα. Αν έχει το όπλο του στραμμένο προς τον όμηρο, θα πρέπει να το μετακινήσει για να σε πυροβολήσει. Εσύ σαν κινούμενος στόχος, μάλλον δύσκολα θα χτυπηθείς.

β) Απασχόλησε τον χρησιμοποιώντας την πειθώ και τις διαπραγματευτικές σου ικανότητες σε μια προσπάθεια να αποτρέψεις τον κίνδυνο. Ακόμα ίσως καταφέρεις ενώ θα του μιλάς όσο το δυνατόν πιο ήρεμα, να κινηθείς αργά σε κάποιο κάλυμμα που έχεις ήδη επιλέξει.

γ) Η τελευταία σου επιλογή είναι να παραδώσεις το όπλο σου, με την ελπίδα ότι δε πυροβολήσει εσένα ή και τον όμηρο που προστατεύεις. Να θυμάσαι όμως πως αν παραδώσεις το όπλο σου θα βρεθείς και εσύ αβοήθητος. Δεν θα έχεις πλέον καμιά ελπίδα να διαπραγματευτείς με το δράστη, να σώσεις το άτομο που προστατεύεις ούτε να ανταποδώσεις σε ενδεχόμενη επίθεση σε βάρος σου. Επίσης αν ο δράστης δεν έχει στην κατοχή του οποιοδήποτε είδος οπλισμού, τον εφοδιάζεις με το δικό σου που γνωρίζεις ότι λειτουργεί, ενώ το δικό του μπορεί να ήταν άδειο, μη λειτουργικό ή ψεύτικο.

Όταν ο δράστης αποφασίσει να αιχμαλωτίσει ένα πρόσωπο, χωρίς να το συνειδητοποιεί, φορτώσει το μυαλό του με τρομερές νοητικές απαιτήσεις γιατί θα πρέπει να σκέφτεται:

α) τη διαφυγή του

β) τον όμηρο

γ) εσένα που τον προστατεύεις και την απειλή εναντίον του

δ) τον οποιοδήποτε διάλογο ξεκινήσεις μαζί του

ε) τους τυχόν παρευρισκόμενους και λοιπά ερεθίσματα από το περιβάλλον του

H τακτική του διαλόγου σε αυτές τις δύσκολες καταστάσεις (ομηρίες, εκβιασμοί κλπ) είναι ένας πρόσφορος τρόπος όχι μόνο για να αποσπάσεις την προσοχή του δράστη από τον όμηρο αλλά και για να τον απασχολήσεις ώστε να αναζητήσεις κάλυψη, όταν δεν είσαι προετοιμασμένος κατάλληλα και αυτό για να τον οδηγήσεις στη συμπεριφορά που θέλεις εσύ. Είναι βέβαιο ότι στην πραγματική ένταση που θα κυριαρχεί, ο δράστης θα έχει περιορισμένη δυνατότητα επιλογών, επειδή η πίεση και το στρες δεν θα του επιτρέπουν να σκεφτεί όλο το φάσμα των επιλογών που θα μπορούσε να εκμεταλλευτεί. Στη δύσκολη θέση που βρίσκεται είναι πολύ πιθανό να σκεφτεί ότι η μόνη λύση που του παρέχεται είναι από τον οπλισμό του. Έτσι με το διάλογο θα μπορείς να καταφέρεις να τον οδηγήσεις σε άλλες επιλογές που θα απέχουν πολύ από την άστοχη ενέργεια στην οποία έχει αποφασίσει να καταφύγει.

Συμπερασματικά θα πρέπει να θυμάσαι ότι όσο περισσότερο διαρκεί ένα επεισόδιο ομηρίας ή εκβιασμού, τόσο λιγοστεύουν οι πιθανότητες να ασκηθεί βία. Έτσι έστω και αν δεν πετύχεις τη γρήγορη απελευθέρωση του ομήρου, με την τακτική του διαλόγου ίσως καταφέρεις να διατηρήσεις τον έλεγχο της κατάστασης για όσο χρόνο χρειαστεί να καταφθάσουν ενισχύσεις, ώστε να επιληφθούν οι αρμόδιοι και να αναγάγεις το επεισόδιο σε τακτική επιχείρηση.

4) ΦΡΟΥΡΗΣΗ ΣΤΟΧΩΝ-EΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ

Ως προσωπικό ασφαλείας, που έχει καθήκον τη συνοδεία χρηματαποστολών ή τη φρούρηση χώρων συναλλαγής ή διακίνησης χρημάτων οποιοσδήποτε επιχείρησης ή οργανισμού, θα πρέπει, αξιολογώντας τις απειλές που ενδεχομένως έχει να αντιμετωπίσει ανάλογα κατά την εκτέλεση της υπηρεσίας του, να εκτιμήσει ότι μόνιμα και σοβαρά κινδυνεύει από ληστρικές επιθέσεις, που έχουν ως χαρακτηριστικό την άσκηση ή την απειλή άσκησης βίας. Η ληστεία είναι ένα σοβαρό ποινικό αδίκημα (κακούργημα), που προβλέπεται και τιμωρείται από το άρθρο 380 του Π.Κ: «ληστεία διαπράττει όποιος με σωματική βία εναντίον προσώπου ή με απειλές ενωμένες με επικείμενο κίνδυνο σώματος ή ζωής αφαιρεί από άλλον, ξένο κινητό πράγμα ή τον εξαναγκάζει να του το παραδώσει με σκοπό να το ιδιοποιηθεί παρανόμως».

Η τάση για εύκολο πλουτισμό, η βία που χαρακτηρίζει την εποχή μας, η ύπαρξη αυξημένων δυνατοτήτων για το σχεδιασμό και την εκτέλεση, καθώς επίσης και η επιρροή από ξένα πρότυπα που συχνά ηρωποιούνται, είναι μερικοί από τους παράγοντες που συντελούν στην διάπραξη ληστειών.

Οι ληστές μπορούν να ταξινομηθούν σε τρείς βασικές κατηγορίες:

1. Τρομοκράτες:

Η «απαλλοτρίωση» χρημάτων από τράπεζες και λοιπούς Οργανισμούς είναι μία πηγή χρηματοδότησης για την υλοποίηση των στόχων τους.

2. Οργανωμένοι ποινικοί εγκληματίες:

Ομάδες αδίστακτων κακοποιών, που κατά τρόπο μεθοδικό και οργανωμένο, σχεδιάζουν και πραγματοποιούν μία ληστεία.

3. Ευκαιριακοί εγκληματίες:

Μεμονωμένα άτομα ή μικρές ομάδες (συνήθως δύο ατόμων), που υπό την πίεση οικονομικών προβλημάτων οδηγούνται στη διάπραξη ληστειών. Συνήθως ενεργούν αυθόρμητα χωρίς προγραμματισμό και τακτική σχεδίαση. (Π.χ., ναρκομανείς κ.λπ.).

Αυτός ο διαχωρισμός και η κατάταξη των ληστών σε κατηγορίες γίνεται μόνο από τεχνική άποψη αφού όλοι, σε οποιαδήποτε ομάδα κι αν ανήκουν, πρέπει να θεωρούνται εν δυνάμει επικίνδυνοι ανεξαρτήτως φύλου και ηλικίας.

– ΟΠΛΑ ΠΟΥ ΔΙΑΘΕΤΟΥΝ

Οτιδήποτε θεωρείται όπλο και βρίσκεται στην κατοχή τους μπορεί να χρησιμοποιηθεί στη διάπραξη μιας ληστείας (π.χ. μαχαίρια, ξιφολόγχες, περίστροφα, πιστόλια, υποπολυβόλα, πολεμικά και κυνηγετικά τυφέκια, χειροβομβίδες, αυτοσχέδιοι εκρηκτικοί μηχανισμοί, κ.λπ.). Εσύ ως προσωπικό ασφαλείας πρέπει να δέχεσαι ως δεδομένο ότι τα όπλα που διαθέτουν είναι σύγχρονα, καλοσυντηρημένα και λειτουργικά.

– ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

Από την ανάλυση και εκτίμηση πραγματικών περιστατικών έχει προκύψει ότι πέρα από το σχεδίασμά της εγκληματικής τους ενέργειας οι ληστές έχουν δεξιότητες και εκπαίδευση, που αναφέρεται κυρίως στην παρακολούθηση, στην επιτήρηση του χώρου, στην οδήγηση, στη χρήση των όπλων, κ.λπ. Αυτές οι ικανότητες μπορεί να έχουν αποκτηθεί από προϋπηρεσία σε ειδικές μονάδες ή να αναπτύσσονται ειδικά σε πρόσφορους χώρους για την εξυπηρέτηση των σκοπών τους. Εσύ δέξου ως δεδομένο ότι είναι εκπαιδευμένοι και προετοιμάσου ώστε πάντα να βρίσκεσαι σε ανώτερο επίπεδο (τακτικών, μέσων, ψυχολογίας).

– ΧΡΟΝΟΣ ΜΙΑΣ ΛΗΣΤΕΙΑΣ

Σύμφωνα με τις στατιστικές ο μέσος όρος της διάρκειας μιας ληστείας είναι περίπου 3-4 λεπτά. Οι ληστές θέλουν να τελειώνουν γρήγορα. Βέβαια αυτός ο χρόνος διάρκειας δεν είναι ο κανόνας, αφού εξαρτάται, από το αν οι ληστές συναντήσουν αντίσταση από το προσωπικό ασφαλείας. Τότε ο χρόνος εξέλιξης ίσως ξεπεράσει και τα 15 λεπτά.

– ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΛΗΣΤΩΝ

Κατά κανόνα, ενώ εισέρχονται στο κατάστημα, κατά τη διάρκεια της εξέλιξης και ενώ αποχωρούν, ακόμη και αν δεν βρίσκονται υπό την επήρεια ναρκωτικών, η αδρεναλίνη τους έχει ανέβει, λόγω του φόβου και της ταραχής που τους διακατέχει. Χωρίς αμφιβολία βρίσκονται στα όρια της ακραίας αντίδρασης με πολύ πιθανή τη χρήση βίας ακόμη και χωρίς λόγο.

ΤΥΠΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΔΡΑΣΗΣ ΛΗΣΤΩΝ

Για να μπορέσεις να λύσεις ένα πρόβλημα πρέπει να σου είναι γνωστό και κατανοητό. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, για να είσαι σε θέση να αποτρέψεις μία ληστεία ή να την αντιμετωπίσεις αποτελεσματικά πρέπει να μπεις στη λογική και το σχεδίασμά του αντιπάλου σου για να σπάσεις την αλυσίδα των ενεργειών του. Ο τρόπος που σκέπτεται και οι παράμετροι που λαμβάνει υπόψη του για την επιλογή του στόχου και την υλοποίηση της πράξης του, πρέπει να σου είναι γνωστές.

Στην κατοχή ληστών που συνελήφθησαν βρέθηκαν σημειώσεις και υπομνήσεις που συνθέτουν το τυπικό σχέδιο δράσης τους, που έχει ως εξής:

1. Διάλεξε «στόχο», τέτοιον που να μην περικυκλώνεται εύκολα από τις αστυνομικές δυνάμεις.

2. Στάθμευσε το μέσο διαφυγής σου σε θέση που δύσκολα εντοπίζεται.

3. Φρόντισε να γνωρίζεις όλες τις πιθανές εξόδους διαφυγής και τα σημεία κάλυψης πριν αποφασίσεις να εισέλθεις στο κτίριο.

4. Επίλεξε τα σημεία που σου επιτρέπουν να παραμένεις αθέατος από τον εξωτερικό χώρο του κτιρίου, κατά το χρόνο εξέλιξης της ληστείας.

5. Δέξου ως δεδομένο, ότι τα περιπολικά της Αστυνομίας θα προσεγγίσουν απ’ όλες τις δυνατές κατευθύνσεις, αν τους δώσεις τον απαραίτητο χρόνο.

6. Να έχεις προαποφασίσει πώς θα αντιδράσεις, αν συναντήσεις αντίσταση από το προσωπικό ασφαλείας του καταστήματος.

7. Αν συναντήσεις αντίσταση, προσπάθησε να μπερδέψεις τους αντιπάλους σου.

8. Λεπτομερές σχεδιάγραμμα των χώρων-στόχων.

Ειδικές «συμβουλές» για το ενδεχόμενο που εμπλακείς σε ένοπλη συμπλοκή, είτε σε ενέδρα ή αιφνιδιαστική επίθεση:

1. Καλύψου για να προστατευθείς, αλλά και για να μπερδέψεις τον αντίπαλό σου, ώστε να μην ξέρει από ποιο σημείο θα δεχθεί την επόμενη επίθεση.

2. Αν καταδιωχθείς και εγκλωβισθείς, στρίψε δεξιά, στάθμευσε και καλύψου στην αριστερή πλευρά του δρόμου και αντίστροφα. Βγες γρήγορα έξω και χρησιμοποίησε την πόρτα, το όχημά σου, οποιοδήποτε κατάλληλο εμπόδιο ή άλλο σταθμευμένο αυτοκίνητο σαν κάλυμμα.

3. Πρόβλεψε τις κινήσεις του αντιπάλου σου. Σκόπευσε στο σημείο που πιστεύεις ότι θα εμφανισθεί για να πυροβολήσει.

4. Ένας «φρόνιμος» ληστής «ψάχνει» τους υπαλλήλους ασφαλείας και τους αστυνομικούς με πολιτική περιβολή και τους αναγνωρίζει το ίδιο καλά, όσο και αυτοί αναγνωρίζουν τον ίδιο. Όποιος το επιτύχει πρώτος, θα έχει και το πλεονέκτημα.

Πότε οι ληστές αντιδρούν βίαια

Οι επιθέσεις σε υπαλλήλους και πελάτες των χώρων που ληστεύονται αποδίδονται, είτε σε άρνησή τους να συμμορφωθούν με τις απαιτήσεις των ληστών, είτε σε αμυντική τους δράση, ή εκδηλώνονται χωρίς να υπάρξει καμία πρόκληση.

Πότε οι ληστές οχυρώνονται και κρατούν ομήρους

Όταν καταλαμβάνονται «επ’ αυτοφώρω» να διαπράττουν κάποιο αδίκημα. Ειδικότερα, αν κατά την εξέλιξη της ληστείας συναντήσουν αντίσταση από το προσωπικό ασφαλείας και κρίνουν ότι κινδυνεύει η σωματική τους ακεραιότητα ή εμποδίζεται η διαφυγή τους, ίσως χρησιμοποιήσουν υπαλλήλους ή πελάτες ως «ασπίδα κάλυψης» για την αποχώρησή τους. Επίσης αν, ενώ αποχωρούν από το κατάστημα, αντιληφθούν ότι οι δίοδοι διαφυγής έχουν αποκλεισθεί από αστυνομικές δυνάμεις. Σε παρόμοιες περιπτώσεις είναι πολύ πιθανό να οχυρωθούν στο κατάστημα συλλαμβάνοντας ομήρους. Γι’ αυτό, αμέσως μετά την έξοδο των ληστών, όλες οι πόρτες εισόδου του καταστήματος πρέπει να κλείνουν και να ασφαλίζονται εσωτερικά.

Ο ληστής που οχυρώνεται και αποφασίζει να καταφύγει στη σύλληψη ομήρων, έχει σκοπό να τους χρησιμοποιήσει ως «εισιτήριο» για την απόδρασή του. Κατά κανόνα, η σωματική ακεραιότητα των ομήρων δεν κινδυνεύει, αν μείνουν ήρεμοι και συμμορφωθούν με τις απαιτήσεις των δραστών.

Σύμφωνα με στατιστικά δεδομένα, ληστές που βρέθηκαν κάτω από συνθήκες οχύρωσης, τις περισσότερες φορές απέφυγαν να βλάψουν τους ομήρους και προτίμησαν τις διαπραγματεύσεις από τη δυναμική επέμβαση των αστυνομικών δυνάμεων.

Τι πρέπει να γνωρίζεις αν περιέλθεις σε κατάσταση ομηρίας

1. Ως υπάλληλος ασφαλείας πρέπει να έχεις αποδεχθεί την πιθανότητα της ομηρίας. Είναι ένας κίνδυνος που απορρέει από το ίδιο το επάγγελμα. Επίσης, πρέπει να έχεις αποδεχθεί την πιθανότητα να τραυματισθείς ή ακόμα και να σκοτωθείς κατά την εξέλιξη μιας ληστείας ή κατά τη διάρκεια ενός επεισοδίου ομηρίας.

2. Να θυμάσαι, ότι δεν υπάρχουν κανόνες επιβίωσης. Όσα κι αν γνωρίζεις, απλά μειώνουν τις πιθανότητες να τραυματισθείς, χωρίς να λύνουν με ασφάλεια και αποτελεσματικότητα αυτό καθαυτό το πρόβλημα. Σε κάθε περίπτωση λειτουργούν τόσες πολλές παράμετροι που ουσιαστικά δεν υπάρχουν όμοια περιστατικά όσο κι αν μοιάζουν μεταξύ τους.

3. Πρέπει να γνωρίζεις ότι τα περισσότερα περιστατικά ομηρίας σε παγκόσμια κλίμακα διαρκούν 4 έως 5 ώρες, χωρίς να αποκλείεται η μικρότερη ή πολύ μεγαλύτερη διάρκειά τους.

4. Στατιστικές μελέτες έχουν δείξει ότι, αν ξέρεις να φερθείς, οι πιθανότητες να επιβιώσεις φθάνουν στο ποσοστό του 95%.

Ειδικές οδηγίες επιβίωσης σου σε καταστάσεις ομηρίας

1. Διατήρησε την ψυχραιμία σου και σκέψου λογικά.

2. Ακολούθησε πιστά τις οδηγίες των δραστών.

3. Πληροφόρησε τους δράστες για οποιοδήποτε πρόβλημα υγείας που ενδεχομένως αντιμετωπίζεις. Αν χρειάζεσαι άμεση ιατρική παρακολούθηση ίσως σε αφήσουν ελεύθερο για να μην επιβαρύνουν τη θέση τους.

4. Μην κοιτάζεις τους δράστες. Μείνε στο περιθώριο και μην κάνεις απότομες κινήσεις.

5. Αποδέξου το γεγονός ότι είσαι όμηρος. Όταν συνομιλείς με τους δράστες, μην προβάλεις αντίσταση ή αντιρρήσεις και προσπάθησε να μιλάς φυσιολογικά.

6. Μην προσπαθήσεις να μείνεις άσκοπα άγρυπνος, αν το επεισόδιο έχει μεγάλη διάρκεια. Η ξεκούραση είναι ένας τρόπος να μειώσεις την ένταση.

7. Δέξου όποια παραχώρηση σου κάνουν (τροφή, νερό, ποτά, άδεια για την τουαλέτα κ.λπ.).

8. Μην προσπαθήσεις να υπερνικήσεις τους δράστες, εφόσον ήδη ελέγχουν την κατάσταση του επεισοδίου. Μία λανθασμένη ή αποτυχημένη ενέργεια από μέρους σου, ίσως προκαλέσει την βίαιη αντίδρασή τους, με συνέπειες τόσο σε σένα όσο και στους άλλους ομήρους.

9. Μη δηλώσεις την ιδιότητά σου, αν δεν έχεις αναγνωρισθεί από τους δράστες, γιατί η μεταχείρισή σου θα είναι σίγουρα δυσμενέστερη.

10. Μείνε μακριά από πόρτες και παράθυρα. Αν οι άνδρες των διωκτικών Αρχών επιχειρήσουν βίαιη είσοδο στο οχυρό, ξάπλωσε στο δάπεδο, κάλυψε το κεφάλι σου με τα χέρια σου και μείνε ακίνητος.

11. Για να αποτρέψεις την πιθανότητα να υποστείς κάποια ανεπανόρθωτη ψυχολογική βλάβη, μετά τη λήξη του επεισοδίου, δέξου την επαγγελματική βοήθεια ψυχιάτρου ή ψυχολόγου, αν κρίνεις ότι είναι απαραίτητο.

12. Θυμήσου ότι τα πρώτα 15 λεπτά του επεισοδίου είναι η πλέον επικίνδυνη περίοδος. Οι δράστες είναι νευρικοί και βίαιοι, επειδή προσπαθούν να αποκτήσουν τον έλεγχο της κατάστασης που ξαφνικά αλλάζει χωρίς να το περιμένουν.

ΤΑΚΤΙΚΕΣ ΑΜΥΝΑΣ ΓΙΑ ΑΠΟΠΕΙΡΕΣ ΛΗΣΤΕΙΩΝ

Η αποτελεσματική φρούρηση εσωτερικών χώρων που εγκυμονούν κινδύνους ληστρικών επιθέσεων, όπως τα καταστήματα τραπεζών, είναι πολύ δύσκολη υπόθεση, αν μεταξύ των λοιπών παραγόντων λάβουμε υπόψη μας και την εσωτερική οικοδομική διαρρύθμισή τους.

Η διαρκής κίνηση των πελατών, η έλλειψη δυνατοτήτων κάλυψης, η δυσκολία αναγνώρισης των υπόπτων και οι αναστολές (τις οποίες δεν έχουν οι δράστες) για άμεση αντίδραση, λόγω του φόβου μήπως τραυματισθεί κάποιος αθώος, καθιστούν ευάλωτο τον υπάλληλο ασφαλείας στις περιπτώσεις ληστειών.

Παρ’ όλα αυτά, η αναγνώριση του χώρου εργασίας σε συνδυασμό με κάποιο σχέδιο άμυνας και η γνώση βασικών τακτικών, είναι δυνατόν να μειώσουν τον κίνδυνο μιας αιφνιδιαστικής επίθεσης.

Γενικές τακτικές

Αναγνώρισε μεθοδικά την εξωτερική και εσωτερική οικοδομική διαρρύθμιση των εγκαταστάσεων:

1. Δρόμοι και κτίρια με τα οποία γειτνιάζει το κατάστημα. Οι δρόμοι με μικρή κυκλοφορία ίσως χρησιμοποιηθούν από τους ληστές για τη διαφυγή τους.

2. Δρόμοι όπου επιτρέπεται η στάθμευση οχημάτων και κτίρια γύρω από το κατάστημα παρέχουν τη δυνατότητα παρακολούθησης του χώρου από τους δράστες κατά το χρόνο σχεδιασμού της ληστείας.

3. Κτίρια στα οποία εφάπτονται αγωγοί αποχέτευσης μεγάλης διαμέτρου, που διέρχονται πλησίον των κρίσιμων εγκαταστάσεων, ίσως χρησιμοποιηθούν για την είσοδο των υπόπτων με τη μέθοδο της διαρρήξεως, όταν το κατάστημα είναι εκτός λειτουργίας.

4. Κτίρια που γειτνιάζουν άνωθεν των εγκαταστάσεων ίσως χρησιμοποιηθούν για τον ίδιο σκοπό.

5. Αναγνώρισε τις κεντρικές πύλες εισόδου του κοινού και αυτές που έχουν βοηθητικό χαρακτήρα. Τις βοηθητικές εξόδους ίσως χρειασθεί να τις χρησιμοποιήσεις, αν δεν εντοπισθείς από τους δράστες κατά την εξέλιξη του επεισοδίου, για να τους περιμένεις απ’ έξω. Σπάνια, οι δράστες χρησιμοποιούν για την είσοδο ή τη διαφυγή τους, τις δευτερεύουσες εισόδους, κατά τις ώρες λειτουργίας των καταστημάτων. Αναγνωρίζοντας τις κεντρικές εισόδους, μπορείς να τις ασφαλίσεις εσωτερικά, αν αντιληφθείς τις προθέσεις των υπόπτων πριν εισέλθουν στο κτίριο. Επίσης, θα τις κλείσεις αμέσως μετά την έξοδο των ληστών, για να προλάβεις ενδεχόμενη επιστροφή τους, αν συναντήσουν αντίσταση από τις αστυνομικές δυνάμεις. Να θυμάσαι όμως, ότι δεν θα πρέπει να παραμένεις πλησίον των κεντρικών εισόδων, επειδή εντοπίζεσαι εύκολα και θα εξουδετερωθείς από τους δράστες κατά την είσοδό τους.

Έλεγξε τι κρύβει μία κλειστή πόρτα και πού οδηγεί ο χώρος πίσω απ’ αυτήν. Ίσως χρειασθεί να χρησιμοποιήσεις αυτό το χώρο ως δίοδο προσπέλασης ή πρέπει να τον επιτηρείς ως είσοδο εισβολής.

6. Αναγνώρισε τις σκάλες και τους ανελκυστήρες: είναι σημαντικό να γνωρίζεις πού οδηγούν οι σκάλες, τις οποίες πρέπει υποχρεωτικά να χρησιμοποιήσεις για πιθανές μετακινήσεις, κατά την εξέλιξη του επεισοδίου ληστείας. Αν κάνεις το λάθος και χρησιμοποιήσεις τον ανελκυστήρα, οι δράστες ίσως σε περιμένουν στην έξοδο ή σε εγκλωβίσουν μέσα σ’ αυτόν, επειδή μπορούν εύκολα να παρακολουθήσουν την πορεία του από τις φωτεινές ενδείξεις.

Αν κατ’ ανάγκη πρέπει να χρησιμοποιήσεις τον ανελκυστήρα για την μετακίνηση χρηματαποστολής όλες οι πόρτες στις εξόδους των ορόφων είναι απαραίτητο να φρουρούνται.

7. Αναγνώρισε τους διαδρόμους, το χώρο εργασίας των υπαλλήλων και αυτόν της συναλλαγής των πελατών: συνήθως, οι διάδρομοι των κτιρίων, λόγω κατασκευής δεν παρέχουν κάλυψη. Έτσι είσαι ευάλωτος, αν πρέπει να κινείσαι μέσα σ’ αυτούς ενώ περιπολείς ή χρειασθεί να τους προσπελάσεις κατά την εξέλιξη της ληστείας. Αν είναι δυνατόν, δημιούργησε προϋποθέσεις κάλυψης, τοποθετώντας μεταλλικές ντουλάπες ή άλλα έπιπλα. Αν αυτό είναι αδύνατον, εκτίμησε αν μπορείς να τους προσπεράσεις γρήγορα ή απόφυγε να διασταυρώνεσαι μαζί τους τις κρίσιμες στιγμές.

Αν, λόγω συνθηκών, είσαι υποχρεωμένος να παραμείνεις μέσα στο κατάστημα για επιτήρηση, επίλεξε το χώρο εργασίας των υπαλλήλων, με την προϋπόθεση όμως, ότι θα έχεις προεπιλέξει σημεία κάλυψης, πίσω ή γύρω από τα οποία θα μπορείς να επιτηρείς κατά κύριο λόγο τους εισερχομένους και παρευρισκομένους πελάτες. Θυμήσου όμως, ότι δεν πρέπει να παραμένεις στα ίδια σημεία για πολύ χρόνο, έστω και αν έχεις κάλυψη. Αν μπορείς να αλλάζεις συχνά θέσεις θα επιτηρείς καλύτερα το περιβάλλον, ενώ οι δράστες κατά την είσοδό τους θα δυσκολευτούν να αναγνωρίσουν αμέσως τη νέα σου θέση. Αυτή η τακτική ίσως σου προσφέρει την ευκαιρία ν’ αντιπαρέλθεις τον αιφνιδιασμό αναγνωρίζοντας έγκαιρα τις προθέσεις τους.

Αν στην αίθουσα υποδοχής των πελατών υπάρχουν μεγάλα αντικείμενα, όπως οικοδομικές γωνίες, κολώνες, κ.λπ., ίσως χρησιμοποιηθούν ως θέσεις κάλυψης από τους δράστες. Επίσης, ίσως περιορίζουν τη δυνατότητά σου να επιτηρείς αποτελεσματικά την κίνηση των πελατών στο χώρο συναλλαγής. Έτσι, κατά την επιλογή των σημείων κάλυψης και επιτήρησης πρέπει να σε προβληματίσουν και αυτές οι δυσκολίες.

8. Αναγνώρισε τις θέσεις πυρόσβεσης, έλεγξε τη λειτουργική τους κατάσταση και φρόντισε για την τακτική συντήρησή τους.

9. Αναγνώρισε τις θέσεις των πινάκων ηλεκτροδότησης της ΔΕΗ, τις αυτόνομες ηλεκτρογεννήτριες, αν υπάρχουν, και μάθε το σύστημα λειτουργίας τους.

10. Ενημερώσου αν το κατάστημα διαθέτει σύστημα συναγερμού, πού βρίσκονται οι διακόπτες ενεργοποίησής του και με ποιες αστυνομικές υπηρεσίες είναι συνδεδεμένος.

11. Κατά τις ώρες εργασίας σου να έχεις πάντοτε μαζί σου κατάλογο με τηλέφωνα πρώτης ανάγκης και αυτά των προϊσταμένων σου, για να τους ενημερώσεις για ότι έκτακτο συμβεί.

12. Τα υλικά και τα μέσα που έχεις στη διάθεσή σου πρέπει να είναι λειτουργικά και να βρίσκονται στην κατάλληλη θέση τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή (ατομικό όπλο και εφεδρικά πυρομαχικά, ασύρματος, φακός, αλεξίσφαιρο γιλέκο, υποπολυβόλο με δύο γεμιστήρες κ.λπ.).

13. Αναγνώρισε το σύστημα λειτουργίας του εσωτερικού και εξωτερικού φωτισμού ασφαλείας. Ο εξωτερικός φωτισμός πρέπει να είναι επαρκής και να καλύπτει περιμετρικά τον εξωτερικό περιβάλλοντα χώρο, ώστε να μην υπάρχουν ημιφωτιζόμενες ή σκοτεινές περιοχές.

14. Αν, ενώ εργάζεσαι, φέρεις πολιτική περιβολή προσάρμοσέ την κατάλληλα, ώστε να κρύβει αποτελεσματικά το ατομικό σου όπλο αλλά και να σου επιτρέπει άνεση στις κινήσεις και γρήγορο τράβηγμα του όπλου σου. Γενικά, η όλη σου εμφάνιση πρέπει να προσαρμόζεται με αυτήν των λοιπών υπαλλήλων.

15. Ενημερώσου από τους προϊσταμένους σου για το τί πρέπει να πράξεις σε περίπτωση που εκδηλωθεί ληστεία. Αν φέρεις στολή, είσαι ευδιάκριτος και ευάλωτος. Ο σκοπός σου μάλλον είναι αποτρεπτικός και όχι κατασταλτικός. Και στις δύο περιπτώσεις όμως, που είσαι υποχρεωμένος να βρίσκεσαι μέσα στο κατάστημα, έστω και αν φέρεις πολιτική περιβολή, ίσως δεν καταφέρεις να επέμβεις αποτελεσματικά, λόγω της παρουσίας των υπαλλήλων και των πελατών.

Έτσι, ίσως είναι καλύτερα να σκεφθείς, αν οι συνθήκες το επιτρέπουν, την επιτήρηση του καταστήματος από τον εξωτερικό χώρο.

Όποια και αν είναι η εργασία που προσφέρεις και κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες και αν εργάζεσαι, δεν θα μπορέσεις να αντιδράσεις αποτελεσματικά, αν δεν συνηθίσεις να «ζείς» διαρκώς σε μία ψυχοδιανοητική κατάσταση «ήρεμης επιφυλακής».

16. Τακτική του +1: κατά κανόνα οι δράστες έχουν αφανείς συνεργούς, οι οποίοι τους εξασφαλίζουν τη διαφυγή τους. Ίσως να βρίσκονται μέσα στο κατάστημα με το πρόσχημα της συναλλαγής ή περιμένουν απ’ έξω σε κάποιο σταθμευμένο όχημα. Τις περισσότερες φορές δράστες και συνεργοί έχουν οπτική επαφή μεταξύ τους. Έτσι, μην αφήνεις κανέναν ανεπιτήρητο πίσω από την πλάτη σου.

Αν κατά την εξέλιξη του επεισοδίου δεν γίνεις αντιληπτός από τους δράστες, μετά τη διαφυγή τους βεβαιώσου ότι έχουν αποχωρήσει όλοι, γιατί ο συνεργός μπορεί να έχει μείνει πίσω μαζί με τους πελάτες.

17. Αυτοσυγκράτηση: Αν φοράς στολή απόφευγε να παραμένεις κοντά στην πόρτα, γιατί είσαι ο πρώτος που θα εξουδετερωθεί από τους δράστες. Σίγουρα δεν μπορείς να κυριαρχήσεις στο χώρο του επεισοδίου από τη στιγμή που η ιδιότητά σου γίνει φανερή, εκτός και αν οι συνθήκες στο επιτρέψουν. Μην προσπαθήσεις λοιπόν να τραβήξεις το όπλο σου από τη θήκη, ενώ οι κάννες των όπλων των δραστών σε σημαδεύουν, εκτός κι αν κρίνεις ότι δεν υπάρχει άλλος τρόπος να επιβιώσεις.

18. Να παρακολουθείς πάντοτε τα χέρια των πελατών και προσπάθησε να καταλάβεις τι κρύβουν στις τσάντες και τα δέματα που μεταφέρουν μαζί τους.

19. Αν χρειασθεί να καταδιώξεις κάποιο ληστή, μην κινείσαι ακριβώς πίσω από αυτόν, αλλά παράλληλα, έτσι ώστε, μεταξύ εσένα και του δράστη να παρεμβάλλονται κάποια εμπόδια, όπως σταθμευμένα αυτοκίνητα. Αν τον χάσεις από το οπτικό σου πεδίο σταμάτησε την καταδίωξη. Πριν στρίψεις σε κάποια γωνία βεβαιώσου ότι πίσω από αυτή δεν θα σε περιμένει ο ληστής. Αν πρέπει να κοιτάξεις πίσω από κάποιο εμπόδιο ή ανταλλάσσεις πυροβολισμούς, την επόμενη φορά κάντο από άλλο επίπεδο.

20. Να καλλιεργείς στο μυαλό σου το ενδεχόμενο να αντιμετωπίσεις μία ληστεία. Έτσι, δεν θα αιφνιδιαστείς, γιατί θα το περιμένεις.

21. Δεν πρέπει να εξαιρείται κανείς της επιτήρησης, έστω και αν φέρει στολή δημόσιου λειτουργού. Σ’ αυτές τις περιπτώσεις δεν χρειάζεται να τον προκαλέσεις, αρκεί να τον επιτηρείς διακριτικά. Αν όμως η παρουσία του στο χώρο δεν δικαιολογείται, τότε ο έλεγχος πρέπει να είναι συστηματικός.

22. Μην αφήνεις εκτεθειμένα όπλα στο χώρο εργασίας σου έστω και για μια στιγμή.

23. Αν αποφασίσεις να προκαλέσεις ένα ύποπτο άτομο πρέπει να είσαι καλυμμένος. Στην πρόκλησή σου ο δράστης έχει τρεις επιλογές: να παραδοθεί χωρίς αντίσταση, να τραπεί σε φυγή ή να αντιδράσει δυναμικά. Όποια απόφαση κι αν πάρει, εσύ πρέπει να είσαι τακτικά έτοιμος ν’ αντιδράσεις ανάλογα.

24. Αναγνώρισε το όπλο του δράστη. Σε κάποια επεισόδια ληστειών, έχουν χρησιμοποιηθεί «ψεύτικα» όπλα. Αν εσύ δεν έχεις την ικανότητα να αναγνωρίσεις με βεβαιότητα το όπλο του δράστη, δέξου σαν δεδομένο ότι είναι πραγματικό. Αν αφαιρέσεις ένα όπλο από το δράστη ψάξε και για ένα δεύτερο.

25. Δεν είναι όλοι οι άνθρωποι ύποπτοι ληστείας επειδή οπλοφορούν. Υπάρχουν και άτομα που οπλοφορούν νόμιμα. Γι’ αυτό πρόσεχε μη θέσεις σε κίνδυνο τη ζωή αθώων ανθρώπων. Επειδή όμως πρέπει να προστατεύεις και τη δική σου ζωή, αν έχεις βάσιμες υποψίες ζήτησέ τους να αποδείξουν την ιδιότητά τους.

26. Σε περίπτωση που κινδυνεύει άμεσα η ζωή αθώων ανθρώπων, άφησε τους ληστές να φύγουν. Η ανθρώπινη ζωή είναι υπέρτερη παντός άλλου αγαθού.

27. Μη δεχθείς ποτέ ως δεδομένο ότι ο συναγερμός ενεργοποιήθηκε από λάθος αιτία, έστω κι αν αυτό έχει διαπιστωθεί κατ’ επανάληψη. Ίσως, η ενεργοποίηση του συναγερμού περιλαμβάνεται στο σχέδιο δράσης των δραστών. Επίσης μην κάνεις το λάθος και ενεργοποιήσεις το συναγερμό σκόπιμα, για να διαπιστώσεις την ετοιμότητα της αστυνομίας. Γιατί, αν κάποτε χρειασθείς πραγματική βοήθεια, οι ενισχύσεις ίσως δεν φθάσουν ποτέ.

28. Αν είσαι υπεύθυνος για τη φρούρηση κάποιας εγκατάστασης, ειδικότερα κατά τις μη εργάσιμες ώρες και τη νύχτα, εκτός από την ασφάλιση των διαφόρων εισόδων, επινόησε και κάποιες «παγίδες» που θα σε βοηθούν να διαπιστώνεις παραβιάσεις θυρών και παραθύρων, όπως για παράδειγμα η τοποθέτηση μιας καρφίτσας σε κάποια από τις γωνίες μίας κλειστής πόρτας μπορεί να σε οδηγήσει στο συμπέρασμα ότι κάποιος τη χρησιμοποίησε. Επίσης μην επιτρέπεις σε άτομα να σε πλησιάζουν σε απόσταση μικρότερη του ενός μέτρου για οποιοδήποτε λόγο, ενώ εκτελείς υπηρεσία. Να είσαι πάντοτε σε ετοιμότητα και ειδικότερα τη νύχτα. Ότι φαίνεται αθώο δεν είναι πάντα έτσι.

Μην παραμένεις για πολύ χρόνο σε σημεία που φωτίζονται ικανοποιητικά, εκτός και αν βρίσκεσαι σε κατάλληλο χώρο που παρέχει ασφάλεια, π.χ. σκοπιές. Και σ’ αυτές όμως τις περιπτώσεις, η εσωτερική φωτεινότητα πρέπει να σου επιτρέπει καλή ορατότητα του εξωτερικού χώρου. Μην περάσεις για έρευνα από μία φωτιζόμενη περιοχή σε ένα σκοτεινό χώρο πριν τον φωτίσεις. Ίσως σε περιμένει ο δράστης στο σκοτάδι ή πάθεις κάποιο ατύχημα.

29. Αν εκδηλωθεί ένοπλη συμπλοκή, πρόσεχε μη διασταυρωθούν τα πυρά σου με την αστυνομία και φρόντισε, ειδικότερα αν δεν φοράς στολή, να κάνεις γνωστή την ιδιότητά σου. Σε παρόμοιες περιπτώσεις, το όπλο που κρατάς, ίσως τους οδηγήσει στο συμπέρασμα ότι είσαι ένας από τους δράστες. Δήλωσε την ιδιότητά σου φωναχτά και μη στρέψεις το όπλο σου απειλητικά εναντίον τους. Δεν είναι υποχρεωμένοι και δεν μπορούν να σε γνωρίζουν

ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΠΕΡΙΟΧΗΣ

Στον τομέα «ασφάλεια περιοχής» συμπεριλαμβάνονται: η μόνιμη κατοικία, η εξοχική ή δευτερεύουσα ενός προστατευομένου προσώπου, καταστήματα, βιομηχανικές εγκαταστάσεις επιχειρήσεων και οργανισμών κοινής ωφελείας. Η «θωράκιση» μιας περιοχής πολλές φορές είναι μία δύσκολη, αλλά και ιδιαίτερα σημαντική υπόθεση. Στις περισσότερες σχεδόν περιπτώσεις, η βασική τεχνική των μέτρων ασφαλείας στηρίζεται στην αρχή της «περιμετρικής φρούρησης». Είναι μία πολύ παλαιά δοκιμασμένη μέθοδος, που βρίσκει εφαρμογή ακόμη και σήμερα σ’ ένα ευρύ πεδίο.

Η περιμετρική φρούρηση μιας περιοχής, αν έχει σχεδιασθεί σωστά, μπορεί να σταματά απειλές μεσαίου επιπέδου (π.χ. δολιοφθορές, διείσδυση μεμονωμένων ατόμων, κ.λπ.) και να προειδοποιεί για την εμφάνιση μεγαλυτέρων κινδύνων (οργανωμένη επίθεση), ώστε να λαμβάνονται έγκαιρα κατάλληλα μέτρα αντίδρασης.

Η αποτελεσματικότητα αυτής της τεχνικής εξαρτάται συνήθως από τον αριθμό των ανδρών ασφαλείας, από την επαγγελματική κατάρτιση, την ευσυνειδησία τους, τα μέσα που έχουν στη διάθεσή τους και γενικότερα από την έκταση και τη θέση της περιοχής που φυλάσσεται.

Άμυνα σε βάθος

Η τεχνική της περιμετρικής φρούρησης μπορεί να αποδώσει πολύ πιο αποτελεσματικά, αν συμπεριληφθεί σ’ αυτήν η αρχή της «άμυνας σε βάθος». Η τεχνική αυτή συνίσταται σε εσωτερικές περιμέτρους φρούρησης με έμψυχο δυναμικό, φράχτες ή άλλα εμπόδια, σκύλους, παγίδες, φώτα, ηλεκτρονικά μέσα ασφαλείας, κ.λπ. Όλα αυτά τα μέτρα ασφαλείας σε συνδυασμό, βοηθούν στον αποτελεσματικό έλεγχο της περιοχής, αφού περιορίζουν τις κινήσεις και κάνουν φανερή την παρουσία ενός ξένου προς το περιβάλλον ατόμου. Ο αντικειμενικός σκοπός των όποιων μέτρων ασφαλείας, δεν αποσκοπεί αποκλειστικά και μόνο στο να μην πλησιάσει κανείς την ελεγχόμενη περιοχή, αλλά και να εντοπίζεται έγκαιρα η παρουσία υπόπτων ατόμων, η ταυτότητά τους και ο λόγος της παρουσίας τους στο συγκεκριμένο χώρο. Σε περίπτωση που εκδηλωθεί μία οποιαδήποτε απειλή, αμέσως τίθενται σε συναγερμό όλα τα συστήματα προστασίας.

Η όλη οργάνωση αναφέρεται ως «επιτήρηση περιοχής» και έχει σαν σκοπό της τον εντοπισμό και την εξουδετέρωση οποιασδήποτε απειλής. Έτσι, ένας εισβολέας θεωρητικά, θα έχει να αντιμετωπίσει, ανάλογα με το σχεδίασμά των μέτρων ασφαλείας, όλο και πιο ισχυρά αμυντικά στρώματα προστασίας, για να μπορέσει να φθάσει στον αντικειμενικό του σκοπό.

Η κατοικία ενός προστατευομένου προσώπου θα πρέπει να διασφαλίζεται, έτσι ώστε να αποτελεί ασφαλές καταφύγιο, επειδή εκεί ζει τον περισσότερο χρόνο, αναγκαστικά αναχωρεί και επιστρέφει, με αποτέλεσμα στο χώρο αυτό ο ίδιος και τα μέλη της οικογένειας του να εκτίθενται σε σοβαρούς κινδύνους.

Αν η κατοικία είναι διαμέρισμα πολυκατοικίας δεν μπορούμε να έχουμε μεγάλες απαιτήσεις ασφαλείας. Τα διαμερίσματα στις πολυκατοικίες, έτσι όπως είναι αυτές δομημένες, δεν επιτρέπουν σφαιρική ανάπτυξη μέτρων προστασίας. Έτσι, ακόμη και ένα καλοσχεδιασμένο πλάνο ασφαλείας, μπορεί να εμφανίζει σοβαρά μειονεκτήματα. Εκεί όμως όπου η κατοικία ή η προστατευόμενη εγκατάσταση περιβάλλεται από ανοικτό και σε ικανοποιητική έκταση χώρο, είναι πολύ πιο εύκολο να εφαρμοσθούν συμπαγή μέτρα ασφαλείας και να σχεδιασθούν εμπόδια ικανά να αντέξουν σε ανεπιθύμητες εισβολές ή δολιοφθορές.

Είναι όμως φυσικό, ότι θα απαιτηθεί πολύ περισσότερο ανθρώπινο δυναμικό και άψυχο υλικό.

Σημεία ελέγχου

Η εγκαθίδρυση των μέτρων ασφαλείας μιας περιοχής προσδιορίζεται σε ένα σχετικό βαθμό, με τον καθορισμό των σημείων ελέγχου των εισόδων. Ως «σημείο ελέγχου» καθορίζεται κάθε περιοχή που επιτρέπει την ελεγχόμενη πρόσβαση στο εσωτερικό του φυλασσόμενου χώρου. Στα σημεία αυτά πραγματοποιείται συγκεκριμένος και λεπτομερής έλεγχος κάθε ατόμου που θα θελήσει για οποιοδήποτε λόγο να περάσει την είσοδο του ελεγχομένου χώρου, πεζό ή εποχούμενο.

Ο έλεγχος της εισόδου μπορεί να γίνεται από έναν υπάλληλο φρουρό ή από ένα ηλεκτρονικό τηλεοπτικό σύστημα κλειστού κυκλώματος με ενδοσυνεννόηση. Ευνόητο είναι ότι ο συνδυασμός αυτών των δύο συστημάτων είναι πιο αποτελεσματικός.

Προ του σημείου ελέγχου, για μεγαλύτερη ασφάλεια, είναι δυνατόν να κατασκευασθούν εμπόδια, έτσι ώστε να αναγκάζονται τα οχήματα να διαγράφουν τεθλασμένη πορεία, ή μία υπερυψωμένη κάθετη κατασκευή στο οδόστρωμα, που θα ανακόπτει υποχρεωτικά την ταχύτητά τους. Οι κάθετες «μπάρες» προ των εισόδων, που τοποθετούνται συνήθως, δεν αντέχουν σε μία «σκληρή» επίθεση. Είναι όμως μία λύση, εκεί που δεν υπάρχει άμεση απειλή.

Φράχτες

Η περιοχή γενικότερα, για να θεωρείται ουσιαστικά φυλασσόμενη, θα πρέπει να περιβάλλεται από ένα είδος φράχτη, που θα εμποδίζει αποτελεσματικά την ελεύθερη διείσδυση. Ο φράχτης μπορεί να είναι ένα είδος συρματοπλέγματος, ένας συμπαγής τοίχος ή κάγκελα. Στο πάνω μέρος του φράχτη θα πρέπει να έχει τοποθετηθεί κατάλληλα ένα είδος αγκαθωτού συρματοπλέγματος, που θα αποθαρρύνει την αναρρίχηση οποιουδήποτε εισβολέα.

Ένας συμπαγής τοίχος με ανάλογο ύψος προσφέρει ορισμένα πλεονεκτήματα, ενώ τα κάγκελα και το συρματόπλεγμα μειονεκτούν σε ορισμένες περιπτώσεις. Ο συμπαγής τοίχος, όταν πρόκειται για περιορισμένη σε έκταση περιοχή, προσφέρει και κάποια μυστικότητα του εσωτερικού χώρου. Αν όμως πρόκειται για περιοχή μεγαλύτερης έκτασης το πλεονέκτημα αυτό παύει να υφίσταται.

Μερικοί επίσης πιστεύουν, ότι ο συμπαγής τοίχος μειονεκτεί, επειδή δεν επιτρέπει την έγκαιρη επισήμανση των εξωτερικών απειλών, ενώ αντίθετα τα κάγκελα και το συρματόπλεγμα επιτρέπουν την αναγνώρισή τους, αφού δεν προσφέρουν κάλυψη στον εισβολέα.

Ξεχνάνε όμως, ότι μπορεί να επιτρέπουν την εξωτερική επιτήρηση του χώρου, αλλά δεν αποκλείουν την παρακολούθηση. Πάντως, ο συμπαγής τοίχος περίφραξης, όταν πρόκειται για κατοικίες, πρέπει να εξετάζεται με περίσκεψη, επειδή δημιουργεί αίσθημα «απομόνωσης» στους κατοίκους της φυλασσόμενης περιοχής. Παρ’ όλα αυτά, ο φωτισμός περιμετρικά της περιοχής τη νύχτα και το βάψιμο του τοίχου με λευκό ή γκρι χρώμα, περιορίζουν σε κάποιο βαθμό τα τεχνικά μειονεκτήματα της κατασκευής. Οι τοίχοι, ως κατασκευές περίφραξης, ίσως είναι αποτελεσματικοί για οποιεσδήποτε άλλες εγκαταστάσεις πλην των κατοικιών. Όποιο όμως σύστημα περίφραξης κι αν επιλεγεί, δεν ανταποκρίνεται απόλυτα στον αντικειμενικό του σκοπό, όταν γειτνιάζει με δένδρα ή άλλες κατασκευές, επειδή είναι εύκολο να υπερπηδηθεί ή να παρακολουθηθεί ο εσωτερικός χώρος.

Ένα ίσως ιδανικό σύστημα περιμετρικής ασφάλειας, θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι ο συνδυασμός και των δύο κατασκευών. Όπου είναι δυνατόν, ένας εξωτερικός τοίχος με ειδικό συρματόπλεγμα στο πάνω μέρος του και μία εσωτερική περίφραξη από κάγκελα ή συρματόπλεγμα, που μεταξύ τους θα παρεμβάλλεται μία καθαρή εδαφική ζώνη ελέγχου με ικανοποιητικό πλάτος, ώστε να μειώνει τις πιθανότητες υπερπήδησης των δύο περιφράξεων, προσφέρουν την καλύτερη δυνατή εξασφάλιση. Παράλληλα, εξασφαλίζεται ως ένα βαθμό, η εσωτερική μυστικότητα του χώρου και ο αποτελεσματικός έλεγχος της περιοχής, επειδή ο φρουρός ή η περίπολος έχει τη δυνατότητα να επιτηρεί μία συγκεκριμένη περιοχή. Αν επίσης, η καθαρή ζώνη μεταξύ των δύο περιφράξεων έχει σκεπασθεί με άμμο, είναι εύκολο να εντοπισθεί η παρουσία ή η απόπειρα διείσδυσης από τα βήματα που θα έχουν εντυπωθεί πάνω σ’ αυτήν.

Η πρόσβαση στο στόχο μπορεί να γίνει πιο «δύσκολη», αν μεταξύ των δύο περιφράξεων, και όπου βέβαια είναι δυνατόν, έχουν τοποθετηθεί και κινούνται ελεύθερα ένας ή περισσότεροι εκπαιδευμένοι σκύλοι. Ο σκύλος, έχει την ικανότητα να εντοπίζει την παρουσία οποιουδήποτε πλησιάσει το χώρο, έστω και αν δεν έχει οπτική επαφή, και προειδοποιεί έγκαιρα.

Το πλεονέκτημα της μυστικότητας του πιο πάνω συστήματος μπορεί να αμφισβητηθεί, αν η περιοχή στόχος, καλύπτει μεγάλη έκταση. Εκεί όμως, όπου η περιοχή είναι περιορισμένης έκτασης, το πλεονέκτημα αυτό είναι ζωτικής σημασίας.

Φωτισμός

Τις νυχτερινές ώρες η περιμετρική ασφάλεια ενισχύεται με τη χρήση φωτισμού, ικανού να καλύπτει τον ελεύθερο διάδρομο επιτήρησης, μεταξύ των φραγμάτων και το άνω μέρος του εξωτερικού τοίχου. Η διάταξη του φωτισμού θα πρέπει να είναι κατάλληλα σχεδιασμένη, ώστε να μην επιτρέπει την ύπαρξη σκοτεινών περιοχών. Αν η περιμετρική ζώνη ασφαλείας αποτελείται από ένα φράχτη, η φωτεινή κάλυψη πρέπει να κυμαίνεται, περιμετρικά και σε εξωτερικό πλάτος, μεταξύ των είκοσι και εικοσιπέντε μέτρων περίπου. Ο έντονος φωτισμός προς την εξωτερική περίμετρο έχει το πλεονέκτημα της τύφλωσης κάθε ανεπιθύμητου επισκέπτη και παρέχει κάποια σχετική απόκρυψη στον επιτηρητή του χώρου. Για να εκμεταλλευθεί όμως ο επιτηρητής όλα τα πλεονεκτήματα που προσφέρει η περιμετρικά φωτιζόμενη ζώνη ασφαλείας, δεν θα πρέπει να υπάρχει εσωτερικός φωτισμός. Αυτή όμως η τεχνική θα πρέπει να αποφεύγεται, γιατί εγκυμονεί κινδύνους σύγχυσης μεταξύ των φίλιων μονάδων, όταν εκδηλωθεί αιφνίδια επίθεση.

Αν η περιοχή αποτελεί στόχο υψηλής επικινδυνότητας, θα πρέπει να έχει ληφθεί μέριμνα, για το ενδεχόμενο της διακοπής παροχής δημοσίου ρεύματος από οποιαδήποτε αιτία. Στα οργανωμένα σχέδια τρομοκρατικών και λοιπών επιθέσεων, για την υποστήριξη της επιχείρησης προβλέπονται δολιοφθορές και σ’ αυτόν τον τομέα.

Σε δύο περιπτώσεις τρομοκρατικών επιθέσεων, όπου την ευθύνη ανέλαβε η οργάνωση 17Ν, προέκυψε ταυτόχρονη διακοπή της ηλεκτροδότησης σε όλη την ευρύτερη περιοχή εκδήλωσης του επεισοδίου. Η μία συνέβη κατά την έκρηξη αυτοκινήτου-βόμβας εναντίον του λεωφορείου των ΜΑΤ (Νοέμβριος 1985) και η άλλη κατά την πολλαπλή βομβιστική επίθεση στην περιοχή της Εκάλης (Μάιος 1990). Γι’ αυτό το λόγο, είναι απαραίτητη μία αυτόματη ηλεκτροπαραγωγική γεννήτρια, που θα τεθεί σε λειτουργία για να αποκαταστήσει το φωτισμό της φυλασσόμενης περιοχής.

Τα περιστρεφόμενα φώτα έρευνας δεν είναι τόσο καλή επιλογή, επειδή ένας εισβολέας εκπαιδευμένος σε τακτικές μάχης, ξέρει ότι πρέπει να «παγώνει» όταν κινείται το φως και να προχωρά όταν σταματά.

Ηλεκτρονικά μέσα

Αφού ο αντικειμενικός σκοπός της περιμετρικής ασφάλειας είναι να αποθαρρύνει, να εμποδίζει ή να προειδοποιεί για την προσέγγιση ή την παράνομη είσοδο εισβολέων, πολλά ηλεκτρονικά συστήματα ασφαλείας μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την ενίσχυση του σκοπού της περίφραξης. Για παράδειγμα, πάνω στους φράχτες μπορούν να εγκατασταθούν λήπτες κραδασμών, ηλεκτρονικά ή μαγνητικά πεδία ασφαλείας, χαμηλής συχνότητας αναλυτές ήχου, κ.λπ. Πολλά όμως από τα συστήματα αυτά, ενεργοποιούνται ακούσια κάτω από τις διάφορες καιρικές μεταβολές, γι’ αυτό χρειάζεται προσεκτική επιλογή. Ειδικότερα, όταν πρόκειται για πολυσύχναστες περιοχές, όπως αυτές των αστικών κέντρων, πολλά ηλεκτρονικά συστήματα ασφαλείας ενεργοποιούνται χωρίς λόγο. Μπορεί να μην είναι τόσο αποτελεσματικά για τις περιφράξεις των κατοικημένων περιοχών, είναι όμως χρήσιμα για «στενές» περιμέτρους πλησίον του στόχου. Σίγουρα όμως, συμβάλλουν σημαντικά στην ενίσχυση των μέτρων ασφαλείας σε περιοχές σχετικά μεγάλης έκτασης εντός ή εκτός κατοικημένων περιοχών.

Παρ’ ότι μερικά από τα συστήματα αυτά δημιουργούν ίσως προβλήματα, κάποια θεωρούνται αναγκαία και είναι αποτελεσματικά. Όπως για παράδειγμα, οι συναγερμοί πυρασφάλειας και διάρρηξης οι οποίοι αποδίδουν πολύ καλά σε κλειστούς χώρους. Επίσης, οι τηλεοπτικές βιντεοκάμερες, αν εγκατασταθούν σε κατάλληλα σημεία και η περιοχή φωτίζεται επαρκώς και τις νυχτερινές ώρες, αποτελούν ένα πολύ καλό σύστημα επιτήρησης.

Οποιοδήποτε σύστημα ή συνδυασμός ασφαλείας κι αν χρησιμοποιείται, είναι απαραίτητο να χωρίζεται η περιοχή σε τομείς ευθύνης, ώστε να εντοπίζεται αμέσως και με ακρίβεια ο προβληματικός τομέας. Όπου υπάρχει το ενδεχόμενο της εξουδετέρωσης του πρωτεύοντος συστήματος ασφαλείας, θα πρέπει να έχει ληφθεί πρόνοια ενεργοποίησης ενός δευτερεύοντος προειδοποιητικού συστήματος. Δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι οι τρομοκρατικές οργανώσεις και οι οργανωμένοι ποινικοί εγκληματίες, προκειμένου να επιτύχουν το σκοπό τους, παρακολουθούν το στόχο για αρκετούς ίσως μήνες. Έτσι, δεν θα πρέπει να υποτιμάμε ούτε τις γνώσεις τους, αλλά ούτε την υπομονή και τη δεξιοτεχνία τους.

Ο υπεύθυνος ασφαλείας ή και ο βοηθός του, που είναι υπεύθυνοι για την επιτήρηση μέσω του κέντρου ελέγχου, δεν θα πρέπει να ξεχνούν ότι δεν μπορούν να έχουν απεριόριστη εμπιστοσύνη στις εικόνες της τηλεοπτικής οθόνης που παρακολουθούν ή σε άλλα τεχνικά μέσα. Υπάρχουν τρόποι εξουδετέρωσής τους, αλλά και παρεμβολής στην εικόνα εκπομπής. Κάθε τι το περίεργο, θα πρέπει να ελέγχεται αμέσως.

Υπερυψωμένοι πύργοι (σκοπιές)

Οι υπερυψωμένοι πύργοι επιτήρησης, επανδρωμένοι με έμψυχο δυναμικό, όπου αυτό είναι δυνατόν να υπάρχει, συμβάλλουν σημαντικά στην ενίσχυση της περιμετρικής ασφάλειας ανεξάρτητα από την έκταση της περιοχής. Ειδικότερα, σε περιοχές όπου υπάρχει κίνδυνος πρόκλησης πυρκαγιάς είτε από φυσική αιτία είτε εσκεμμένα ή εκρήξεων και εκτοξεύσεων, συχνά καθιστούν δυνατή την έγκαιρη αναγνώριση του προβλήματος, επειδή η υπερυψωμένη τεχνητή ή φυσική θέση επιτρέπει στον παρατηρητή να ελέγχει περιοχή ευρύτερη της φυλασσόμενης.

Η τεχνική της περιφρούρησης περιοχών από υπερυψωμένες θέσεις είναι ένα αρχέγονο μέτρο προστασίας περιοχών, ανεξάρτητα από την έκτασή τους, το οποίο ακόμα και σήμερα δεν υστερεί σε αξιοπιστία. Το μέτρο αυτό προσφέρει δύο σημαντικά πλεονεκτήματα: ο παρατηρητής δεν εξουδετερώνεται εύκολα και από τη θέση αυτή μπορεί να αντιληφθεί δραστηριότητες που είναι αδύνατον να παρατηρήσει από το ύψος του εδάφους.

Επίσης, αν τη νύχτα η θέση επιτήρησης δεν φωτίζεται, ο παρατηρητής μπορεί να ελέγχει την περιοχή με διόπτρες νυχτερινής διοπτεύσεως. Η τεχνική των πύργων επιτήρησης βέβαια δεν μπορεί σήμερα να εφαρμοσθεί σε αστικές περιοχές για τη φύλαξη κατοικιών. Μπορεί όμως να σχεδιασθεί και εφαρμοσθεί για τη φρούρηση βιομηχανικών εγκαταστάσεων.

Είσοδοι

Η περιμετρική περίφραξη μιας περιοχής, αν το επιτρέπουν οι συνθήκες ρυμοτομίας, καλό θα είναι να έχει δύο εισόδους: μία κεντρική είσοδο και μία, αν είναι δυνατόν, φυλασσόμενη κρυφή. Η δευτερεύουσα κρυφή είσοδος είναι χρήσιμη ως διέξοδος διαφυγής, σε περίπτωση επίθεσης ή πυρκαγιάς, αλλά και ως εναλλακτική καθημερινή δίοδος των προσώπων υψηλού κινδύνου.

Αν στις εισόδους προβλέπονται φυλάκια ελέγχου, θα πρέπει να διαθέτουν ενισχυμένους τοίχους και παράθυρα ικανά να αντέξουν σε μία επίθεση. Μία εφεδρική ανεξάρτητη κρυφή τηλεοπτική κάμερα θα πρέπει να έχει εγκατασταθεί στο φυλάκιο, για την περίπτωση που εξουδετερωθεί με οποιοδήποτε τρόπο ο φρουρός υπάλληλος και η οποία θα ελέγχεται από το «κέντρο ελέγχου» της κατοικίας ή της ευρύτερης περιοχής. Γι’ αυτό επίσης το ενδεχόμενο, είναι δυνατόν να έχει προβλεφθεί και κάποιο σύστημα αυτόματης ασφάλισης των εισόδων της κατοικίας ή της εσωτερικής εγκατάστασης.

Μεταξύ των θέσεων φρούρησης, των φυλακίων και του Κέντρου Ελέγχου, που συνήθως είναι εγκατεστημένο μέσα στην κατοικία ή σε κάποιο γραφείο της εγκατάστασης, ένα αξιόπιστο σύστημα επικοινωνίας, είτε ενσύρματο είτε ασύρματο είναι αναγκαίο.

Ειδικότερα, για το σύστημα επικοινωνίας θα πρέπει να έχουν ληφθεί μέτρα, ώστε να αποκλείεται το ενδεχόμενο της δολιοφθοράς.

Περίπολοι

Όταν η φυλασσόμενη περιοχή διαθέτει σημαντική έκταση, εκτός των υπαλλήλων φρουρών, που μπορεί να έχουν τοποθετηθεί σε επίκαιρες θέσεις ελέγχου, εσωτερικά των μέσων περιμετρικής ασφαλείας, σωστό είναι να έχει προβλεφθεί πεζή ή εποχούμενη περίπολος. Η περίπολος, θα πρέπει να συγκροτείται από δύο άνδρες, οι οποίοι καλό είναι να συνοδεύονται από έναν εκπαιδευμένο σκύλο ή τουλάχιστον από έναν φρουρό και ένα σκύλο.

Ένας εκπαιδευμένος σκύλος δεν εξουδετερώνεται εύκολα, αλλά ούτε και αθόρυβα. Έχει επίσης την ικανότητα να αντιλαμβάνεται έγκαιρα κρυφές απειλές, που ο άνθρωπος κάτω από τις ίδιες συνθήκες δεν θα μπορούσε να αντιληφθεί.

Σε περιπτώσεις που δεν υπάρχει πρόβλημα έμψυχου δυναμικού και η περιοχή εκτείνεται σε κάποια έκταση, δύο περίπολοι, που κινούνται σε αντίθετες κατευθύνσεις ταυτόχρονα, είναι ένας καλός συνδυασμός. Σε κάποιες άλλες περιπτώσεις μικρών περιοχών, μία ομάδα περιπόλου μπορεί να είναι αρκετή. Σε όλες όμως η παρουσία ενός εκπαιδευμένου σκύλου είναι αναντικατάστατη.

Οι άνδρες ασφαλείας που εκτελούν καθήκοντα σκοπού, μπορούν να είναι εξοπλισμένοι με ένα περίστροφο ή πιστόλι και ένα υποπολυβόλο. Όσο για τους άνδρες της περιπόλου, ο συνοδός του σκύλου πρέπει να φέρει ατομικό όπλο. Σε περιπτώσεις υψηλού κινδύνου μπορεί να ενισχυθεί ο εξοπλισμός του συμπληρωματικά με ένα υποπολυβόλο ή λειόκαννο όπλο. Ο δεύτερος άνδρας της περιπόλου, εκτός του ατομικού οπλισμού μπορεί να έχει συμπληρωματικά εξοπλισθεί και με ένα ραβδωτό τυφέκιο, ειδικά για φυλασσόμενες περιοχές που γειτνιάζουν με σχετικά ελεύθερες εκτάσεις. Και οι σκοποί και οι άνδρες της περιπόλου πρέπει απαραίτητα να φέρουν ασυρμάτους ή άλλα μέσα επικοινωνίας, προκειμένου να έχουν άμεση επαφή με το Κέντρο Ελέγχου.

Επικουρική ομάδα

Εκτός των ανδρών που εκτελούν καθήκοντα σκοπών και περιπόλων και ειδικότερα σε καταστάσεις υψηλού κινδύνου, θα πρέπει να υπάρχει σε ετοιμότητα και μία ομάδα άμεσης αντίδρασης, που θα συνδράμει τη στατική δύναμη σε περίπτωση κινδύνου. Η ομάδα αντίδρασης πρέπει να στεγάζεται πλησίον του Κέντρου Ελέγχου, ώστε να έχει άμεση πληροφόρηση, καθοδήγηση και πρόσβαση σε ό,τι αφορά τον προβληματικό τομέα.

ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΚΥΡΙΑΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ-ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΑΠΟ ΔΙΑΦΟΡΑ ΟΠΛΑ

Οι κύριες εγκαταστάσεις (κατοικίες, γραφεία, κ.λπ.) υψηλού κινδύνου θα πρέπει να ενισχύονται και με κάποια πρόσθετα συστήματα ασφαλείας, ανεξάρτητα από την περιμετρική περίφραξη, τον έλεγχο και την έκταση της περιοχής. Οι πόρτες και τα παράθυρα θα πρέπει να παραμένουν όσο γίνεται κλειστά, χωρίς βέβαια να κινδυνεύει να μετατραπεί ο χώρος σε «φυλακή». Μπορούν ίσως να χρησιμοποιηθούν πόρτες και παράθυρα ειδικής κατασκευής, που προσφέρουν άνεση, καλαισθησία και προστασία. Αυτές οι κατασκευές επιτρέπουν επίσης μέσω ειδικού μηχανισμού τη γρήγορη απελευθέρωση σε περιπτώσεις πυρκαγιάς.

Για μεγαλύτερη ασφάλεια μπορούν να αντικατασταθούν τα κοινά τζάμια των παραθύρων με αλεξίσφαιρα. Μία καλή τεχνική είναι ο συνδυασμός ενός ανθεκτικού πλαστικού εξωτερικού τζαμιού, με ένα αλεξίσφαιρο εσωτερικό. Ο συνδυασμός αυτός, παρέχει μεγαλύτερη προστασία και παράλληλα άνεση.

Κατά την επιλογή, πρέπει να ληφθεί υπόψη η ανθεκτικότητα της αλεξίσφαιρης προστασίας στα διάφορα διαμετρήματα των πυροβόλων όπλων που μπορούν να χρησιμοποιηθούν. Ανάλογα λοιπόν με το βαθμό του κινδύνου γίνεται και η επιλογή του επιπέδου προστασίας που πρέπει να παρέχουν τα τζάμια. Ένα άτομο υψηλού κινδύνου όταν βρίσκεται πίσω από τα τζάμια των παραθύρων της κατοικίας ή του γραφείου του, κινδυνεύει περισσότερο από μία βολίδα ραβδωτού τυφεκίου που θα βληθεί από σχετικά μεγάλη απόσταση, παρά από αυτήν ενός περιστρόφου ή πιστολιού. Έτσι, η ανθεκτικότητα των αλεξίσφαιρων υλικών πρέπει να είναι ικανή να συγκρατήσει μεγάλα διαμετρήματα, που αντιστοιχούν σε μακρύκανα πολεμικά όπλα.

Όταν τα αλεξίσφαιρα τζάμια έχουν κατασκευασθεί να αντέχουν σ’ αυτά τα διαμετρήματα όπλων, είναι αυτονόητο ότι παρέχουν και προστασία από μικρά όπλα, όπως περίστροφα, πιστόλια και υποπολυβόλα.

Η δενδροφύτευση της περιοχής είναι μία καλή ιδέα, όχι φυσικά για προστασία από τα βλήματα όπλων, αλλά επειδή προσφέρουν απόκρυψη, δημιουργώντας σοβαρά προσκόμματα στην παρακολούθηση από μεγάλες αποστάσεις. Οι κορμοί τους επίσης, όταν έχουν ικανοποιητική διάμετρο, μπορούν να προσφέρουν κάλυψη στους άνδρες ασφαλείας σε μία ενδεχόμενη ένοπλη επίθεση, η οποία εκ των πραγμάτων θα εξελιχθεί μέσα στο χώρο της περιμετρικής περίφραξης.

Προστασία από Α.Ε.Μ. – εκτοξεύσεις

Εφ’ όσον γίνεται αντιληπτή και ελέγχεται η προσέγγιση κάθε υπόπτου ατόμου στην ευρύτερη περιοχή της κατοικίας ή της εγκατάστασης, είναι δύσκολο να εκδηλωθεί επίθεση με αυτοσχέδια βόμβα οποιασδήποτε κατηγορίας. Για να γίνει αυτό, θα πρέπει πρώτα ο βομβιστής να προσεγγίσει και να τοποθετήσει τη βόμβα του. Αλλά όλα τα παραπάνω μέτρα ασφαλείας αποσκοπούν στον αποκλεισμό οποιοσδήποτε προσέγγισης.

Τα τελευταία όμως χρόνια, τρομοκρατικές οργανώσεις, βρήκαν τον τρόπο να ξεπερνούν αυτό το εμπόδιο χρησιμοποιώντας την τεχνική της ριπτόμενης βόμβας. Αφού δεν μπορούσαν να πλησιάσουν και να τοποθετήσουν τη βόμβα για να κτυπήσουν το στόχο τους, βρήκαν τρόπο να τις εκτοξεύουν από απόσταση.

Με την κλοπή των ρουκετών από το στρατό (Δεκέμβριος 1989) και την κλοπή των εκτοξευτήρων μπαζούκας από το Πολεμικό Μουσείο (Φεβρουάριος 1990) η τρομοκρατική οργάνωση 17Ν έχει σίγουρα τα μέσα να πλήξει ένα στόχο από απόσταση.

Επίσης, οι ριπές ανέμου συμβάλουν σημαντικά στην απόκλιση της βολής, ειδικά σε αποστάσεις άνω των 100 μέτρων. Σ’ αυτήν την περίπτωση απειλής, η μόνη προστασία είναι η επιλογή κατάλληλης τοποθεσίας για την κατασκευή της κατοικίας ή της εγκατάστασης, ούτως ώστε να μην μπορεί κάποιος να σκοπεύσει αθέατος από «αντικριστή θέση» που βρίσκεται σε απόσταση τουλάχιστον 200 μέτρων από το στόχο. Αν υπάρχουν θέσεις υπερυψωμένες, όπως φυσικά ή τεχνητά αναχώματα, κατοικίες ή εγκαταστάσεις αφύλακτες και οικοδομές υπό κατασκευή στην ευρύτερη περιοχή, πρέπει να επιτηρούνται καθ’ όλο το 24ωρο από το προσωπικό ασφαλείας.

Πλευρική προστασία

Αν η κατοικία, το γραφείο ή η βιομηχανική εγκατάσταση γειτνιάζει με λίμνη, ποτάμι ή θάλασσα, θα πρέπει να ληφθούν και μέτρα υποβρύχιας προστασίας.

Η προστασία μιας μονοκατοικίας στην πόλη, η οποία γειτνιάζει με άλλα οικοδομήματα ή ενός διαμερίσματος, είναι γενικά πολύ πιο δύσκολο να εξασφαλιστεί. Η περιορισμένη έκταση των ελεύθερων χώρων δεν επιτρέπει την ανάπτυξη σχεδίων «προστασίας σε βάθος», όπως συμβαίνει σε μία εκτεταμένη περιοχή. Σ’ αυτό συμβάλλει και η διακριτικότητα που επιβάλλεται έναντι των περίοικων, που δυσκολεύει ακόμη περισσότερο τα πράγματα.

Τα μέτρα ασφαλείας σ’ αυτήν την περίπτωση, συνήθως συνίστανται στις σκοπιές των εισόδων, στα συστήματα συναγερμού που τοποθετούνται στις πόρτες και στα αλεξίσφαιρα τζάμια των παραθύρων. Επίσης, η άγρυπνη επιτήρηση κάποιων κρίσιμων περιοχών για εναπόθεση ή εκτόξευση εκρηκτικών μηχανισμών, βελτιώνει τις συνθήκες προστασίας.

Προστασία διαμερίσματος

Όταν πρόκειται για την επιλογή ενός διαμερίσματος σ’ ένα κτίριο με καταστήματα, γραφεία και κατοικίες τα πράγματα δυσκολεύουν ακόμη περισσότερο. Σ’ αυτήν την περίπτωση θα πρέπει να ληφθούν υπόψη ορισμένοι παράγοντες. Ένα διαμέρισμα που βρίσκεται στον τελευταίο όροφο μιας πολυκατοικίας παρέχει τη δυνατότητα της ασφαλούς επιτήρησης. Έχει όμως ένα σοβαρό μειονέκτημα – τον ανελκυστήρα, εκτός αν υπάρχει ατομικός, πράγμα λίγο απίθανο για τα ελληνικά δεδομένα. Ο περιορισμένος χώρος του ανελκυστήρα κοινής χρήσης, αλλά και ο χρόνος που απαιτείται για να ανέβει κάποιος στον τελευταίο όροφο, δεν παρέχουν καμία ασφάλεια. Όπως και αν έχουν όμως τα πράγματα, πρέπει να εξευρεθεί τρόπος να ελέγχεται ο ανελκυστήρας, είτε είναι ατομικός είτε κοινής χρήσης.

Τα διαμερίσματα των πρώτων ορόφων θα πρέπει να αποφεύγονται ως κατοικίες ή γραφεία προσώπων υψηλού κινδύνου, επειδή κινδυνεύουν συνήθως από χειροβομβίδες ή άλλους αυτοσχέδιους εκρηκτικούς μηχανισμούς, που μπορούν να εκτοξευθούν από το δρόμο, αλλά και από πυροβόλα όπλα.

Οι διάδρομοι που οδηγούν στην είσοδο του διαμερίσματος είναι απαραίτητο να επιτηρούνται, εκτός από τον υπάλληλο-σκοπό και από ένα σύστημα τηλεοπτικής επιτήρησης. Οι συγκάτοικοι συνήθως δεν αντιδρούν σ’ ένα παρόμοιο μέτρο ασφαλείας, επειδή προστατεύονται και οι ίδιοι από το ενδεχόμενο της δράσης του κοινού εγκλήματος. Στην είσοδο του κτιρίου θα πρέπει να υπάρχει ένας μόνιμος έλεγχος καθ’ όλο το 24ωρο. Ο έλεγχος των εισερχομένων θα πρέπει να είναι ουσιαστικός. Και εδώ, δεν θα προκύψουν αντιδράσεις, εκτός ίσως ορισμένων εξαιρέσεων, αν το κτίριο αποτελείται από κατοικίες. Αν όμως στους ορόφους είναι εγκατεστημένα γραφεία και καταστήματα τα πράγματα περιπλέκονται, επειδή οι επαγγελματίες είναι αυτονόητο να μην επιθυμούν τον έλεγχο των πελατών τους, γιατί αυτό αποβαίνει σε βάρος της δουλειάς τους.

Αν υπάρχει εφεδρική είσοδος στο κτίριο πρέπει να φρουρείται ή να ασφαλίζεται, για να αποκλεισθεί το ενδεχόμενο παράνομης εισόδου ή διαφυγής.

Μεταξύ των φρουρών υπαλλήλων θα πρέπει να υπάρχει άμεση επικοινωνία. Επίσης, η επικοινωνία προστατευομένου προσώπου και ανδρών ασφαλείας θα πρέπει να γίνεται με κάποιο σύστημα εσωτερικού τηλεφώνου, που παρέχει μεγαλύτερη ασφάλεια, και σε περίπτωση κινδύνου με ένα «κουδούνι κινδύνου». Αυτός ο τρόπος εσωτερικής επικοινωνίας έχει πρακτική σημασία για την περίπτωση κινδύνου από οποιαδήποτε αιτία.

Εκεί που απαιτείται μεγαλύτερος βαθμός επιτήρησης και υπάρχει φυσικά η δυνατότητα, η φρουρά μπορεί να εγκατασταθεί σ’ ένα διαμέρισμα του ίδιου ορόφου με αυτό του προστατευομένου προσώπου. Η επιλογή του δωματίου γίνεται πάντοτε ανάλογα με την αρχιτεκτονική διαρρύθμιση του ορόφου.

Όταν οι συνθήκες το επιτρέπουν, η φρουρά ασφαλείας θα πρέπει να εγκαθίσταται σ’ όλα τα διαμερίσματα που γειτνιάζουν με αυτό του στόχου. Όπου αυτό είναι ανέφικτο, η θέση του διαμερίσματος, για λόγους στρατηγικής, επιλέγεται είτε δίπλα σ’ αυτό του προστατευομένου προσώπου, είτε κοντά στις σκάλες που οδηγούν σ’ αυτό. Σε όλες όμως τις περιπτώσεις ελέγχονται διακριτικά οι κάτοικοι των παραπλεύρως, άνω και κάτω διαμερισμάτων, γραφείων, κ.λπ.

Αν το κτίριο διαθέτει θυρωρό καλό είναι να επιδιώκεται η συνεργασία του. Η φύση της εργασίας του, τού επιτρέπει να αναγνωρίζει εύκολα άτομα ξένα προς το περιβάλλον, καθώς επίσης μπορεί να ενημερώνει για πρόσωπα που ενδεχομένως ζητήσουν πληροφορίες ή για πράγματα που εσείς δεν είστε σε θέση να γνωρίζετε.

Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δίδεται στους χώρους στάθμευσης οχημάτων κοινής χρήσης. Οι χώροι αυτοί συνήθως δεν παρέχουν ασφάλεια, σε περίπτωση οργανωμένης απειλής. Αν είναι δυνατόν να διαμορφωθεί ο χώρος αυτός σε ατομικό χώρο στάθμευσης, περιορίζονται σημαντικά παρόμοιες απειλές. Σε αντίθετη περίπτωση ο χώρος πρέπει να φυλάσσεται και να ελέγχονται οι επιβάτες των εισερχομένων οχημάτων ή άλλα άτομα. Ο κίνδυνος είναι οπωσδήποτε πιο σοβαρός, αν στο χώρο στάθμευσης επιτρέπεται η είσοδος σε οχήματα, που ανήκουν σε πελάτες καταστημάτων ή γραφείων.

Δωμάτιο ασφαλείας

Στη μόνιμη, αλλά και στη δευτερεύουσα κατοικία, είναι σκόπιμη η κατασκευή ενός «δωματίου ασφαλείας». Οι διαστάσεις του δωματίου μπορεί να είναι σαν αυτές μιας ευρύχωρης τουαλέτας. Οι τοίχοι και οι κλειδαριές πρέπει να είναι ενισχυμένα. Ο εξαερισμός πρέπει να είναι κρυφός ή σε σημείο που δύσκολα θα μπορούσε να τον προσεγγίσει οποιοσδήποτε. Δεν πρέπει να έχει παράθυρα, αλλά θα πρέπει να υπάρχουν αποθέματα τροφίμων, νερό, τουαλέτα, πρώτες βοήθειες, φακός, ασφαλής επικοινωνία με την Αστυνομία, τη φρουρά ασφαλείας ή με συγγενικά πρόσωπα και οπωσδήποτε ένα όπλο. Στο δωμάτιο αυτό μπορεί να καταφύγει το προστατευόμενο πρόσωπο με την οικογένειά του και να περιμένει βοήθεια, όταν η απειλή βρίσκεται ήδη μέσα στην κατοικία. Για πρόσωπα υψηλής επικινδυνότητας μπορεί να προβλεφθεί παρόμοιος χώρος και στο γραφείο.

Έστω και αν υπάρχει ένα τέτοιο εξοπλισμένο δωμάτιο ασφαλείας, η φρουρά πρέπει να έχει υπόψη της, ότι πρέπει να ελέγχει με προσοχή το ποιος εισέρχεται στην κατοικία ή στο γραφείο. Θα πρέπει να έχεις πάντα κατά νου, ότι όσο περιορίζεται ο χώρος, άλλο τόσο μειώνονται οι πιθανότητες αντιμετώπισης μιας ενδεχόμενης επίθεσης.

Καλυμμένες απειλές

Παρόμοιες απειλές μπορούν να προκύψουν από άτομα που με κάποιο πρόσχημα επιχειρήσουν να πλησιάσουν σε επικίνδυνη απόσταση το στόχο ή να μπουν ακόμη και μέσα στην κατοικία ή το γραφείο, χωρίς να κινήσουν υποψίες. Για παράδειγμα, ύποπτα άτομα με το πρόσχημα του ταχυδρόμου, του υδραυλικού, του τεχνικού της ΔΕΗ και του ΟΤΕ, μπορούν να πλησιάσουν το στόχο σ’ επικίνδυνη απόσταση.

Ειδικότερα, θα πρέπει να δίδεται προσοχή στους εργάτες οικοδομικών εργασιών, επειδή ο έλεγχος των δραστηριοτήτων τους απαιτεί χρόνο. Δεν θα πρέπει σε καμία περίπτωση να ανατίθεται οποιαδήποτε οικοδομική εργασία, σε άτομα που δεν έχει προηγουμένως ελεγχθεί σχολαστικά η γενικότερη δραστηριότητά τους.

Είναι εξίσου σημαντικό, να τηρούνται τα τηλέφωνα μυστικά και αν είναι δυνατόν και η διεύθυνση κατοικίας του προστατευομένου προσώπου. Επίσης, θα πρέπει να αποφεύγεται η αναγραφή των ονομάτων στα κουδούνια των εισόδων και στα γραμματοκιβώτια. Αν υπάρχει δυνατότητα επιλογής της θέσης της κατοικίας, ένα κτίριο που θα βρίσκεται στο βάθος ενός αδιέξοδου δρόμου είναι ιδανικό. Έτσι, καθίσταται δυνατός ο έλεγχος κάθε οχήματος ή ατόμου που ενδεχομένως «περιφέρεται άσκοπα». Επίσης, ο εξωτερικός χρωματισμός μιας μονοκατοικίας ή ενός εξοχικού θέρετρου, θα πρέπει να είναι λευκού χρώματος για να μην επιτρέπει την κάλυψη υπόπτων ατόμων ή αντικειμένων κοντά στον τοίχο.

Ερωτηματολόγια ασφαλείας

Για να είμαστε βέβαιοι ότι έχουμε λάβει υπόψη μας όλα τα απαραίτητα μέτρα ασφαλείας σχετικά με τον ίδιο τον προστατευόμενο και την κατοικία του, πρέπει να σχεδιάσουμε έναν κατάλογο σαν αυτόν που ακολουθεί και να απαντήσουμε γραπτώς σε όλες τις ερωτήσεις. Οι πληροφορίες που θα συλλέξουμε από το ερωτηματολόγιο, θα μας επιτρέψουν να δώσουμε οδηγίες και συμβουλές σε θέματα ασφαλείας, περιορίζοντας σε σημαντικό βαθμό το μέγεθος της απειλής. Μην σας εντυπωσιάζει το γεγονός της απροθυμίας ορισμένων ανθρώπων ν’ απαντήσουν στις ερωτήσεις σας, έστω και αν πρόκειται για τη δική τους ασφάλεια. Η απροθυμία τους ίσως οφείλεται στο γεγονός ότι δεν μπορούν να αντιληφθούν ή να πιστέψουν πως κινδυνεύουν.

Αν σε κάποιες περιπτώσεις, δεν σας δοθούν απαντήσεις, ψάξτε να τις βρείτε μόνοι σας. Αυτονόητο είναι ότι τα στοιχεία αυτά είναι απόρρητα και πρέπει να φυλάσσονται σε ασφαλές μέρος. Απευθύνετε τις ερωτήσεις που ακολουθούν, πάρτε τις απαντήσεις, αξιολογείστε τες και δώστε τις ανάλογες οδηγίες:

• Έχει γίνει έρευνα για την ασφάλεια που παρέχει η κατοικία σας; Αν ναι, θεωρήσατε τις υποδείξεις αναγκαίες για την ασφάλειά σας; Τις υιοθετήσατε; Αν όχι, γιατί;

• Πόσο χρόνο κατοικείτε σ’ αυτό το σπίτι;

• Ποιος κατοικούσε πριν από σας;

• Κατά την επιλογή της κατοικίας, λάβατε υπόψη σας και τον παράγοντα ασφάλεια;

• Πώς επιλέξατε το σπίτι σας; (τοποθεσία, περιοχή, όροφος, κ.λπ.) Σας βοήθησε κάποιος τοπικός μεσίτης; Αν ναι, ελέγξατε την αξιοπιστία του ή τη φήμη του; (Είναι γνωστό ότι οι τρομοκράτες, κατά το παρελθόν, έχουν χρησιμοποιήσει μεσίτες για να πληροφορηθούν περί της κατοικίας των στόχων τους).

• Αντικαταστήσατε τις κλειδαριές, όταν μετακομίσατε στη νέα σας κατοικία;

• Ελέγχετε αυστηρά τα κλειδιά του σπιτιού σας; Έχετε κατάλογο των ονομάτων των ατόμων που διαθέτουν κλειδιά; Τους έχετε εμπιστοσύνη; Σας ενημερώνουν σε περίπτωση που κάποιο από τα κλειδιά του σπιτιού σας, που ήδη κατέχουν, έχει απωλεσθεί; Έχετε κρυμμένα κλειδιά έξω από το σπίτι;

•Έχει ενημερωθεί η οικογένειά σας και το υπηρετικό προσωπικό για το τί πρέπει να κάνει σε περίπτωση που κάποιος πλασιέ κτυπήσει την πόρτα;

•Γνωρίζετε εσείς και η οικογένειά σας τη στολή, την ταυτότητα και τα όπλα του προσωπικού της Αστυνομίας; Η Αστυνομία διαθέτει και γυναικείο προσωπικό;

•Ποιες οι διαδικασίες αποδοχής ταχυδρομικών ή άλλων παραδόσεων; Αρνείσθε κάποιες ύποπτες ή απρόσμενες παραδόσεις δεμάτων; Ελέγχονται οι ταυτότητες των διανομέων και πιστοποιούνται με τα ανάλογα τηλεφωνήματα, πριν αποδεχθείτε κάποια παράδοση ή σας είναι αρκετή η προφορική δήλωση του υπαλλήλου περί της ιδιότητάς του;

•Τί μέτρα λαμβάνετε για τον έλεγχο τεχνικών και εκπροσώπων υπηρεσιών; Τους ζητάτε το τηλέφωνο της υπηρεσίας τους ή άλλα πιστοποιητικά που να αποδεικνύουν την ταυτότητά τους πριν τους επιτρέψετε την είσοδο; Επιτηρούνται στενά όσο βρίσκονται μέσα στο σπίτι; Οι τεχνίτες έρχονται μόνο μετά από προσυνεννόηση;

•Είναι οι πόρτες και τα παράθυρα πάντοτε κλειδωμένα ή έχουν ληφθεί άλλα πρόσθετα μέτρα ασφαλείας;

•Έχουν προειδοποιηθεί τα μέλη της οικογένειας σας να μην ξεκλειδώνουν ή ανοίγουν τις πόρτες σε άτομα που δεν γνωρίζουν, ώσπου να πιστοποιηθεί η ταυτότητά τους;

•Έχετε προσλάβει βοηθητικό προσωπικό; Τους βρήκατε βάζοντας αγγελία; Σας τους συνέστησε κάποιος; Αν ναι, ποιός; Μήπως σας πλησίασαν και σας προσέφεραν τις υπηρεσίες τους; Ζητήσατε συστάσεις; Τι ελέγξατε; Ζητήσατε να πληροφορηθείτε από την Αστυνομία και τις υπηρεσίες ασφαλείας για ενδεχόμενη εγκληματική, ή άλλη δραστηριότητά τους;

•Το βοηθητικό προσωπικό διαμένει μέσα στο σπίτι σας; Έχει την ευχέρεια να μπαίνει και να κινείται απεριόριστα μέσα σ’ αυτό;

•Έχετε απολύσει πρόσφατα κάποια από τα μέλη του βοηθητικού σας προσωπικού, όπως υπηρέτες, οδηγούς ή άλλους υπαλλήλους; Μήπως ήλθατε σε προστριβές με κάποιους απ’ αυτούς;

•Εσείς ή τα μέλη της οικογένειας σας μεταφέρετε τους υπαλλήλους σας από και προς το χώρο εργασίας; (Κάτι τέτοιο είναι αρκετά επικίνδυνο: είναι προτιμότερο να τους πληρώνετε τα έξοδα για λεωφορείο ή ταξί).

• Ξέρετε πού κατοικούν οι υπάλληλοί σας; (Περιοχή, τρόπος διαβίωσης, οικογενειακή κατάσταση, κ.λπ.). Το έχετε πιστοποιήσει; Πόσο χρόνο ζουν εκεί;

• Γνωρίζουν οι υπάλληλοί σας ή το λοιπό προσωπικό το δικό σας πρόγραμμα ταξιδιών ή μπορούν να το μάθουν αν το επιθυμούν; Πόσο χρόνο πριν είναι σε θέση να γνωρίζουν τις διακοπές σας ή τις αλλαγές που ενδεχομένως γίνουν;

• Παραμένει η κατοικία σας αφύλακτη κατά τη διάρκεια της ημέρας; Συχνά ή περιστασιακά;

• Φρουρείται η κατοικία σας; Το προσωπικό της φρουράς έχει διατεθεί από την Αστυνομία, το Στρατό ή κάποια ιδιωτική εταιρεία;

• Οι ιδιώτες φρουροί ασφαλείας, που ενδεχομένως υπάρχουν, έχουν προσληφθεί και πληρώνονται από εσάς;

• Είχατε ποτέ προβλήματα με τους φρουρούς ασφαλείας; (Για παράδειγμα, τους βρήκατε να κοιμούνται σε ώρα υπηρεσίας, να μην ακολουθούν τις προγραμματισμένες διαδικασίες, να αυθαδιάζουν, να «παίζουν» με τα όπλα τους ή να είναι γενικά αδιάφοροι; Ενημερώθηκαν σχετικά οι προϊστάμενοί τους; Τους τιμώρησαν; Τους αντικατέστησαν; Διορθώθηκαν μετά από αυτό;)

• Ακολουθήσατε τις υποδείξεις και αφαιρέσατε το όνομά σας από το ταχυδρομικό κουτί ή από την εξωτερική είσοδο που φαίνεται εύκολα από οποιονδήποτε περαστικό;

• Ξέρετε αν το τηλέφωνό σας είναι αξιόπιστο; Υπάρχει ο αριθμός του τηλεφώνου σας στον τηλεφωνικό κατάλογο;

• Έχετε δεχθεί κατά καιρούς πρόστυχα, απειλητικά, ενοχλητικά τηλεφωνήματα, συχνές λάθος κλήσεις ή κλήσεις που κανείς δεν απαντά; Έχετε κρατήσει τις ημερομηνίες αυτών των κλήσεων; Τις αναφέρατε στην Αστυνομία; Έγιναν έρευνες γι’ αυτού του είδους τις κλήσεις;

• Εσείς, τα μέλη της οικογένειας σας και το βοηθητικό προσωπικό αναφέρετε το όνομά σας απαντώντας στις τηλεφωνικές κλήσεις πριν πεισθείτε για την ταυτότητα του συνομιλητή σας; (Μην δίνετε τα δικά σας στοιχεία στο τηλέφωνο, αν δεν είστε βέβαιοι για την ταυτότητα αυτών που σας τηλεφωνούν) .

• Γνωρίζετε τους γείτονες σας; Έχετε συναντηθεί και συζητήσει κοινά θέματα ασφαλείας σας;

• Σας έχουν αναφέρει οι γείτονές σας κάποια ύποπτη δραστηριότητα στη γειτονιά ή για άτομα που είχαν κάποια ύποπτη δραστηριότητα στη γειτονιά ή για άτομα που κάνουν ερωτήσεις για σας ή την οικογένειά σας; Έχετε ζητήσει από τους γείτονές σας να σας αναφέρουν οποιεσδήποτε παρόμοιες κινήσεις;

• Γνωρίζετε εσείς και η οικογένειά σας, πού βρίσκονται: το πλησιέστερο αστυνομικό τμήμα, νοσοκομείο, πυροσβεστικός σταθμός και άλλες υπηρεσίες πρώτης ανάγκης; Έχετε αναρτήσει σε εμφανές μέρος τις διευθύνσεις και τα τηλέφωνα των πιο πάνω υπηρεσιών;

• Γνωρίζετε εσείς και η οικογένειά σας το περιβάλλον της γειτονιάς σας καλά, ώστε ν’ αναγνωρίζετε ξένα προς αυτό άτομα και οχήματα;

• Έχετε εγκαταστήσει στην κατοικία σας συναγερμό, κλειδαριές και άλλες συσκευές ασφαλείας;

• Υπάρχουν πυροσβεστικοί σταθμοί στο σπίτι σας; Γνωρίζουν τα μέλη της οικογένειας σας πού βρίσκονται και πώς λειτουργούν οι πυροσβεστήρες;

• Έχετε φαρμακείο πρώτων βοηθειών, φακούς, κεριά, ραδιόφωνο με μπαταρίες και άλλα αντικείμενα χρήσιμα σε κατάσταση ανάγκης; Επιθεωρούνται συχνά;

• Έχετε στην κατοικία σας σκύλο φύλακα;

• Έχετε όπλα στο σπίτι σας; Είναι φυλαγμένα σε ασφαλές μέρος; Γνωρίζουν τα μέλη της οικογένειας σας πού βρίσκονται και πώς λειτουργούν;

• Προσέχουν τα μέλη της οικογένειας σας όταν πετούν γράμματα, προσωπικά έγγραφα ή άλλα αντικείμενα, ώστε να μην υπάρξει κάτι που να βοηθήσει ένα δράστη ή τρομοκράτη να βρει πληροφορίες για σας; (Οι φάκελοι με το όνομά σας, τη διεύθυνσή σας, γράμματα με προσωπικές πληροφορίες για τα ταξίδια σας, διευθύνσεις φιλικών σπιτιών, σημειωματάρια με τηλέφωνα ή άλλα έγγραφα κ.λπ., πρέπει να καίγονται).

ΓΕΝΙΚΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΤΗΣ ΚΑΤΟΙΚΙΑΣ

Είναι γεγονός ότι όποια μέτρα προστασίας και αν ληφθούν, είτε για προσωπική ασφάλεια, είτε για τη διασφάλιση της κατοικίας ή της περιουσίας γενικότερα, δεν είναι ποτέ αρκετά. Όμως, όσο περισσότερα είναι τα μέτρα προστασίας, τόσο πιο «σκληρός» γίνεται ο στόχος και άλλο τόσο ελαχιστοποιούνται οι κίνδυνοι.

Κάποιοι άνθρωποι έχουν λόγους να ανησυχούν, ενώ κάποιοι άλλοι με την ίδια κοινωνική δραστηριότητα κινδυνεύουν εξίσου, αλλά δεν το έχουν συνειδητοποιήσει, επειδή οι απειλές βρίσκονται σε λανθάνουσα κατάσταση. Έτσι, η πάγια εφαρμογή κάποιων γενικών μέτρων ασφαλείας θωρακίζει περισσότερο το στόχο για απειλές απ’ όπου και αν προέρχονται:

• Τοποθετείστε στην κατοικία σας κλειδαριές ασφαλείας και συμπαγείς ισχυρές εξωτερικές πόρτες. Αν διαθέτουν τζάμι, τοποθετείστε αδιαφανείς κουρτίνες.

• Τοποθετείστε ισχυρές αλυσίδες στις εξωτερικές πόρτες και να τις χρησιμοποιείτε σε μόνιμη βάση.

• Αναγνωρίστε την ταυτότητα του επισκέπτη, πριν ανοίξετε την πόρτα, από το θυροτηλέφωνο ή από κάποιο παράθυρο και μην αφαιρείτε την αλυσίδα ασφαλείας αν δεν βεβαιωθείτε.

• Τοποθετείστε κλειδαριές στα παράθυρα του ισογείου και άλλων ορόφων στους οποίους μπορεί να είναι εύκολη η πρόσβαση. Ιδιαίτερα σ’ αυτά που βρίσκονται σε ακάλυπτους οικοδομικούς χώρους ή δεν χρησιμοποιούνται σε μόνιμη βάση, τοποθετείστε εξωτερικά σιδερένιες κατασκευές ασφαλείας.

• Τοποθετείστε βαριές κουρτίνες στα δωμάτια που χρησιμοποιούνται περισσότερο από εσάς και την οικογένεια σας και μην ξεχνάτε να τις κλείνετε όταν σκοτεινιάζει και ανάβετε τα φώτα.

• Η είσοδος της κατοικίας και ο χώρος στάθμευσης πρέπει να φωτίζονται με εξωτερικά φώτα που θα έχουν εγκατασταθεί σε ασφαλή σημεία, ώστε να μην είναι εύκολη η καταστροφή τους. Χρησιμοποιείστε αυτό το φωτισμό πριν αποφασίσετε να εξέλθετε της κατοικίας σας και ελέγξτε σχολαστικά την αιτία, σε περίπτωση που δεν λειτουργήσουν.

• Αφήστε πάντα αναμμένο ένα φως ασφαλείας έξω από την κύρια είσοδο, κατά τη διάρκεια της νύχτας. Αν έχετε λόγους κάνετε το ίδιο και για την δευτερεύουσα είσοδο.

• Μην καλλιεργείτε θάμνους κοντά στην κατοικία σας, στα μονοπάτια, στην κύρια είσοδο και σ’ αυτήν του χώρου στάθμευσης. Πίσω από τους θάμνους είναι εύκολο να κρυφθούν ύποπτα άτομα ή εκρηκτικοί μηχανισμοί.

• Ελέγχετε σχολαστικά κάθε βράδυ, αν όλες οι πόρτες και τα παράθυρα είναι ασφαλισμένα. Αν διαπιστώσετε κάποιον περίεργο θόρυβο ή οποιοδήποτε άλλο γεγονός τη νύχτα, έστω και αν οπλοφορείτε, μην «πεταχθείτε» έξω για να διαπιστώσετε την αιτία.

•Βεβαιωθείτε και καλέστε την Αστυνομία, το προσωπικό ασφαλείας, κάποιο συγγενικό πρόσωπο ή κάποιο γείτονα σε ενδεχόμενο κίνδυνο.

• Να αντιμετωπίζετε με μεγάλη επιφυλακτικότητα αυτούς που τηλεφωνούν αργά, είτε είναι γνωστοί, είτε άγνωστοι και για οποιαδήποτε αιτία.

• Αν πρέπει να κατασκευάσετε αντίγραφα κλειδιών πρέπει να είσθε παρών, η επιλογή του καταστήματος να είναι τυχαία ή να έχετε εμπιστοσύνη στον καταστηματάρχη. Παρ’ όλα αυτά να τον παρακολουθείτε διακριτικά. Στην παραμικρή υποψία αλλάξτε τεχνίτη και κλειδαριές.

• Αν έχετε λόγους, μην αφήνετε το αυτοκίνητό σας σε ιδιωτικούς ή δημόσιους χώρους στάθμευσης μαζί με τα κλειδιά του. Ιδιαίτερα, αν η επιχείρηση λειτουργεί με υπαλληλικό προσωπικό ή δεν γνωρίζετε ή δεν έχετε εμπιστοσύνη στον επιχειρηματία.

• Μην αφήνετε το σπίτι σκοτεινό – τους εξωτερικούς χώρους και την είσοδο του χώρου στάθμευσης – όταν πρόκειται να επιστρέφετε αργά τη νύχτα. Ίσως κάποιος αυτόματος μηχανισμός είναι χρήσιμος για την ενεργοποίηση των φώτων πριν εισέλθετε στο χώρο της κατοικίας και ένας ωρολογιακός για τον ίδιο σκοπό, όταν εσείς απουσιάζετε για κάποιο χρονικό διάστημα.

• Μην ανάβετε τα φώτα του διαδρόμου όταν ανοίγετε σε κάποιον την πόρτα και έχει αρχίσει να σκοτεινιάζει, αν δεν έχετε βεβαιωθεί για την ταυτότητά του.

• Μην πλησιάζετε ή βγαίνετε «αφηρημένοι» από το σπίτι σας, αλλά εξετάστε διερευνητικά το εξωτερικό περιβάλλον.

5) ΧΡΗΜΑΤΑΠΟΣΤΟΛΕΣ

Το επάγγελμα του συνοδού χρηματαποστολών είναι «εκ των πραγμάτων» επικίνδυνο. Οι χρηματαποστολές είναι ευάλωτες στις επιθέσεις τρομοκρατών και οργανωμένων ποινικών εγκληματιών.

Έτσι, το προσωπικό ασφαλείας της χρηματαποστολής, σε δεδομένη στιγμή έχει να αντιμετωπίσει αποφασισμένους εγκληματίες που δρουν σύμφωνα με ένα συγκεκριμένο σχέδιο. Οι δράστες των ληστειών έχουν δείξει στην πράξη, ότι δεν διστάζουν να αφαιρέσουν ανθρώπινες ζωές, προκειμένου να επιτύχουν το σκοπό τους.

Ο κίνδυνος, λοιπόν, που διατρέχει η ζωή ενός υπαλλήλου συνοδείας χρηματαποστολής είναι υπαρκτός. Επειδή όμως κανείς δεν μπορεί να γνωρίζει πότε και πού θα εκδηλωθεί αυτός ο κίνδυνος, είναι απαραίτητο να είσαι πάντοτε προετοιμασμένος όχι μόνο να τον αντιμετωπίσεις, αλλά και να τον αποτρέψεις. Είναι γεγονός ότι, όσο πιο «σκληρός» δείχνει ο στόχος, τόσο μειώνονται οι πιθανότητες μιας επίθεσης. Η «σκλήρυνση» του στόχου προϋποθέτει σωστή οργάνωση, υλικά μέσα και ετοιμότητα του προσωπικού ασφαλείας .

Ο παράγοντας «ετοιμότητα» είναι ζωτικής σημασίας για την επιβίωσή σου, όταν συνοδεύεις μία χρηματαποστολή, γιατί έχει άμεση σχέση με την ψυχοδιανοητική σου κατάσταση. Κανένα οργανωτικό σχέδιο και όποια μέσα κι αν διαθέτεις δεν σε εξασφαλίζουν, αν, λόγω καθημερινότητας, περιέρχεσαι εύκολα σε κατάσταση «ρουτίνας». Θα πρέπει να θυμάσαι ότι η κατάσταση αυτή είναι ο πιο θανάσιμος εχθρός σου. Έτσι, κατά τις ώρες εργασίας σου πρέπει να μάθεις να ζεις σε μία κατάσταση «ήρεμης επιφυλακής».

Το επόμενο βασικό αμυντικό μέτρο που πρέπει να λάβεις έναντι αυτών που, γνωρίζοντας τις κινήσεις σου, θα σε βάλουν στόχο και θα επιτεθούν με σκοπό τη ληστεία, είναι να μεταβάλλεις συχνά την ώρα εκκίνησης της χρηματαποστολής και την πορεία που θα ακολουθείς. Αυτές τις πληροφορίες πρέπει να τις γνωρίζουν όσο γίνεται λιγότεροι άνθρωποι. Αν σε κάποιον δεν έχεις την απαραίτητη εμπιστοσύνη, κοινοποίησέ του την ώρα και το δρομολόγιο την τελευταία στιγμή.

Κάποιοι ειδικοί πιστεύουν ότι, όταν οι συνοδοί ασφαλείας είναι ορατοί και μεταφέρουν φανερά βαρύ εξοπλισμό, οι επίδοξοι ληστές αποθαρρύνονται. Κάποιοι άλλοι όμως έχουν τη γνώμη ότι η τακτική αυτή, χωρίς άλλα πρόσθετα μέτρα, μπορεί ν’ αποβεί σε βάρος της ασφάλειας του προσωπικού συνοδείας. Γιατί ένας δράστης ίσως σκεφθεί ως εξής: «υψηλή προστασία… πολλά λεφτά, αξίζει τον κόπο». Επίσης, όσο πιο σύγχρονο και αποτελεσματικό είναι το σύστημα ασφαλείας που διαθέτεις, τόσο πιο καλά προετοιμασμένοι και εξοπλισμένοι θα φροντίσουν να είναι αυτοί που θα επιχειρήσουν να το προσβάλουν. Γι’ αυτό είναι καλύτερα, όλες οι χρηματαποστολές να γίνονται με τη μεγαλύτερη δυνατή μυστικότητα, ώστε να μην προκαλούν την προσοχή των επίδοξων ληστών.

Μερικοί πιστεύουν ότι, αν κινείσαι πολύ κοντά στο πρόσωπο ή το όχημα που μεταφέρει τα χρήματα, είναι πιο εύκολο να πέσετε και οι δύο σε ενέδρα. Επειδή θα κινείστε κοντά ο ένας στον άλλον, θα βρεθείτε και οι δύο περιορισμένοι σε μία φονική ζώνη, εύκολα ελεγχόμενη από τον αντίπαλό σας. Αν όμως εσύ βρίσκεσαι σε απόσταση, πεζός ή μέσα στο όχημα συνοδείας, η περιοχή που πρέπει να ελέγξει ο δράστης μεγαλώνει. Όταν βρίσκεσαι έξω από τη φονική ζώνη, που μπορεί λογικά να ελέγξει ο αντίπαλός σου, μπορείς να παρακολουθείς το άτομο ή το όχημα που συνοδεύεις, αλλά και να αντιδράσεις αν χρειαστεί. Σίγουρα όμως, αυτή η τακτική είναι δύσκολο να εφαρμοσθεί σε συνοδείες χρηματαποστολών με οχήματα, ειδικότερα σε συνθήκες πυκνής κυκλοφορίας ή σε διαδρομές μεγάλων αποστάσεων, όπως οι επαρχιακοί δρόμοι. Στην περίπτωση της πυκνής κυκλοφορίας κινδυνεύεις να αποκοπείς από το όχημα της χρηματαποστολής ή να μην έχεις την απαιτούμενη ορατότητα. Στην άλλη περίπτωση των επαρχιακών δρόμων είναι εύκολο να εντοπισθείς και να συμπεριληφθείς στα σχέδια εξουδετέρωσης των ληστών, επειδή μιας ληστείας συνήθως προηγείται μακρόχρονη παρακολούθηση. Αν όμως λειτουργείς ως αθέατη ανεξάρτητη μονάδα αντίδρασης, επικουρική της «στενής» μονάδας συνοδείας, είναι μία καλή τακτική, όπου είναι δυνατόν να εφαρμοσθεί.

Η τακτική αυτή μπορεί να εφαρμοσθεί με επιτυχία σε πεζές συνοδείες, αρκεί να υπάρχει διαθέσιμο ανθρώπινο δυναμικό ασφαλείας και η ικανότητα να παραμένει αθέατο στην πορεία της χρηματαποστολής. Η επιτυχία της αυξάνεται όταν εφαρμόζεται περιστασιακά.

Στις περιπτώσεις που μπορεί να εφαρμοσθεί η τακτική της αθέατης ανάπτυξης περιορίζονται σημαντικά οι κίνδυνοι. Είναι πολύ πιο ασφαλές να συνοδεύσεις το άτομο που μεταφέρει τα χρήματα, ξεκινώντας αφού αυτό έχει αποχωρήσει από το χώρο όπου βρισκόταν και σταματώντας αφού έχει φθάσει στον προορισμό του, χωρίς να το ακολουθήσεις σε κανέναν από τους δύο χώρους. Αν, για παράδειγμα, πηγαίνει σε μία τράπεζα, μόλις μπει στο κατάστημα προστατεύεται όσο και οι υπόλοιποι πελάτες, από τις βιντεοκάμερες, το συναγερμό, κ.λπ. Αν τον ακολουθήσεις, μπαίνεις σ’ ένα χώρο με περισσότερες προβληματικές περιοχές και περιοχές ευθύνης από όσες μπορείς να ελέγξεις μόνος σου, ενώ συγχρόνως γίνεσαι πιο τρωτός σε μια επίθεση ή προσπάθεια κράτησής σου ως ομήρου. Και στις δύο περιπτώσεις η κατάσταση περιπλέκεται, είτε αυτό συμβεί κατά την εκκίνηση από το χώρο είτε κατά την άφιξη της χρηματαποστολής στον προορισμό της. Προσπάθησε να παραμένεις καθ’ όλο το χρονικό διάστημα της συνοδείας σε όσο το δυνατόν πιο αθέατη θέση. Θα πρέπει να σκέπτεσαι όχι μόνο την παρακολούθηση του ατόμου που συνοδεύεις, αλλά και την πιθανή ανάπτυξη πολλαπλών αντιπάλων που ίσως σας περιμένουν και τις φονικές ζώνες που θα καταφέρουν να ελέγξουν. Ενώ ακολουθείς το άτομο της πεζής χρηματαποστολής που συνοδεύεις, «σάρωσε» οπτικά την περιοχή μπροστά σου πριν βρεθείς μέσα σ’ αυτήν και προσπάθησε να αναγνωρίσεις τις κρίσιμες περιοχές, σε σχέση με τις συνθήκες δόμησης. Στις περιπτώσεις που υπάρχουν διαθέσιμοι άνδρες ασφαλείας, μία λύση είναι τουλάχιστον δύο άνδρες να αναλάβουν την ορατή συνοδεία του ατόμου που μεταφέρει τα χρήματα, ενώ ένας άλλος άνδρας ασφαλείας, που βρίσκεται σε επικοινωνία με τους δύο πρώτους, παραμένει σε αθέατη θέση για να παρακολουθεί, έτοιμος να αντιδράσει από κάποια απόσταση, έτσι ώστε να μην βρεθεί στη φονική ζώνη.

Οι άνδρες ασφαλείας πρέπει να είναι καλά εκπαιδευμένοι και εξοπλισμένοι με σύγχρονο οπλισμό. Η εκπαίδευσή τους διακρίνεται σε βασική και συντηρητική. Η συντηρητική εκπαίδευση πρέπει να επαναλαμβάνεται σε τακτά χρονικά διαστήματα, ώστε να διατηρούν το υψηλό επίπεδο ετοιμότητας και ικανότητάς τους. Ακόμα και όλα αυτά, ίσως δεν είναι αρκετά, για να εξασφαλίσουν την ασφάλεια μιας χρηματαποστολής και την επιβίωση των ανδρών συνοδείας. Να θυμάσαι ότι οι ληστές που έχουν πρόθεση να επιτεθούν σε μία χρηματαποστολή που συνοδεύεται φανερά ή αθέατα, ξέρουν ότι θα αντιμετωπίσουν αστυνομικούς ή προσωπικό ασφαλείας. Έτσι, είναι στρατηγικά έτοιμοι -είναι κατάλληλα οπλισμένοι, και αποφασισμένοι για όλα. ΕΣΥ ΕΙΣΑΙ; Ακόμα και οι σύντομες συνοδείες, έστω και μικρής αξίας, είναι επικίνδυνες και απαιτούν συνεχή επιτήρηση και επαγρύπνηση.

ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΑΚΤΙΚΩΝ ΧΡΗΜΑΤΑΠΟΣΤΟΛΩΝ

Προσωπικό ασφαλείας

Τα καθήκοντα του προσωπικού ασφαλείας καθορίζονται από το αντικείμενο προστασίας. Αν αυτό είναι κάποιος χώρος, εγκατάσταση ή χρηματαποστολή, τότε οι απειλές συνίστανται σε παράνομη είσοδο ατόμων στους χώρους ή τις εγκαταστάσεις, εμπρησμούς, γενικότερες δολιοφθορές, παράνομες παρακολουθήσεις τηλεφωνικών συνδιαλέξεων και κλοπές υλικών αγαθών. Οι χρηματαποστολές κινδυνεύουν μόνιμα από ληστρικές επιθέσεις.

Τα καθήκοντα των ανδρών ασφαλείας εξειδικεύονται ακόμα περισσότερο, ανάλογα με το αν λειτουργούν ομαδικά ή μεμονωμένα. Είναι αναγκαίο να γνωρίζουν όλους τους τομείς εργασίας που ανάγονται στον κύκλο προστασίας στόχων υψηλής επικινδυνότητας. Δεν είναι καθόλου απίθανο στην πράξη να γίνει αλλαγή αρμοδιοτήτων μεταξύ των ανδρών της ομάδας προστασίας σε κάποια φάση της υλοποίησης των μέτρων ασφαλείας εγκαταστάσεων ή χρηματαποστολής.

Αυτές οι αλλαγές αποτελούν μέρος του γενικού σχεδίου αντιμετώπισης μιας επικίνδυνης κατάστασης και πραγματοποιούνται σε περιπτώσεις διαφοροποίησης του βαθμού επικινδυνότητας, εξουδετέρωσης των μέσων ασφαλείας, απώλειας έμψυχου δυναμικού, κ.λπ. Τότε η ομάδα μπορεί να χωρισθεί σε μικρότερες, με συγκεκριμένα και σαφώς καθορισμένα καθήκοντα. Ο αριθμός των ανδρών και η δομή ενός προστατευτικού αποσπάσματος χρηματαποστολής μπορεί να ποικίλει. Δηλαδή, μία χρηματαποστολή που προορίζεται να καλύψει μεγάλες αποστάσεις εκτός κατοικημένων περιοχών και η αξία της είναι σημαντική, οι κίνδυνοι είναι αυξημένοι, και γι’ αυτό η ομάδα προστασίας πρέπει να είναι αριθμητικά μεγάλη.

Της ομάδας προστασίας ηγείται ένας από τους άνδρες ασφαλείας ο οποίος αποκαλείται «Αρχηγός» και έχει τη γενική ευθύνη της και τη διοίκηση της επιχείρησης. Παρά τον αρχηγό ορίζεται ένας ακόμα άνδρας ασφαλείας ως αναπληρωτής του, ο οποίος συνεργάζεται μαζί του κατά την πορεία της χρηματαποστολής. Αν η χρηματαποστολή συγκροτείται από δύο συνοδευτικές ομάδες, ο αρχηγός ηγείται αυτής που προηγείται και ο αναπληρωτής αυτής που ακολουθεί. Μεταξύ αρχηγού και αναπληρωτού πρέπει να υπάρχει επικοινωνία. Το λοιπό προσωπικό ασφαλείας πειθαρχεί στις εντολές και αποφάσεις του αρχηγού και του αναπληρωτού. Έτσι αποφεύγεται η σύγχυση αρμοδιοτήτων κατά την προετοιμασία της χρηματαποστολής, ιδιαίτερα σε περίπτωση που προκύψει κίνδυνος απειλής. Ειδικότερα, ο αρχηγός αποστολής ενημερώνεται από τον προϊστάμενο προσωπικού ασφαλείας για το είδος και το δρομολόγιο της χρηματαποστολής, ελέγχει το δρομολόγιο λαμβάνοντας υπόψη του τις διαθέσιμες πληροφορίες, προβάλει τις αντιρρήσεις του και καθορίζει τις τακτικές ώρες επικοινωνίας με τον προϊστάμενο ασφαλείας στην καθ’ οδόν πορεία της χρηματαποστολής. Ενημερώνει τα μέλη της ομάδας για την ώρα έναρξης της αποστολής, καθορίζει τους τομείς ευθύνης του καθενός χωριστά και τι πρέπει να προετοιμάσει ο καθένας. Αναφέρει έγκαιρα στον προϊστάμενο ασφαλείας, τυχόν καθυστερήσεις προσέλευσης, απουσίες και αντιρρήσεις του προσωπικού της ομάδας του και λοιπές λεπτομέρειες. ’

Ο αναπληρωτής αρχηγός αναλαμβάνει όλα τα καθήκοντα του αρχηγού αποστολής σε περίπτωση απουσίας ή αδυναμίας του σε οποιοδήποτε στάδιο της αποστολής.

Ο κάθε οδηγός είναι υπεύθυνος για τη συντήρηση και προετοιμασία του οχήματος του και έχει αποκλειστικά την ευθύνη της οδήγησης. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι οι οδηγοί υπολείπονται ευθυνών σε μία ομάδα προστασίας, αλλά τα καθήκοντά τους δεν πρέπει να συγχέονται με αυτά του λοιπού προσωπικού ασφαλείας. Ένα άτομο δεν μπορεί ταυτόχρονα να εκτελεί καθήκοντα οδηγού και προσωπικού ασφαλείας, γιατί περιορίζεται σε επικίνδυνο βαθμό η μία από τις δύο υποχρεώσεις του. Κατόπιν αυτού, η πιο ολιγομελής ομάδα προστασίας, εκ των πραγμάτων, δεν μπορεί να διαθέτει λιγότερα από δύο άτομα, αν θέλουμε να επιτύχουμε τουλάχιστον τυπική ασφάλεια.

Οι οδηγοί, βέβαια, πρέπει να ανήκουν στην ομάδα προστασίας και να είναι εκπαιδευμένοι. Η εκπαίδευσή τους δεν πρέπει να περιορίζεται στις τεχνικές αντίδρασης που έχουν σχέση μόνο με το αυτοκίνητο, αλλά να εκπαιδεύονται σε όλο το φάσμα των μέτρων προστασίας. Κατά κανόνα ο οδηγός περιορίζεται στα καθήκοντά του, αλλά κατ’ εξαίρεση θα πρέπει να ξέρει πώς θα αντιδράσει για να αμυνθεί, προστατεύοντας τον εαυτό του και όποιον άλλον μπορεί. Τα συστήματα οχημάτων δεν μπορούν, λόγω άγνοιας, να εναρμονίσουν τις ενέργειές τους με αυτές του προσωπικού ασφαλείας. Ένας ανεκπαίδευτος, «ευκαιριακός» οδηγός είναι ότι χειρότερο σε μία ομάδα προστασίας. Μία άστοχη αντίδραση ή ολιγωρία του, τη στιγμή της επίθεσης, ίσως οδηγήσει την επιχείρηση σε αποτυχία, με θανάσιμα αποτελέσματα.

Κατά κανόνα ένας οδηγός έχει τις εξής υποχρεώσεις:

• να διατηρεί το όχημα σε καλή λειτουργική κατάσταση, ώστε να φθάσει στον προορισμό του.

• να παραμένει μέσα σ’ αυτό σε περίπτωση αναμονής πριν από την αναχώρηση ή πλησίον του όταν απλώς αναμένει.

• να φροντίζει για τη φύλαξή του’ σε ασφαλή χώρο στάθμευσης.

• να ελέγχει το όχημα για το ενδεχόμενο παγίδευση με ηλεκτρονικούς πομπούς παρακολούθησης ή άλλου είδους δολιοφθορές.

• να γνωρίζει καλά τις οδούς των βασικών και εναλλακτικών δρομολογίων

• να γνωρίζει τις διόδους διαφυγής και τους πλησιέστερους σταθμούς ασφαλείας στους οποίους θα καταφύγει σε περίπτωση καταδίωξης, καθ’ όλο το μήκος της διαδρομής.

• να υπακούει και να συνεργάζεται/ χωρίς αντιρρήσεις, με τον επικεφαλής της συνοδείας ασφαλείας και,

• να είναι εκπαιδευμένος και να κατέχει ειδικές γνώσεις αμυντικής οδήγησης αλλά και ικανότητες οδήγησης διαφυγής. Η αμυντική οδήγηση αφορά σε τεχνικές, που σου δίνουν τη δυνατότητα να οδηγείς με ασφάλεια, αποφεύγοντας τα οδικά ατυχήματα. Η οδήγηση διαφυγής περιλαμβάνει τεχνικές που σου επιτρέπουν να ξεφύγεις από ότι απειλεί τα οχήματα της χρηματαποστολής ή των προστατευομένων προσώπων. Επίσης περιλαμβάνει τεχνικές καταδίωξης σε μεγάλες ταχύτητες ή τρόπους να αποφύγεις όποιον σε παρακολουθεί, χωρίς αυτός να καταλάβει ότι τον έχεις αντιληφθεί.

Οδική συμπεριφορά και αντιδράσεις οδηγών σε επιθέσεις

Η ασφαλής οδήγηση των συνοδευτικών οχημάτων και της χρηματαποστολής προϋποθέτει ότι οι οδηγοί πρέπει να προστατεύονται από κάθε περιβαλλοντική ενόχληση και να παραμένουν σταθερά στη θέση τους σε περιπτώσεις επικίνδυνων ελιγμών. Έτσι, για λόγους ασφαλείας, οι οδηγοί πρέπει:

• να διατηρούν τις πόρτες τους ασφαλισμένες για το ενδεχόμενο να επιχειρήσει κάποιος δράστης να τους αιφνιδιάσει σε μία προσωρινή τους στάση.

• να έχουν τα παράθυρα κλειστά για να προστατεύονται από τις καιρικές συνθήκες και ότι άλλο μπορεί να γίνει αιτία ατυχήματος. Για παράδειγμα, κάποια έντομα ή άλλα αντικείμενα που ίσως περάσουν μέσα από το ανοιχτό παράθυρο, μπορούν να προκαλέσουν πρόσκαιρη ενόχληση ή βλάβη στον οδηγό με αποτέλεσμα να χάσει τον έλεγχο του οχήματος.

• να χρησιμοποιεί τη ζώνη ασφαλείας κατά την πορεία του οχήματος, ώστε να προστατεύεται από τις συνέπειες βίαιων συγκρούσεων ή ανατροπής του οχήματος και να συγκροτείται στη θέση του σε καταστάσεις αιφνίδιων και ανεξέλεγκτων ελιγμών.

Τα παράθυρα του προσωπικού ασφαλείας στα συνοδευτικά οχήματα πρέπει να είναι κλειστά και οι πόρτες ασφαλισμένες, όταν τα οχήματα κινούνται με υψηλές ταχύτητες εκτός κατοικημένων περιοχών. Τα παράθυρα ανοίγονται και οι πόρτες απασφαλίζονται, όταν η ταχύτητα των οχημάτων επιβραδύνεται για οποιοδήποτε λόγο ή κινούνται εντός κατοικημένης περιοχής. Η ίδια τακτική ακολουθείται προ του σημείου άφιξης και κατά την αναχώρηση για κάποιο χρονικό διάστημα.

Τα παράθυρα των θωρακισμένων οχημάτων πρέπει να παραμένουν ερμητικά κλειστά, καθ’ όλη τη διάρκεια της χρηματαποστολής, διαφορετικά η θωράκιση του οχήματος χάνει την αξία της ως μέτρο προστασίας. Οι πόρτες του οχήματος δεν πρέπει να ανοίγουν απ’ έξω και ο κλιματισμός θα πρέπει να τίθεται εκτός λειτουργίας σε περίπτωση που η χρηματαποστολή δεχθεί επίθεση και το όχημα ακινητοποιηθεί. Μέσω των αεραγωγών κλιματισμού είναι εύκολο να διοχετευθούν από τους δράστες στον εσωτερικό χώρο του οχήματος χημικά σε αεριώδη μορφή, προκειμένου να εξαναγκασθούν οι επιβάτες να ανοίξουν τις πόρτες. Για το λόγο αυτό, οι αντιασφυξιογόνες μάσκες είναι αναγκαίες και μπορούν να προσφέρουν στην άμυνα του προσωπικού που επιβαίνει του θωρακισμένου οχήματος.

Επίσης, οι επιβάτες του θωρακισμένου οχήματος πρέπει να φέρουν τις ζώνες ασφαλείας, επειδή ο πρωταρχικός τους σκοπός, αν αυτό είναι εφικτό, είναι η διαφυγή τους από τη φονική ζώνη, και όχι η εμπλοκή του προσωπικού σε μάχη. Οι οδηγοί οχημάτων χρηματαποστολών, πρέπει να κατανοήσουν, ότι η πρώτη τους αντίδραση, σε περίπτωση επίθεσης, δεν είναι το όπλο, που ίσως φέρουν μαζί τους, αλλά η χρήση του οχήματος ως όπλου ή μέσου διαφυγής από τη φονική ζώνη. Οι οδηγοί οχημάτων καταφεύγουν στη χρήση του όπλου τους μόνο όταν το όχημά τους ακινητοποιηθεί και δεν έχουν άλλη δυνατότητα άμυνας.

Ως οδηγός οποιουδήποτε οχήματος χρηματαποστολής, αν δεχθείς επίθεση και εφόσον αυτό κινείται, χρησιμοποίησέ το σαν όπλο:

• Πρώτα απ’ όλα θα πρέπει να έχεις υπόψη σου, ότι καμία αμυντική τακτική δεν είναι τόσο αποτελεσματική όσο το να μην βρεθείς ποτέ μέσα στη φονική ζώνη μιας ενέδρας. Αυτό σημαίνει, ότι πρέπει να αποφεύγεις, με σωστό προγραμματισμό, τους δρόμους εκείνους που μπορεί κάποιος εύκολα να στήσει ενέδρα. Ένας στενός δρόμος για παράδειγμα, μέσω του οποίου μπορεί να διέλθει ένα μόνο όχημα, επειδή εκατέρωθεν των πεζοδρομίων σταθμεύουν οχήματα, είναι ότι χειρότερο μπορείς να επιλέξεις ως κύρια η εναλλακτική διαδρομή.

• Αν αντιληφθείς έγκαιρα μία ενέδρα, σταμάτησε το όχημα και φύγε με όπισθεν έξω από τη φονική ζώνη, αν γίνεται. Ενώ οδηγείς, θυμήσου ότι σε μικρή απόσταση από το ορατό εμπόδιο ίσως δεχθείς πλευρική επίθεση. Θα πρέπει να διατηρείς την απαιτούμενη απόσταση ασφαλείας. Από τη στιγμή που θα παγιδευτείς, προσπάθησε να ξεφύγεις από οποιαδήποτε πλευρά του δρόμου και οδήγησε το όχημα σε ασφαλή χώρο. Για παράδειγμα, στο πλησιέστερο αστυνομικό τμήμα ή στρατόπεδο. Αν αυτό είναι αδύνατο, οδήγησε το όχημα πίσω από ένα κτίριο ή άλλο σταθμευμένο όχημα και ανταπόδωσε τα πυρά – ή ανταπόδωσε την επίθεση, εμβολίζοντας με μία από τις δύο εμπρόσθιες γωνίες του οχήματος σου τον πίσω ή το μπροστινό άξονα του οχήματος-μπλόκου.

• Ανταπόδωσε την επίθεση, οδηγώντας το όχημά σου με ταχύτητα κατευθείαν πάνω στο δράστη που ήδη σε πυροβολεί.

• Αν έχουν χρησιμοποιηθεί δύο οχήματα για τον αποκλεισμό του δρόμου, οδήγησε το αυτοκίνητό σου ανάμεσά τους, για να διασπάσεις την παγίδα και θυμήσου ότι δεν πρέπει να αμφιταλαντευθείς ή να ακουμπήσεις το φρένο κατά τη σύγκρουση.

• Επίσης, μην επιχειρήσεις αυτήν την τακτική, αν τα οχήματα της παγίδας είναι πολύ μεγαλύτερα σε όγκο και βάρος από αυτό που οδηγείς. Αν κάνεις το λάθος και εμβολίσεις τα οχήματα-εμπόδια σε περιοχές εκτός των τροχών, οι λαμαρίνες μεταξύ τους θα υποχωρήσουν, θα εμπλακούν και θα ακινητοποιηθείς.

• Αν δεχθείς επίθεση και όλα τα οχήματα ακινητοποιηθούν, βγες από την αντίθετη πλευρά του οχήματος, καλύψου και ανταπόδωσε τα πυρά.

• Αν τα οχήματα της χρηματαποστολής δεχθούν επίθεση ενώ κινούνται, μην κάνεις το λάθος και τα ακινητοποιήσεις για να απαντήσεις στους πυροβολισμούς. Η προσπάθεια ακινητοποίησης του οχήματος στον κίνδυνο, είναι μία ενστικτώδης αντίδραση την οποία πρέπει να αποφύγεις σ’ αυτές τις περιπτώσεις. Όταν δέχεσαι επίθεση πρέπει να επιταχύνεις και όχι να ακινητοποιήσεις το όχημά σου, όπως θα έκανες στην καθημερινή οδήγηση, αναλαμβανόμενος τον κίνδυνο ατυχήματος.

Για να επιτύχουν οι δράστες το σκοπό τους, γνωρίζουν πολύ καλά, ότι πρώτα πρέπει να εξουδετερώσουν την αντίδραση των συνοδευτικών οχημάτων, να ακινητοποιήσουν το όχημα της χρηματαποστολής, να τελειώσει η «επιχείρηση» σε ελάχιστο χρόνο και τέλος να διαφύγουν με ασφάλεια. Έτσι, αν εσύ ως οδηγός επιμένεις να διατηρείς το όχημά σου σε κίνηση, ανατρέπεις κάποιους από τους παράγοντες που έχουν συμπεριλάβει οι ληστές στο σχέδιό τους.

Για τους ίδιους λόγους, όποιο από τα συνοδευτικά οχήματα μπορεί να κινηθεί κατά ή μετά τη διάρκεια της επίθεσης, ακολουθεί το όχημα της χρηματαποστολής. Θυμήσου ότι, τα πιο κρίσιμα σημεία μιας διαδρομής για να επιτύχουν οι δράστες το σκοπό τους, είναι οι γωνίες και οι στροφές που δεν παρέχουν την απαραίτητη ορατότητα, ανηφόρες του οδοστρώματος, υπόγειοι δίοδοι, γέφυρες, δρόμοι με κυκλοφοριακό συνωστισμό, διασταυρώσεις που πρέπει να μειώσεις υποχρεωτικά ταχύτητα ή να σταματήσεις, φανάρια οδικής κυκλοφορίας και άλλα σημεία της διαδρομής που δημιουργούν παρόμοια προβλήματα.

Σε περίπτωση που το όχημα της χρηματαποστολής ακινητοποιηθεί και εκδηλωθεί επίθεση, η έξοδος του προσωπικού ασφαλείας γίνεται από την αντίθετη πλευρά της επίθεσης.

Σε όλα τα σημεία της διαδρομής, που είσαι υποχρεωμένος να ανακόψεις ταχύτητα, χρησιμοποίησε την αμέσως μικρότερη σχέση των ταχυτήτων για να έχεις σε υψηλά επίπεδα την ισχύ του κινητήρα και διατήρησε ενεργοποιημένη την πρώτη ταχύτητα εκεί που πρέπει να ακινητοποιήσεις προσωρινά το όχημα.

Στις προσωρινές στάσεις οι οδηγοί αποφεύγουν να διατηρούν ενεργοποιημένη την πρώτη ταχύτητα, επειδή προκαλούνται αυξημένες φθορές στο δίσκο του κιβωτίου ταχυτήτων. Εσύ όμως δεν είσαι ένας συνηθισμένος οδηγός που πρέπει να λαμβάνει υπόψη του αυτό το κόστος.

Διατήρησε μία απόσταση ασφαλείας, όσο περίπου το μήκος του οχήματος σου, από το προπορευόμενο όχημα, στις περιπτώσεις προσωρινών υποχρεωτικών στάσεων. Οποιοδήποτε όχημα, από παράπλευρη λωρίδα κυκλοφορίας, επιχειρήσει να μπει μπροστά σου, κινήσου λίγο προς τα εμπρός επιθετικά για να του αναστείλεις την πρόθεση. Πρόσεχε όμως, μήπως αυτή του η πρόθεση είναι ένδειξη επικείμενης επίθεσης. Η απόσταση ασφαλείας όμως μεταξύ των οχημάτων της χρηματαποστολής, στις ίδιες υποχρεωτικές στάσεις, πρέπει να είναι μικρότερη, ώστε να μην μπορεί να διαταράξει κάποιο άλλο όχημα τη συνοχή της πομπής, αλλά και να επιτρέπει τη δυνατότητα ελιγμού σε περίπτωση επίθεσης.

Τα συνοδευτικά, εκτός του ότι μεταφέρουν το προσωπικό ασφαλείας, υποβοηθούν κατά την πορεία και το όχημα της χρηματαποστολής. Στις στροφές των διασταυρώσεων και εκεί που το όχημα της χρηματαποστολής επιβάλλεται να αλλάξει λωρίδα κυκλοφορίας, τα συνοδευτικά οχήματα αντίστοιχα το προειδοποιούν ή το διευκολύνουν ανακόπτοντας έντεχνα την πορεία των λοιπών οχημάτων. Η συνεννόηση μεταξύ των οδηγών πρέπει να γίνεται έγκαιρα μέσω των φωτεινών δεικτών πορείας. Κατά τον ίδιο τρόπο πρέπει να προειδοποιούν για τις προθέσεις τους και τους λοιπούς οδηγούς των συμπορευόμενων οχημάτων.

Η ταχύτητα γενικά των οχημάτων της χρηματαποστολής δεν πρέπει να είναι ανώτερη από αυτή που προβλέπει ο Κ.Ο.Κ ή καθορίζουν οι οδικές σημάνσεις. Οι μεγάλες ταχύτητες κατά τη διάρκεια της χρηματαποστολής δεν προλαμβάνουν τον κίνδυνο, αντίθετα μάλιστα είναι πιθανό να σε οδηγήσουν μέσα στη φονική ζώνη. Με άλλα λόγια, η υπερβολική ταχύτητα θα σε οδηγήσει κατευθείαν πάνω στα εμπόδια-παγίδες και το όχημά σου θα ακινητοποιηθεί. Κάτω από τέτοιες συνθήκες δεν μπορείς ούτε να τις αναγνωρίσεις έγκαιρα, αλλά ούτε και ασφαλείς ελιγμούς να επιχειρήσεις. Εκτός των κινδύνων αυτών, η υπερβολική ταχύτητα ίσως προκαλέσει τροχαίο ατύχημα χωρίς λόγο, επειδή τα οχήματα της πομπής μεταξύ τους δεν μπορούν εύκολα να τηρήσουν ασφαλείς αποστάσεις. Εξάλλου, παράλληλα με τα οχήματα της χρηματαποστολής κινούνται και άλλα οχήματα, για την ασφάλεια των οποίων είσαι υπεύθυνος σύμφωνα με το νόμο.

Επίσης, αν παραβιάζεις το όριο ταχύτητας, ειδικά σε εθνικούς ή επαρχιακούς δρόμους, θα σε σταματά η τροχαία για έλεγχο και ίσως κάποια φορά δεν πρόκειται για πραγματικούς αστυνομικούς. Η πεποίθηση ότι έχεις δια- πράξει παράβαση δεν θα σου επιτρέψει να καταλάβεις τη διαφορά. Ενώ, αν η οδική σου συμπεριφορά είναι σύμφωνη με τον Κ.Ο.Κ, ένας οδικός αστυνομικός έλεγχος πρέπει να σε βάζει σε υποψίες και το προσωπικό ασφαλείας πρέπει να βρίσκεται σ’ ετοιμότητα.

Κατ’ εξαίρεση, η υπέρβαση του ορίου ταχύτητας, αποτελεί ίσως έναν αποδεκτό τρόπο αντίδρασης μόνο σε περίπτωση που αποδεδειγμένα κινδυνεύει η ζωή σου άμεσα, λόγω καταδίωξης και δεν υπάρχει άλλος τρόπος να επιβιώσεις. Αν όμως επιλέξεις αυτόν τον τρόπο αντίδρασης, και προκειμένου να προστατεύσεις το φορτίο της χρηματαποστολής, λόγω υπερβολικής ταχύτητας, προκαλέσεις θανατηφόρες σωματικές βλάβες σε άτομα, το δικαστήριο μπορεί να σε κρίνει ένοχο των πράξεών σου. Σύμφωνα με το νόμο, το αγαθό της ζωής είναι υπέρτερο παντός άλλου. Έτσι, μόνο αν αποδεδειγμένα κινδυνεύει άμεσα η ζωή σου, μπορεί να κριθούν ατιμώρητες οι πράξεις σου. Για τους ίδιους λόγους δεν πρέπει να παραβιάζεις τους φωτεινούς σηματοδότες ή να διαπράττεις άλλες παραβάσεις του Κ.Ο.Κ.

Για να είσαι σε θέση να αναγνωρίσεις τις διάφορες απειλές, θυμήσου ότι δεν πρέπει να προκαλείς οδηγούς άλλων οχημάτων με οποιοδήποτε τρόπο.

Να είσαι ανεκτικός μαζί τους, να μην επιδεικνύεις απειλητικά ή για άλλο λόγο

τα όπλα σου και να μην συνομιλείτε μεταξύ σας κατά τη διάρκεια της χρηματαποστολής. Η συνομιλία επιτρέπεται μόνο όταν αναφέρεται σε θέματα που έχουν σχέση με την ασφάλεια και την πορεία της συγκεκριμένης αποστολής. Γ ενικά, το προσωπικό ασφαλείας που συμμετέχει της χρηματαποστολής πρέπει να βρίσκεται σε διανοητική κατάσταση ήρεμης επιφυλακής.

Τομείς ευθύνης και επιλογή λωρίδας κυκλοφορίας: Κάθε όχημα διαιρείται σε τεταρτημόρια ευθύνης, την επιτήρηση των οποίων αναλαμβάνει το προσωπικό ασφαλείας ανάλογα με τη θέση που κατέχει στο όχημα. Έτσι, κατά τη διάρκεια της διαδρομής, η περιοχή ευθύνης του καθενός είναι συγκεκριμένη και επιτηρείται καλύτερα, ώστε να καθίσταται δυνατή η έγκαιρη αναγνώριση ενδείξεων απειλής.

Ο οδηγός οποιουδήποτε οχήματος, εκτός της υποχρέωσης για ασφαλή οδήγησή του, επιτηρεί την περιοχή από ώρα 9 έως 1 και ο συνοδός του την υπόλοιπη περιοχή. Αν στο πίσω κάθισμα υπάρχει και άλλος άνδρας ασφαλείας, ο συνοδός επιτηρεί την περιοχή από ώρα 1 έως 3 και την υπόλοιπη έως ώρα 9 αυτός που βρίσκεται στο πίσω κάθισμα, κ.λπ.

Ο οδηγός, για λόγους ασφαλείας, κατά την οδήγηση ακολουθεί την αριστερή λωρίδα κυκλοφορίας, εφόσον υπάρχει διαχωριστική νησίδα οδικής ασφαλείας. Όταν το οδόστρωμα διαθέτει μόνο διαχωριστική ένδειξη του ρεύματος κυκλοφορίας ακολουθεί τη δεξιά λωρίδα. Η τακτική αυτή έχει εφαρμογή μόνο σε αστικές περιοχές και όταν οι δρόμοι διαθέτουν περισσότερες από μία λωρίδες κυκλοφορίας. Εκτός κατοικημένων περιοχών θα πρέπει να αφήνεις ελεύθερο τον αριστερό χώρο για να προσπερνούν με ασφάλεια τα άλλα συμπορευόμενα οχήματα.

ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΑΓΙΔΩΝ ΑΠΕΙΛΗΣ

Είναι γεγονός ότι οι τρομοκράτες και οι ποινικοί εγκληματίες, όπως έχουν δείξει στην πράξη, είναι δυνατόν να επινοήσουν απλούς έως περίπλοκους σχεδιασμούς, προκειμένου να εξουδετερώσουν την αντίσταση του προσωπικού ασφαλείας και να ακινητοποιήσουν το όχημα μιας χρηματαποστολής.

Αν είσαι σε θέση να αναγνωρίζεις τις ενδείξεις μιας στημένης παγίδας και τις περιοχές που αυτή μπορεί να στηθεί, ίσως καταφέρεις να τους ανατρέψεις τα σχέδια.

Οδοφράγματα

Η τεχνική του οδοφράγματος συνήθως εφαρμόζεται σε αστικές περιοχές και εκεί που είναι δυνατόν να κλείσει μόνο ένα αυτοκίνητο το δρόμο του οχήματος της χρηματαποστολής. Τα σημεία που επιλέγονται είναι συνήθως γωνίες ή στροφές του δρόμου, χωρίς ορατότητα. Έτσι το «θύμα» (το όχημα ή η πομπή οχημάτων), βρίσκεται ξαφνικά μπροστά στο οδόφραγμα. Επίσης, μπορεί να αποκλεισθεί με το να βγει αιφνιδιαστικά το όχημα-μπλόκο, από μία αθέατη δίοδο ή πάροδο. Οι ένοπλοι δράστες παίρνουν θέσεις πίσω από το οδόφραγμα ή άλλα εμπόδια. Επίσης, ίσως έχουν τοποθετηθεί ένοπλοι κατά μήκος της μιας πλευράς του δρόμου και λίγο πιο πίσω από τη θέση του οδοφράγματος, ώστε με πλάγια πυρά να αποκλείσουν την οπισθοχώρηση προκαλώντας μεγαλύτερη σύγχυση.

Οι δράστες, για να αποφασίσουν μία τέτοια επίθεση, πρέπει να γνωρίζουν απαραίτητα την περιοχή, την ώρα διέλευσης της χρηματαποστολής, την αριθμητική δύναμη του προσωπικού ασφαλείας, τα όπλα που διαθέτουν, την σθεναρότητα αντίστασης, που ίσως αντιμετωπίσουν και τις αδυναμίες του στόχου.

Για να επιτύχει η τεχνική του οδοφράγματος απαιτούνται σημαντικό ανθρώπινο δυναμικό δραστών, πληροφορίες, μέσα και τακτική αντίληψη. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι μία τέτοια απόπειρα δεν θα αποτολμηθει.

Παγίδες με περισσότερα οχήματα

Συνήθως, σε περιπτώσεις όπου το πλάτος του δρόμου απαιτεί περισσότερα του ενός οχήματα για να καλυφθεί, σκηνοθετείται ένα ατύχημα, με τα οχήματα-μπλόκο τοποθετημένα όπως «μετά από μια σύγκρουση» και τους δράστες-οδηγούς τους δήθεν να διαπληκτίζονται. Και στην περίπτωση της παγίδας με ένα όχημα, αλλά και σ’ αυτήν με περισσότερα, ο αριθμός των δραστών μπορεί να είναι μεγαλύτερος των πέντε ατόμων.

Παγίδες με σταθερά εμπόδια

Συνήθως, χρησιμοποιούνται οικοδομικά υλικά, δένδρα πέτρες και άλλα σταθερά υλικά, αντί των οχημάτων. Οι παγίδες όμως αυτές κατά κανόνα δεν μπορούν να στηθούν σε αστικές περιοχές εξαιτίας του χρόνου που απαιτείται για να τοποθετηθούν τα υλικά-εμπόδια και της πιθανής έγκαιρης ανακάλυψής τους από πολίτες ή αστυνομικούς.

Επίσης, η οργάνωση μιας παγίδας με παρόμοια υλικά σε αστική περιοχή, δημιουργεί και άλλα πρόσθετα μειονεκτήματα. Για παράδειγμα, απαιτείται σημαντικός αριθμός οχημάτων για τη μεταφορά των υλικών και τη διαφυγή των δραστών. Τα υλικά δεν είναι εύκολο να εξαφανισθούν μετά την απόπειρα και μπορεί να οδηγήσουν στην αναγνώριση της ταυτότητας των δραστών. Επίσης, τα υλικά πρέπει να συγκεντρωθούν και να αποθηκευθούν πριν τη μεταφορά στον τόπο που έχει επιλεγεί για το στήσιμο της παγίδας. Αντίθετα, τα οχήματα, ως υλικά παγίδας, δεν δημιουργούν στους δράστες παρόμοια προβλήματα.

Παγίδες με εκρηκτικά δεν έχουν χρησιμοποιηθεί μέχρι σήμερα σε ληστεία χρηματαποστολής, επειδή η χρησιμοποίηση τους δημιουργεί σοβαρά προβλήματα ασφαλείας για τους ίδιους τους δράστες. Μπορούν όμως να χρησιμοποιηθούν, μετά την ακινητοποίηση του θωρακισμένου οχήματος για το άνοιγμα των θυρών του, μία τακτική στην οποία σπάνια καταφεύγουν οι δράστες. Συνήθως προτιμούν να εξαναγκάσουν τους επιβάτες του οχήματος να ανοίξουν τις πόρτες, διοχετεύοντας αέρια στον εσωτερικό χώρο του οχήματος. Γι’ αυτό τα θωρακισμένα οχήματα πρέπει να διαθέτουν αντιασφυξιογόνες μάσκες, ενώ παράλληλα πρέπει να διακόπτεται η λειτουργία του συστήματος κλιματισμού, σε περίπτωση που ακινητοποιηθεί το όχημα.

Επίθεση από οχήματα σε κίνηση

Η επίθεση από ένα κινούμενο όχημα μπορεί να εκδηλωθεί εναντίον μεμονωμένου οχήματος χρηματαποστολής που δεν διαθέτει θωράκιση.

Οι δράστες, πριν την επίθεση, έχουν κάνει αναγνώριση του δρομολογίου που ακολουθεί το όχημα της χρηματαποστολής και έχουν επισημάνει επίσης το χρόνο.

Η επίθεση εκδηλώνεται συνήθως σε κάποιο σημείο της διαδρομής που μεγιστοποιεί το πλεονέκτημα του αιφνιδιασμού και τις πιθανότητες διαφυγής των δραστών. Έτσι ως σημεία επίθεσης επιλέγονται περιοχές της διαδρομής που δεν παρουσιάζουν κυκλοφοριακή κίνηση, αραιοκατοικημένες περιοχές, κ.λπ.

Στο επιτιθέμενο όχημα συνήθως επιβαίνουν τρείς δράστες, ο οδηγός και δύο ένοπλοι οι οποίοι καταλαμβάνουν τα δεξιά εμπρός και πίσω καθίσματα.

Η επίθεση θα εκδηλωθεί όταν το επιτιθέμενο όχημα, βρεθεί πίσω από αυτό της χρηματαποστολής και αυξήσει ταχύτητα για να πλησιάσει, ως εάν επρόκειτο να προσπεράσει. Οι δράστες θα αρχίσουν να πυροβολούν όταν ο εμπρόσθιος προφυλακτήρας του οχήματος τους φθάσει στο ύψος περίπου του πίσω προφυλακτήρα του αυτοκινήτου της χρηματαποστολής.

Επίθεση από δυο οχήματα

Όταν χρησιμοποιούνται δύο οχήματα, το ένα έχει σκοπό να ανακόψει την ταχύτητα του οχήματος της χρηματαποστολής και από το άλλο εκδηλώνεται η επίθεση. Το πρώτο ύποπτο όχημα, την κατάλληλη στιγμή, θα προσπεράσει το στόχο και θα μειώσει την ταχύτητά του, ώστε να δημιουργήσει ένα αργά κινούμενο εμπόδιο, που θα αποκλείσει τη διαφυγή και τους αμυντικούς ελιγμούς του οχήματος της χρηματαποστολής. Το επόμενο ύποπτο όχημα, θα κινηθεί σα να πρόκειται να προσπεράσει και όταν βρεθεί παράλληλα με το στόχο οι δράστες θα αρχίσουν να πυροβολούν. Τα πυρά από αυτήν την παράλληλη θέση δεν θέτουν σε κίνδυνο την ζωή των συνεργατών τους.

Επίθεση από μοτοσικλέτα με οδηγό και επιβάτη

Αν και είναι δύσκολο να επιτύχει αυτή η τεχνική, ενώ το όχημα της χρηματαποστολής κινείται, δεν πρέπει να θεωρείται απίθανη.

Η μοτοσικλέτα ως όχημα επίθεσης προσφέρει κάποια σημαντικά πλεονεκτήματα στους δράστες. Κατ’ αρχήν, έχει το πλεονέκτημα της ευελιξίας, που επιτρέπει στους δράστες την επιλογή της καλύτερης περιοχής για επίθεση και ελαχιστοποιεί την ανησυχία τους για το πλάτος του δρόμου και την κίνηση των οχημάτων. Επίσης, μπορούν να διαφύγουν εύκολα και σπάνια αναγνωρίζεται η ταυτότητά τους επειδή φέρουν κράνη.

Όμως η επίθεση με μοτοσικλέτα έχει και σημαντικά μειονεκτήματα: Μπορεί να μεταφέρει μόνο έναν οπλισμένο δράστη και το όπλο του θα είναι περίστροφο ή πιστόλι, γιατί τα μεγαλύτερα δημιουργούν προβλήματα απόκρυψης. Παρ’ όλα αυτά οι μοτοσικλέτες χρησιμοποιούνται ως μέσα διαφυγής, για επιθέσεις σε πεζές χρηματαποστολές και εναντίον οχημάτων σε περιοχές, όπως το σημείο αναχώρησης και άφιξης και σε προσωρινές στάσεις.

Επίθεση με φορτηγά μεσαίου τύπου

Ένα φορτηγό μεσαίου τύπου είναι πιθανό να χρησιμοποιηθεί για επίθεση εναντίον μη θωρακισμένων οχημάτων χρηματαποστολών και εκτός κατοικημένων περιοχών. Συνήθως οι δράστες επιλέγουν περιοχές της διαδρομής όπου το πλάτος του δρόμου δεν προσφέρεται για εύκολους ελιγμούς προσπέρασης. Οι ένοπλοι δράστες ταξιδεύουν σαν φαινομενικά άοπλοι επιβάτες στο πίσω ανοιχτό μέρος του οχήματος με τα όπλα κρυμμένα ως τη στιγμή της επίθεσης. Συνήθως η επίθεση οργανώνεται ως εξής: Το φορτηγό τοποθετείται από πριν κατά μήκος του ήδη γνωστού δρομολογίου της χρηματαποστολής, ενώ ένας παρατηρητής ειδοποιεί, καθώς το όχημα στόχος πλησιάζει. Το επιτιθέμενο όχημα βγαίνει τότε στο δρόμο και ταξιδεύει με μικρή ταχύτητα, έτσι ώστε το όχημα στόχος να πλησιάσει πίσω από αυτό. Όταν το όχημα στόχος βρεθεί στην κατάλληλη απόσταση, οι επιτιθέμενοι ανοίγουν πυρ με κατεύθυνση το παρμπρίζ του οχήματος της χρηματαποστολής.

Τεχνικές αντίδρασης για επιθέσεις από οχήματα σε κίνηση

Αν είναι δυνατόν, μην επιτρέπεις σε άλλο όχημα να σε προσπεράσει με την ίδια ταχύτητα. Ίσως μπορείς να επιταχύνεις για να μην προσπεράσει ή να φρενάρεις απότομα, ώστε το ύποπτο όχημα να προσπεράσει γρήγορα.

Αν έχει ήδη αρχίσει η επίθεση, βγες από το δρόμο ακολουθώντας την πλησιέστερη στροφή, ή κινήσου προς τα πίσω μέχρι να βγεις από τον άξονα βολής, ή στρίψε επί τόπου και οδήγησε όσο το δυνατόν γρηγορότερα.

Αν μπορείτε να ξεφύγετε χρησιμοποιώντας το όχημά σας, μην προσπαθήσετε να ανταποδώσετε τα πυρά, εκτός και αν δεν μπορείτε να αντιδράσετε διαφορετικά.

Αν σας ακολουθούν δύο οχήματα, μην επιτρέψετε σε κανένα να προσπεράσει. Αν βέβαια δεν μπορείτε να αποφύγετε την προσπέραση, προετοιμασθείτε για άμεση δράση, με το να φρενάρετε απότομα αν το δεύτερο ύποπτο όχημα κινείται ήδη παράλληλα με το δικό σας, σε θέση επίθεσης. Αν επιτύχει η τεχνική σας, αλλάξτε πορεία και απομακρυνθείτε όσο γίνεται πιο γρήγορα.

Αν δεν μπορείτε να φρενάρετε, λόγω κυκλοφορίας άλλων οχημάτων, επιταχύνετε για να αντεπιτεθείτε. Εμβολίστε το δεξιό μπροστινό μέρος του επιτιθεμένου οχήματος, καθώς θα ανοίγετε δρόμο απόδρασης ανάμεσα σε αυτό και το αυτοκίνητο-μπλόκο.

Μην επιτρέψετε σε μοτοσικλέτα να βρεθεί σε απειλητική θέση. Μπορείτε ίσως να μην τους επιτρέψετε να προσπεράσουν, ή να φρενάρετε απότομα ώστε να μείνετε πίσω. Αν εκδηλώθηκε ήδη επίθεση, φρενάρετε απότομα και στη συνέχεια εμβολίστε τη μοτοσικλέτα για να εξουδετερώσετε τους δράστες.

Μην πλησιάζετε σε επικίνδυνη απόσταση φορτηγό που προηγείται και δεν είναι ορατό το φορτίο του. Μπορείτε ίσως να επιβραδύνετε, περιμένοντας την κατάλληλη στιγμή όπου οι συνθήκες κυκλοφορίας θα σας επιτρέψουν να προσπεράσετε αναπτύσσοντας ταχύτητα. Αν είστε παγιδευμένοι σε κίνηση διατηρείστε απόσταση, σταματήστε δεξιά του δρόμου, ώστε το ύποπτο όχημα να συνεχίσει το δρόμο του ή να εξαναγκάσετε τους δράστες να εκδηλώσουν τις προθέσεις τους με οποιοδήποτε τρόπο. Ίσως το φορτηγό σταματήσει εκεί που δεν πρέπει ή αρχίσει να κινείται προς τα πίσω για να μειώσει την απόσταση, κ.λπ.

Κατά μία άποψη, αν δεχθείτε επίθεση και δεν είναι δυνατή η διαφυγή σας, φρενάρετε και στη συνέχεια επιταχύνετε εμβολίζοντας το πίσω μέρος του φορτηγού, ώστε να αιφνιδιάσετε τους δράστες και να μειωθούν οι πιθανότητες ευστοχίας τους. Ο εμβολισμός του υπόπτου οχήματος είναι μία λύση, αλλά θα πρέπει να θεωρείται έσχατη. Η μόνη ασφαλής αντίδραση, σύμφωνα με τη γνώμη των περισσοτέρων ειδικών, σ’ αυτό το είδος επίθεσης, θα πρέπει να θεωρείται η διαφυγή μέσω ελιγμών.

ΣΥΝΟΔΕΥΤΙΚΑ ΟΧΗΜΑΤΑ

Μία εποχούμενη χρηματαποστολή μπορεί να συνοδεύεται από ένα ή περισσότερα οχήματα ασφαλείας. Όταν υπάρχει μόνο ένα συνοδευτικό όχημα, προηγείται της χρηματαποστολής και μεταφέρει 2 έως 4 άνδρες ασφαλείας, οι οποίοι έχουν και την ευθύνη τις αντίδρασης σε περίπτωση επίθεσης.

Εκτός του οδηγού που φέρει ατομικό οπλισμό, οι δύο άνδρες ασφαλείας που κατέχουν τις πίσω θέσεις πρέπει να φέρουν βαρύ οπλισμό. Τη θέση του συνοδηγού καταλαμβάνει ο αρχηγός της βάρδιας, εκτός και αν αυτός αποτελεί μέλος του πληρώματος του οχήματος της χρηματαποστολής, οπότε τη θέση του στο συνοδευτικό όχημα καταλαμβάνει ο βοηθός του. Όποιος και αν κατέχει την θέση του συνοδηγού στο όχημα-προπομπό ίσως φέρει ατομικό ή και βαρύ οπλισμό. Ο ίδιος επίσης έχει την ευθύνη της επικοινωνίας και της ενημέρωσης του πληρώματος της χρηματαποστολής για ότι προκύπτει κατά τη διάρκειά της. Κατά τον ίδιο τρόπο επανδρώνεται, εξοπλίζεται και διοικείται το δεύτερο όχημα ασφαλείας, που ακολουθεί τη χρηματαποστολή και αποκαλείται «όχημα-ουραγός».

Όλα τα οχήματα της πομπής πρέπει να διαθέτουν σύστημα ενδοεπικοινωνίας, ώστε να είναι δυνατή η ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ των αρχηγών πληρωμάτων.

Τα συνοδευτικά οχήματα, εκτός των ευθυνών αντίδρασης και ανίχνευσης των απειλών, διευκολύνουν το όχημα της χρηματαποστολής κατά την πορεία, για αλλαγή λωρίδας κυκλοφορίας, σε στροφές και παρακάμψεις.

Το όχημα της χρηματαποστολής, είτε είναι θωρακισμένο είτε όχι, επανδρώνεται με 2 έως 4 άτομα. Ένας από το πλήρωμα φέρει βαρύ οπλισμό και αποτελεί την ασπίδα προστασίας της χρηματαποστολής, όταν δεν υπάρχουν συνοδευτικά οχήματα. Στα σημεία αναχώρησης και άφιξης δεν εμπλέκεται στην μεταφορά των προϊόντων της χρηματαποστολής, αλλά επιτηρεί καταλαμβάνοντας στρατηγική θέση.

Αν το όχημα της χρηματαποστολής είναι θωρακισμένο, οι επιβαίνοντες πρέπει να έχουν προσδεθεί με τις ζώνες ασφαλείας, επειδή η πρώτη τους αντίδραση είναι η διαφυγή και όχι η ανταλλαγή πυροβολισμών.

Όταν υπάρχει διαθέσιμο προσωπικό ασφαλείας, τότε στα σημεία άφιξης και αναχώρησης αναπτύσσεται έτσι, ώστε να δημιουργήσουν ένα «στενό» και έναν «ευρύτερο» κύκλο προστασίας.

ΑΝΙΧΝΕΥΣΗ ΑΠΕΙΛΩΝ

Κατά κανόνα οι υποψήφιοι ληστές πριν την απόπειρα οποιοσδήποτε ληστείας επιχειρούν εκτεταμένη παρακολούθηση για να προσδιορίσουν το στόχο, τον τόπο και την ώρα επίθεσης. Συνήθως, αποφεύγουν να επιτεθούν σε στόχους που φαινομενικά τουλάχιστον παρουσιάζουν ιδιαίτερη «σκληρότητα», χωρίς αυτό φυσικά να αποτελεί εμπόδιο για τα σχέδια των ληστών.

Έτσι, το προσωπικό ασφαλείας πρέπει να γνωρίζει τις τεχνικές που εφαρμόζουν οι δράστες για την παρακολούθηση εγκαταστάσεων με σκοπό την δολιοφθορά ή καταστήματα και χρηματαποστολές με στόχο τη ληστεία.

Ανάλογα με το αν ο υποψήφιος στόχος είναι στατικός, ή κινείται (πεζός ή εποχούμενος), η παρακολούθηση αντίστοιχα προσλαμβάνει τον χαρακτήρα της στατικής, πεζής ή εποχούμενης. Οι δράστες κατά την παρακολούθηση του στόχου συνήθως ακολουθούν δύο στάδια. Το πρώτο είναι το προπαρασκευαστικό του σχεδιασμού και το δεύτερο αποτελεί την υλοποίηση της επίθεσης.

Αν οι δράστες έχουν επιλέξει την τακτική της στατικής παρακολούθησης, μπορεί να χρησιμοποιήσουν ως κάλυψη:

α)Τα σταθμευμένα οχήματα, μέσα από τα οποία ο δράστης παρατηρεί, καταγράφει και φωτογραφίζει ότι τον ενδιαφέρει για την υλοποίηση του σχεδίου του.

β) τα γειτονικά κτίρια, καταστήματα, περιοχές γύρω από τις εγκαταστάσεις, που μπορούν να εξυπηρετήσουν τον ίδιο σκοπό. Κατά κύριο λόγο οι δράστες που διενεργούν την παρακολούθηση, διακατέχονται από το φόβο της αναγνώρισης. Έτσι, επιλέγουν τεχνικές ή θέσεις για παρατήρηση, που απαραίτητα τους παρέχουν απόκρυψη ή κάλυψη.

Μεταξύ των τακτικών στατικής παρακολούθησης περιλαμβάνονται:

• Η είσοδος του δράστη στο κατάστημα-στόχο με το πρόσχημα της συναλλαγής.

• η επιτήρηση μέσα από καταστήματα η κτίρια που επιτρέπουν οπτική επαφή με το

στόχο.

• η επιτήρηση του στόχου μέσα από κατοικίες ή άλλους χώρους που ίσως ανήκουν σε συνεργούς τους ή νοικιάσθηκαν προσωρινά για την εξυπηρέτηση των σκοπών τους.

• η παραμονή του δράστη για σημαντικό χρόνο σε χώρους που η παρουσία του δεν προκαλεί υποψίες (πλατείες – χώρους στάθμευσης – πάρκα, κ.λπ.). Για παράδειγμα, οι δράστες ίσως κάθονται σε κάποια παγκάκια δήθεν αμέριμνοι, φωτογραφίζοντας αντικείμενα, τους συνεργάτες τους.

• η επιτήρηση του στόχου με το πρόσχημα του ρόλου προσωπικού δημοσίων ή ιδιωτικών εταιρειών, οργανισμών, κ.λπ. Για παράδειγμα, οι δράστες οικειοποιούμενοι την ιδιότητα ενός συνεργείου καθαρισμού φρεατίων αποχέτευσης, μπορούν να παραμένουν για αρκετό χρόνο σε σημεία που τους επιτρέπουν μία άνετη παρακολούθηση.

Εκτός της στατικής, εφαρμόζεται και η τακτική της εναλλασσόμενης πεζής ή εποχούμενης παρακολούθησης, ανάλογα με τις συνήθειες ή την τακτική του στόχου:

Σε συνοδείες πεζής χρηματαποστολής, ίσως οι δράστες παρακολουθούν, εφαρμόζοντας την τακτική του σχηματισμού Α-Β-Γ. Δηλαδή, ο ένας ακολουθεί, ο άλλος προηγείται και ο τρίτος βαδίζει παράλληλα. Για τις παρακολουθήσεις εποχούμενων χρηματαποστολών, οι δράστες μπορεί να χρησιμοποιήσουν ένα ή περισσότερα οχήματα διαφόρων τύπων. Άλλοτε, ίσως εφαρμόζουν την τακτική της εναλλασσόμενης εποχούμενης παρακολούθησης και μερικές φορές έναν συνδυασμό εποχούμενης και πεζής.

Επειδή στα σχέδια των υπόπτων περιλαμβάνονται παράγοντες απρόβλεπτοι, η άμυνα του προσωπικού ασφαλείας των χρηματαποστολών έγκειται στην έγκαιρη αναγνώριση των προθέσεών τους, εκμεταλλευόμενο τα τρωτά σημεία της παρακολούθησης.

ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ ΑΠΕΙΛΗΣ

Σύμφωνα με τη γενική αρχή της αντιπαρακολούθησης, θεωρούνται ύποπτα:

• Κάθε άτομο ή όχημα που κινείται, όταν ο στόχος κάνει το ίδιο (αλλάζει

θέση στο χώρο).

• Κάθε δισταγμός, αμηχανία ή αποφυγή εκ μέρους ενός ατόμου ή οχήματος.

• Το ίδιο άτομο ή όχημα που γίνεται αντιληπτό δύο ή περισσότερες φορές, σε δύο ή περισσότερα διαφορετικά μέρη ή μετά από δύο ή περισσότερες σκόπιμες αλλαγές του δρομολογίου σου. Οποιαδήποτε από αυτές τις ενδείξεις για να είναι εκμεταλλεύσιμη πρέπει να καταγράφεται και να αναφέρεται στους προϊσταμένους σου και στην Αστυνομία. Στην αναφορά θα πρέπει να περιλαμβάνονται:

• η διεύθυνση, η ώρα, τα χαρακτηριστικά, η ενδυμασία και η συμπεριφορά κάθε ατόμου που εσύ έχεις λόγους να θεωρείς ύποπτο.

• Ο αριθμός κυκλοφορίας, το χρώμα, ο τύπος, η διεύθυνση, η πορεία, ο αριθμός επιβατών – περιγραφή χαρακτηριστικών, ενδυμασίας και συμπεριφοράς – κάθε οχήματος που εσύ θεωρείς ύποπτο.

Αν οι ενδείξεις είναι ισχυρές, δέξου ως δεδομένο ότι επίκειται επίθεση και παράλληλα προετοιμάσου για αντίδραση.

– Τρωτά σημεία των ομάδων παρακολούθησης τα οποία βοηθούν στην ανίχνευση:

• Πρέπει να παρατηρούν το στόχο χωρίς να κινήσουν την προσοχή ή να δυσκολέψουν τις συνήθεις κινήσεις του.

• Πρέπει να παρακολουθούν από πολύ κοντά με κίνδυνο να γίνουν αντιληπτοί από το στόχο.

• Πρέπει να ενεργούν γρήγορα όταν η κατάσταση διαφοροποιείται απρόβλεπτα και αιφνίδια.

• Πρέπει να βρίσκουν κάλυψη, αν ο στόχος σταματήσει και συχνά αυτό ‘ είναι δύσκολο ή ακατόρθωτο.

• Πρέπει να βιάζονται, συχνά αφύσικα, όταν ο στόχος στρίβει σε γωνίες. Ο φόβος μήπως χάσουν την οπτική τους επαφή με αυτόν συχνά προκαλεί υπερβολικές αντιδράσεις. Επίσης, φοβούνται το ενδεχόμενο της αναγνώρισης, αν ο στόχος κοιτάξει ξαφνικά προς την κατεύθυνσή τους.

• Πρέπει, ενώ παρακολουθούν, να συνεννοούνται μεταξύ τους με κάποια νοήματα.

Ενέργειες ατόμων ασυμβίβαστες με την περίσταση, που πρέπει να θεωρούνται ύποπτες, είναι η τάση τους:

• Να ακολουθούν τις ευθείες των κτιρίων για να μπορούν να καλυφθούν στις εισόδους.

• Να επιλέγουν σκιερά μέρη ή μέρη με βλάστηση, λόγω της πολύωρης παραμονής στο χώρο.

• Να μπερδεύονται στο συνωστισμό ή να στέκουν δίπλα σε άτομα που συζητούν, χωρίς να λαμβάνουν μέρος στη συζήτηση.

• Να βαδίζουν παράλληλα με το στόχο κοιτάζοντας γύρω με αφύσικο τρόπο.

• Να αλλάζουν συχνά θέσεις επιτήρησης μεταξύ τους, προδίδοντας το συνδυασμό Α-Β-Γ.

• Να ξεχνούν την κάλυψη, όταν ο στόχος κάνει στάσεις με χρονική διάρκεια.

• Να κάνουν σήματα με κινήσεις των χεριών, όταν θέλουν να αλλάξουν μεταξύ τους ή θέση επιτήρησης.

• Να «στρουθοκαμηλίζουν» πίσω από κάποια κάλυψη, προκειμένου να παρατηρήσουν το στόχο.

• Να μελετούν βιτρίνες καταστημάτων, παρακολουθώντας τις κινήσεις του στόχου μέσα από τον καθρεπτισμό των υαλοπινάκων. Συνήθως κοιτάζουν στο άνω τρίτο της βιτρίνας, ενώ η επίδειξη των αγαθών γίνεται στα κάτω δύο τρίτα του χώρου έκθεσης.

• Να οδηγούν αφύσικα αργά το αυτοκίνητο, να σταματούν ξαφνικά για να μην βρεθούν ακριβώς πίσω από το στόχο και επιτρέψουν την αναγνώριση του αριθμού κυκλοφορίας τους. Η γενική συμπεριφορά τους συχνά δείχνει μονοτονία και βαρεμάρα.

Επίσης, ενδείξεις απειλής πρέπει να θεωρούνται:

• Άτομα που φέρουν ασυμβίβαστη με την εποχή ενδυμασία.

• Άτομα που αλλάζουν ξαφνικά πορεία όταν διασταυρώνονται με το στόχο ή κοιτάζουν αλλού δήθεν αδιάφορα ή ακόμη εκδηλώνουν κάποιο δισταγμό ή αμηχανία.

• Άτομα που περιμένουν σε στάσεις μέσων μαζικής μεταφοράς, χωρίς να επιβιβάζονται.

• Κάθε άτομο που τρέχει, αρχίζει να κινείται ή σταματά όταν τρέχει, αρχίζει να κινείται ή σταματά και ο στόχος αντίστοιχα.

• Άτομα που βγαίνουν από αυτοκίνητο όταν κάνει το ίδιο και ο στόχος.

Ενέργειες και παρατηρήσεις που προκαλούν υποψίες ή επιβεβαιώνουν ότι ο στόχος παρακολουθείται, ενώ κινείται με όχημα:

• Σταθμευμένα οχήματα με επιβάτες πλησίον των κρίσιμων χώρων.

• Οχήματα που σταματούν ή ξεκινούν όταν ο στόχος κάνει το ίδιο, ιδιαίτερα πίσω από αυτόν, ή όταν προσπερνά και σταθμεύει.

• Κάθε όχημα που κινείται ή σταθμεύει πλησίον του στόχου και φέρει κεραία διαφορετική από τη συνηθισμένη. Είναι ένδειξη ότι οι δράστες ίσως διαθέτουν ασύρματο.

• Οχήματα που χρησιμοποιούν φωτεινές ενδείξεις πορείας αλλά δεν στρίβουν.

• Κάθε όχημα που κινείται αργά στις διασταυρώσεις, στρίβει αργά, ή κινείται μέχρι τη γωνία και κατόπιν αποσύρεται, ενώ ο στόχος έχει προηγηθεί.

• Κάθε όχημα που τρέχει υπερβολικά ενώ προηγείται η χρηματαποστολή ή κινείται αργά ενώ ακολουθεί.

• Κάθε όχημα που ακολουθεί το στόχο ενώ αυτός κινείται αντίθετα σε μονόδρομο.

• Κάθε όχημα που κάνει στροφή γύρω από ένα οικοδομικό τετράγωνο πριν ή μετά τη στάση του στόχου.

• Σήματα με φώτα μεταξύ οχημάτων, ενώ ο στόχος σταθμεύει ή κινείται παράλληλα.

• Κάθε αυτοκίνητο που διατηρεί την ίδια απόσταση σε διαφορετικές ταχύτητες του οχήματος του στόχου.

• Οχήματα που επιμένουν να κινούνται παράλληλα με το στόχο, ενώ η κυκλοφορία είναι πυκνή, έστω και αν ο στόχος κάνει προσπάθειες να αλλάξει το συσχετισμό.

• Οχήματα που προσπαθούν με οποιοδήποτε τρόπο να κρύβονται πίσω από άλλα οχήματα, ενώ ο στόχος προηγείται, μειώνει ταχύτητα ή σταθμεύει.

• Οχήματα που προσπερνούν και στη συνέχεια παραμένουν πίσω από το στόχο χωρίς εμφανή λόγο.

• Κάθε όχημα που εμφανίζεται να κινείται ή αναμένει σε δύο ή περισσότερα σημεία της διαδρομής του στόχου.

• Κάθε όχημα που κάποιος επιβάτης του φαίνεται να χρησιμοποιεί μικρόφωνο ασυρμάτου.

• Κάθε όχημα που επιμένει να ακολουθεί, έστω και αν ο στόχος κινηθεί σκόπιμα, γύρω από ένα οικοδομικό τετράγωνο, κ.λπ.

• Κάθε όχημα που σταματά λίγο πίσω και δίπλα από το στόχο στα φανάρια.

• Κάθε όχημα που παραβιάζει τους φωτεινούς σηματοδότες, είτε για να ακολουθήσει τον στόχο, είτε να προηγηθεί από αυτόν.

Ευπαθή σημεία ενός δρομολογίου χρηματαποστολής

Αν και οι περισσότερες απόπειρες ληστειών εκδηλώνονται κατά την αναχώρηση ή την άφιξη της χρηματαποστολής, αρκετές επιχειρούνται στη διάρκεια της διαδρομής μεταξύ των δύο αυτών σημείων.

Ως πιο ευαίσθητα σημεία επίθεσης σε μια χρηματαποστολή μπορούν να χαρακτηριστούν:

• Στενοί δρόμοι με σχετική ροή κυκλοφορίας.

• Περιοχές του δρομολογίου που μπορούν να προσφέρουν κάλυψη στην ομάδα επίθεσης και σε αυτήν που θα βοηθήσει τους δράστες στη διαφυγή τους.

• Περιοχές που προσφέρονται για τοποθέτηση οδοφραγμάτων και οχημάτων υποστήριξης.

• Περιοχές με ελάχιστη παρουσία και αδύνατη ή δύσκολη πρόσβαση της Αστυνομίας.

Τεχνικές παραπλάνησης

Οι δράστες ληστειών, προκειμένου να αιφνιδιάσουν το προσωπικό ασφαλείας, σε κάποιες περιπτώσεις ίσως επιχειρήσουν την οικειοποίηση ρόλων, όπως για παράδειγμα, οικοδόμων, επισκευαστών κτιρίων, εργατών οδοστρωμάτων, εκφορτωτών οχημάτων, ζευγαριών σε παρκαρισμένα αυτοκίνητα, κ.λπ.

Συνήθως, ληστρικές επιθέσεις με παρόμοια οργάνωση είναι ιδιαίτερα επικίνδυνες και υλοποιούνται από δύο ομάδες. Η μία διενεργεί την επίθεση και η άλλη αναλαμβάνει τη διαφυγή των δραστών. Είναι δυνατόν να χρησιμοποιηθούν διάφοροι τύποι οχημάτων, όπως IX επιβατηγό, φορτηγά ή κλειστού τύπου βαν, μοτοσικλέτες, μοτοποδήλατα μικρού ή μεγάλου κυβισμού, κ.λπ., που είναι κατά κανόνα προϊόντα κλοπής.

Συνήθως σ’ αυτές τις περιπτώσεις, οι δράστες εγκαθίστανται στην περιοχή επίθεσης μία τουλάχιστον ώρα πριν το χρόνο διέλευσης της χρηματαποστολής.

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ

Κέντρο ελέγχου

Το κέντρο ελέγχου διοικείται από το διευθυντή ασφαλείας σε συνεργασία με έναν ή περισσότερους υποδιευθυντές. Το διοικητικό προσωπικό έχει τις εξής υποχρεώσεις:

• Δέχεται και υλοποιεί τις εντολές των προϊσταμένων του.

• Αποφασίζει, σχεδιάζει και ελέγχει αν εκτελούνται οι αποφάσεις του.

• Αναγνωρίζει το πρόβλημα και αποφασίζει για το δρομολόγιο, το χρόνο εκτέλεσης, το προσωπικό συνοδείας, τα μέσα υποστήριξης και για κάθε άλλη λεπτομέρεια, που έχει σχέση με την ασφάλεια της χρηματαποστολής.

• Διαθέτει οδικούς χάρτες των περιοχών που εκτελούνται οι χρηματαποστολές, ώστε μέσω αυτών να καθορίζει τα τακτικά και εναλλακτικά δρομολόγια, αλλά και να γνωρίζει κάθε στιγμή σε ποια περιοχή κινούνται τα οχήματα που βρίσκονται σε αποστολή. Έτσι αποφεύγεται η σύγχυση και η απώλεια χρόνου, αν η χρηματαποστολή δεχθεί επίθεση ή προκύψει οποιοδήποτε άλλο πρόβλημα.

• Δέχεται και καταγράφει τις αναφορές του αρχηγού της χρηματαποστολής, ο οποίος οφείλει να επικοινωνεί με το Κέντρο Ελέγχου, ανά 30 λεπτά της ώρας αναφέροντας για την πορεία της χρηματαποστολής. Στην αναφορά περιλαμβάνονται απαραίτητα η διεύθυνση, ο χρόνος και το όνομα ή ο κωδικός αριθμός του αναφέροντος.

• Φροντίζει για τη διαμονή του προσωπικού και καθορίζει τους σταθμούς για γεύματα, όταν η διάρκεια της χρηματαποστολής είναι πολυήμερη.

• Περισυλλέγει και αξιοποιεί κάθε πληροφορία που έχει σχέση με την ασφάλεια της χρηματαποστολής.

• Σε περιπτώσεις που υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις απειλής, οργανώνει εικονικές χρηματαποστολές, προκειμένου να παραπλανήσει τους δράστες.

• Φροντίζει για την καλή λειτουργική κατάσταση των μέσων και υλικών υποστήριξης και προτείνει την αντικατάσταση ή τον εκσυγχρονισμό τους.

• Προγραμματίζει και παρακολουθεί την εκπαίδευση του προσωπικού ασφαλείας.

• Φυλάσσει σε ασφαλή χώρο τα όπλα και τα πυρομαχικά του προσωπικού ασφαλείας και φροντίζει για τη σωστή συντήρηση και καλή λειτουργική τους κατάσταση.

• Φροντίζει και καθορίζει τον τρόπο επιτήρησης των περιοχών άφιξης και αναχώρησης των χρηματαποστολών.

• Τέλος, ενδιαφέρεται και αποφασίζει για ότι έχει σχέση με την εύρυθμη διοικητική λειτουργία και την ασφάλεια των χρηματαποστολών.

ΕΛΕΓΧΟΣ ΔΙΑΔΡΟΜΗΣ ΔΡΟΜΟΛΟΓΙΩΝ

Η επιλογή των διαδρομών γίνεται από το διευθυντή ασφαλείας σε συνεργασία με τους αρχηγούς των ομάδων. Κατά την επιλογή τους λαμβάνονται υπόψη:

• Τα σημεία άφιξης και αναχώρησης. Στις θέσεις αυτές επιλέγονται οι κύριοι και οι δευτερεύοντες δρόμοι, οι οποίοι παρουσιάζουν περιορισμένη κίνηση οχημάτων και πεζών. Επίσης, στις εισόδους των καταστημάτων, όπου θα σταθμεύσει το όχημα της χρηματαποστολής πρέπει να λαμβάνεται μέριμνα, ώστε να περιορίζεται η κίνηση των πεζών. Η φρουρά ασφαλείας τοποθετείται σε κατάλληλες θέσεις, ώστε να επιτηρεί την περιοχή για ύποπτα οχήματα και άτομα.

• Όπου είναι δυνατόν, πριν επιλεγεί ένας δρόμος για την κίνηση της χρηματαποστολής, πρέπει να επισημανθούν οι επικίνδυνες περιοχές, όπως γέφυρες, στροφές, ανηφόρες, στενώσεις οδοστρωμάτων και παρακάμψεις, διαβάσεις πεζών, φανοστάτες σε μικρές αποστάσεις, υπόγειες διαβάσεις, κ.λπ.

• Παράλληλα με την κύρια διαδρομή σχεδιάζεται και μία εναλλακτική. Κατά το σχεδίασμά και των δύο διαδρομών, λαμβάνεται μέριμνα, ώστε να αποφευχθούν οι εμφανείς ως ανωτέρω κίνδυνοι. Αν δεν είναι δυνατόν να αποφευχθούν, λόγω έλλειψης εναλλακτικών δρόμων, πρέπει να σημειωθούν στο χάρτη και να ενημερώνεται το προσωπικό ασφαλείας πριν την έναρξη της αποστολής.

• Κάθε πληροφορία για κυκλοφοριακό μποτιλιάρισμα, οδικά έργα, ατυχήματα, κίνηση διαδηλωτών, φυσικές καταστροφές και αντίξοες καιρικές συνθήκες, πρέπει να λαμβάνεται σοβαρά υπόψη και να γίνεται αλλαγή δρομολογίου ή να αναβάλλεται η χρηματαποστολή.

• Κατά μήκος κάθε διαδρομής πρέπει να έχουν εντοπισθεί τα ασφαλή «καταφύγια», στα οποία θα μπορεί να καταφύγει η χρηματαποστολή για βοήθεια σε περίπτωση επίθεσης. Αν για κάποιους λόγους, ο κύριος και ο εναλλακτικός δρόμος έχουν αποκλεισθεί, η χρηματαποστολή επιστρέφει πίσω από τον ίδιο δρόμο. Είναι πολύ επικίνδυνο να συνεχίσεις ακολουθώντας έναν άγνωστο δρόμο, επειδή ίσως είναι παγίδα. Αν όμως δεν μπορείς να κάνεις διαφορετικά, είναι δική σου η απόφαση.

• Η επιλογή του δρομολογίου και η ώρα αναχώρησης πρέπει να είναι απρόβλεπτα και να κοινοποιούνται ελάχιστο χρόνο πριν την έναρξη της χρηματαποστολής. Επίσης, ίδιες προφυλάξεις πρέπει να λαμβάνονται και για την ονομαστική αξία των αξιών, που θα μεταφέρει η χρηματαποστολή.

• Και στις περιπτώσεις που πρόκειται για απρογραμμάτιστες χρηματαποστολές πρέπει να εφαρμόζονται τα ίδια μέτρα προστασίας.

• Μετά από κάθε χρηματαποστολή πρέπει να ενημερώνεται ο διευθυντής ασφαλείας για την πορεία της και να καταγράφεται κάθε παρατήρηση του προσωπικού συνοδείας.

ΥΛΙΚΑ ΚΑΙ ΜΕΣΑ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ

– Επικοινωνία

Ασύρματο τηλέφωνο, ώστε να επικοινωνεί ο αρχηγός της ομάδας με το κέντρο ελέγχου. Συσκευές επικοινωνίας μεταξύ των οχημάτων, ώστε να είναι δυνατή η συνεννόηση μεταξύ των πληρωμάτων. Ατομικές ασύρματες συσκευές για τα μέλη της συνοδείας πεζής χρηματαποστολής. Το όχημα της χρηματαποστολής, εκτός από την ασύρματη συσκευή για εσωτερική επικοινωνία, πρέπει να διαθέτει και κινητό τηλέφωνο, για να ζητηθεί βοήθεια σε περίπτωση ανάγκης. Το κινητό τηλέφωνο είναι απαραίτητο επειδή δεν επιδέχεται εύκολα παρεμβολές, όπως συμβαίνει με άλλες ασύρματες συσκευές. Τα μέσα επικοινωνίας πρέπει να χρησιμοποιούνται αυστηρά για τις ανάγκες της χρηματαποστολής και για κανέναν άλλο λόγο. Η συνδιάλεξη, μέσω των συσκευών ασυρμάτου, πρέπει να είναι κατανοητή, σύντομη και να χρησιμοποιείται κάποιος ειδικός κώδικας επικοινωνίας. Ο κώδικας επικοινωνίας δεν είναι απαραίτητος αν υπάρχει ειδικό αντικλεπτικό σύστημα. Οι συνομιλίες μέσω των συμβατικών ασυρμάτων μπορούν να υποκλαπούν και να προδώσουν το χρόνο εξέλιξης της χρηματαποστολής, έτσι όσο λιγότερο χρησιμοποιούνται, τόσο περισσότερη ασφάλεια παρέχουν. Γι’ αυτό, όταν είναι δυνατή η χρήση του ενσυρμάτου τηλεφώνου, πρέπει να αποφεύγεται η επικοινωνία μέσω κινητού συσκευών, ακόμα και αυτή του κινητού τηλεφώνου. Σε όλα τα πόστα ασφαλείας και τα οχήματα και σε εμφανές μέρος, θα πρέπει να έχει τοποθετηθεί μία πινακίδα στην οποία θα αναγράφονται τα τηλέφωνα πρώτης ανάγκης και αυτά των αστυνομικών υπηρεσιών κατά μήκος της κάθε διαδρομής. Η αναγραφή των τηλεφώνων είναι απαραίτητη, επειδή όταν προκύψει ο κίνδυνος της απειλής, ο φόβος και η ένταση που δικαιολογημένα θα αντιμετωπίσεις, μπορεί να σε κάνουν να τα ξεχάσεις.

– Οχήματα χρηματαποστολών

Αυτά διακρίνονται σε οχήματα ασφαλείας και συνοδευτικά. Τα οχήματα ασφαλείας όταν είναι θωρακισμένα, γενικά παρέχουν μεγαλύτερη ασφάλεια, επειδή προσβάλλονται δύσκολα και η χρήση τους, ως ένα βαθμό, επιδρά ανασταλτικά στις προθέσεις των δραστών.

Ως οχήματα ασφαλείας χρηματαποστολών, επιλέγονται κλειστά φορτηγά τύπου βαν με κινητήρα μεγάλου κυβισμού. Ο μεγάλος κινητήρας είναι απαραίτητος, λόγω του πρόσθετου φορτίου της θωράκισης και της ανάγκης για διαφυγή και εξουδετέρωση κινητών εμποδίων με ανάλογο όγκο και βάρος. Και στις περιπτώσεις όμως που τα οχήματα ασφαλείας δεν διαθέτουν θωράκιση πρέπει να είναι των ίδιων προδιαγραφών για τους ίδιους λόγους.

Ως συνοδευτικά επιλέγονται οχήματα τύπου ΙΧΕ για να είναι ευέλικτα. Συνήθως δεν είναι θωρακισμένα, αν όμως διαθέτουν θωράκιση παρέχουν μεγαλύτερη ασφάλεια στο προσωπικό ασφαλείας. Οι κινητήρες τους όμως πρέπει να είναι μεγάλου κυβισμού και ο εσωτερικός τους χώρος ευρύχωρος.

Ατομικά αλεξίσφαιρα γιλέκα: το προσωπικό ασφαλείας πρέπει να φέρει ατομικό αλεξίσφαιρο γιλέκο για καλύτερη προστασία.

– Οπλισμός – Εκπαίδευση

Η επιλογή του ατομικού οπλισμού εξαρτάται από την ικανότητα του προσωπικού ασφαλείας να χειρίζεται επαναληπτικά ή ημιαυτόματα όπλα.

Ένα περίστροφο με ικανοποιητικό διαμέτρημα για άμυνα είναι εύκολο στην εκμάθηση, δεν είναι υποκείμενο σε εμπλοκές και μπορεί να χρησιμοποιηθεί αποτελεσματικά από άτομα με μέση ικανότητα μετά από σχετική εκπαίδευση. Γενικά είναι οικονομικό και από άποψη χρόνου για εκπαίδευση και πυρομαχικών, αλλά έχει περιορισμένη χωρητικότητα φυσιγγίων.

Ένα πιστόλι, απαιτεί σημαντικό χρόνο για εκπαίδευση και μεγάλη ποσότητα πυρομαχικών, είναι υποκείμενο σε εμπλοκές λόγω του τρόπου λειτουργίας του, αλλά διαθέτει μεγάλη χωρητικότητα φυσιγγίων και η επαναγέμιση του είναι εύκολη.

Για την εκμάθηση χρήσης του περιστρόφου και του πιστολιού είναι απαραίτητη η βασική εκπαίδευση. Για να διατηρούνται όμως σε υψηλά επίπεδα η εμπιστοσύνη και η αυτοπεποίθηση στο χειρισμό όποιου όπλου έχει επιλεγεί, είναι αναγκαία η συχνή περιοδική συντηρητική εκπαίδευση. Σε ότι αφορά όμως το πιστόλι, χρειάζεται περισσότερη θέληση και συνέπεια κατά την εκπαίδευση, εκ μέρους του προσωπικού ασφαλείας, για να αποκτηθούν οι αναγκαίες προϋποθέσεις για άμυνα με αυτό. Η μεγάλη ποσότητα πυρομαχικών και η «μαγεία» που ασκεί η εμφάνιση και ο τρόπος λειτουργίας του, ίσως να μην είναι πλεονεκτήματα σε καταστάσεις πραγματικής άμυνας, όταν χρησιμοποιείται από άτομα με ελλιπή εκπαίδευση ή μέση ικανότητα χειρισμού.

Παρ’ όλα αυτά, και επειδή η επίθεση των δραστών κατά την απόπειρα μιας ληστείας κατευθύνεται εναντίον του προσωπικού ασφαλείας και όχι κατά της χρηματαποστολής, είναι πιθανό οι πρώτες βολές να ριφθούν για αντιπερισπασμό και στη συνέχεια να κλιμακωθεί το επεισόδιο. Έτσι, η ποσότητα των πυρομαχικών πρέπει να λαμβάνεται σοβαρά υπόψη. Αυτός είναι και ο μόνος λόγος που συνηγορεί στην επιλογή του πιστολιού για την ασφάλεια του προσωπικού συνοδείας των χρηματαποστολών. Αν κάποτε έχεις την ατυχία να βρεθείς κάτω από πραγματικές συνθήκες ανταλλαγής πυροβολισμών, εκείνη τη στιγμή θα ήθελες να είχες στα χέρια σου τα μεγαλύτερα όπλα που μπορείς να φαντασθείς και τη μεγαλύτερη δυνατή ποσότητα πυρομαχικών. Εξάλλου, κατά τις ληστρικές επιθέσεις οι δράστες συχνά χρησιμοποιούν κυνηγετικά όπλα, που δεν είναι εύκολο να αντιμετωπισθούν με τον ατομικό οπλισμό. Γι’ αυτό, είναι απαραίτητη η ενίσχυση του ατομικού οπλισμού των πληρωμάτων με ένα ή περισσότερα μεγαλύτερα όπλα ανά όχημα. Όπως για παράδειγμα, με υποπολυβόλα ή κατάλληλα κυνηγετικά όπλα και εφεδρικούς γεμιστήρες. Ο αριθμός των πρόσθετων όπλων ανά όχημα εξετάζεται κατ’ αρχήν σε σχέση με το διαθέσιμο ανθρώπινο δυναμικό και στη συνέχεια με τη φύλαξή του, όταν μέρος του προσωπικού ασφαλείας, που κατέχει αυτόν τον οπλισμό, είναι υποχρεωμένο στα σημεία αναχώρησης και άφιξης να συμμετάσχει και σε άλλες ασχολίες.

Όποια όπλα και αν διαθέτεις, ενώ βρίσκεσαι μέσα στο όχημα είτε αυτό κινείται είτε είναι στάσιμο, διατήρησε την κάννη τους στραμμένη προς το δάπεδο και μην προσπαθήσεις να το γεμίσεις ή να το απογεμίσεις. Η προετοιμασία των όπλων πρέπει να γίνεται σε ειδικούς χώρους στα σημεία αναχώρησης και άφιξης και ποτέ καθ’ οδόν. Εξαίρεση σ’ αυτόν τον κανόνα επιτρέπεται μόνο κατά τη διάρκεια της συμπλοκής. Επίσης, θυμήσου ότι δεν πρέπει να πυροβολήσεις με το όπλο σου μέσα από τα κλειστά τζάμια του οχήματος. Εκτός από την πιθανότητα εξοστρακισμών, ο κρότος μπορεί να σας αποσυντονίσει, με απρόβλεπτα αποτελέσματα, ενώ τα αέρια από τον πυροβολισμό ή μικρά θραύσματα κρυστάλλων ίσως σας τυφλώσουν. Αν όμως δεν έχεις χρόνο ή άλλη επιλογή είναι ενδεχομένως η μόνη λύση.

– Στολή – ενδυμασία

Όταν το προσωπικό ασφαλείας δεν φέρει ειδική στολή κατά τις ώρες εργασίας του, η πολιτική του περιβολή πρέπει να έχει προσαρμοσθεί κατάλληλα, ώστε να προσφέρει απόκρυψη στο όπλο και στο αλεξίσφαιρο γιλέκο. Επίσης, θα πρέπει να παρέχει άνεση σας κινήσεις και εύκολη πρόσβαση στο όπλο.

– Συστήματα αναγνώρισης προσωπικού

Σε κτίρια και χώρους όπου η είσοδος του κοινού είναι περιορισμένη, η εφαρμογή ενός συστήματος αναγνώρισης της ταυτότητας των ατόμων που διακινούνται στον ελεγχόμενο χώρο, αποδίδει σημαντικά από άποψη ασφαλείας. Ένα απλό σύστημα είναι η καθιέρωση της κάρτας ελέγχου.

Οι κάρτες μπορούν να έχουν διάφορα χρώματα, να φέρουν τη φωτογραφία του υπαλλήλου και να αναγράφουν το ονοματεπώνυμό του. Ίσως φέρουν και κάποιο αναγνωριστικό ευδιάκριτο σήμα. Είναι πλαστικοποιημένες για να μην φθείρονται και παρέχουν τη δυνατότητα ανάρτησης στην ενδυμασία. Οι κάρτες που προορίζονται για το κοινό είναι ίδιας κατασκευής, αλλά φέρουν διαφορετικό χρώμα και σχήμα, από αυτές των υπαλλήλων. Επίσης δεν φέρουν φωτογραφία, αλλά κάποιο ευδιάκριτο αναγνωριστικό σήμα και πρέπει να αλλάζουν σε ακαθόριστα χρονικά διαστήματα. Το προσωπικό ασφαλείας έστω και αν φέρει στολή, το διοικητικό και λοιπό προσωπικό και οι επισκέπτες, υποχρεούνται να φέρουν την κάρτα αναρτημένη σε εμφανές μέρος της ενδυμασίας τους.

Οι κάρτες του προσωπικού παραλαμβάνονται και παραδίδονται στις θέσεις Ελέγχου κατά την έναρξη και λήξη της εργασίας, αν η διαδικασία αυτή κρίνεται απαραίτητη για λόγους ασφαλείας. Για του επισκέπτες τηρείται βιβλίο καταγραφής των στοιχείων ταυτότητάς τους. Ακόμη, αν κρίνεται σκόπιμο, κατά την παραλαβή της κάρτας εισόδου, παραδίδουν την ταυτότητά τους, η οποία τους επιστρέφεται κατά την έξοδό τους από τον ελεγχόμενο χώρο.

ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΙ ΓΙΑ ΠΕΖΗ ΧΡΗΜΑΤΑΠΟΣΤΟΛΗ

Η πεζή χρηματαποστολή εγκυμονεί σοβαρούς κινδύνους και πρέπει να αποφεύγεται όπου αυτό είναι δυνατόν. Παρ’ όλα αυτά όμως, υπάρχουν περιπτώσεις, που τα οχήματα της χρηματαποστολής δεν μπορούν να προσεγγίσουν σε ικανοποιητική απόσταση τις εισόδους γραφείων ή κτιρίων και Τότε ανακύπτει η ανάγκη του σχεδιασμού της πεζής χρηματαποστολής.

Πριν αναφερθούμε στο σχεδίασμά των πεζών χρηματαποστολών πρέπει να υπενθυμίσουμε ότι είναι θανάσιμο λάθος η πρόσδεση του υπαλλήλου που μεταφέρει τα χρήματα με τις βαλίτσες ή τους σάκους μεταφοράς με χειροπέδες, κ.λπ. Σε αυτές τις περιπτώσεις το πιθανότερο είναι να συμπεριλαμβάνεται στα σχέδια των ληστών η θανάτωση ή ο ακρωτηριασμός του.

Κατά τη σχεδίαση μιας οποιοσδήποτε πεζής μετακίνησης χρηματαποστολής είναι απαραίτητο να απαντηθούν τα εξής ερωτήματα:

• Η συγκεκριμένη χρηματαποστολή είναι τακτική ή έκτακτη; Αν η χρηματαποστολή πραγματοποιείται σε συγκεκριμένες ημέρες της εβδομάδος του μηνός ή του έτους, είναι ευάλωτη σε επιθέσεις, επειδή οι δράστες έχουν στη διάθεσή τους τον απαραίτητο χρόνο να σχεδιάσουν την επίθεση. Αν είναι έκτακτη ο κίνδυνος να δεχθεί επίθεση μειώνεται σημαντικά.

• Είναι η διαδρομή ή η ώρα προβλέψιμη; Αν μία τακτική χρηματαποστολή ακολουθεί το ίδιο δρομολόγιο κατά τον ίδιο πάντα χρόνο, είτε επειδή δεν υπάρχει δυνατότητα εναλλακτικού δρομολογίου, είτε επειδή δεν δίδεται η απαραίτητη σπουδαιότητα στην αλλαγή της ώρας εκκίνησης, είναι βέβαιο ότι κινδυνεύει άμεσα να δεχθεί επίθεση. Σ’ αυτήν την περίπτωση απαιτείται σημαντικός αριθμός ανδρών ασφαλείας για να αποθαρρύνουν τα σχέδια των δραστών.

• Είναι η διαδρομή η μικρότερη δυνατή; Όσο μικρότερη η διαδρομή που θα διανύσει η χρηματαποστολή, τόσο μικρότερος ο κίνδυνος, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι αποκλείεται η απόπειρα μιας επίθεσης. Απλά, σε αυτήν την περίπτωση, απαιτείται μικρότερος αριθμός προσωπικού ασφαλείας.

• Παρέχει μέγιστη έκθεση στον κίνδυνο; Η ονομαστική αξία της χρηματαποστολής είναι σημαντικά μεγάλη και εμφανής, ώστε να προκαλέσει την απόφαση μιας επίθεσης.

• Υπάρχει εναλλακτική διαδρομή; Αν υπάρχει εναλλακτική διαδρομή πρέπει να χρησιμοποιείται, είτε πρόκειται για τακτική είτε για έκτακτη χρηματαποστολή.

• Έχουν επισημανθεί τα επικίνδυνα σημεία; Αν κατά τη διαδρομή υπάρχουν περιοχές με αυξημένους κινδύνους, πρέπει να έχουν επισημανθεί και να έχουν ενημερωθεί οι άνδρες ασφαλείας. Σε κάποιες ίσως περιπτώσεις πρέπει να ενημερώνονται και οι Αστυνομικές Αρχές της περιοχής.

• Θα απαιτηθεί ειδικός εξοπλισμός; Αν η χρηματαποστολή ακολουθεί το ίδιο δρομολόγιο κατά τον ίδιο χρόνο, ίσως είναι απαραίτητο να φέρουν οι άνδρες ασφαλείας αλεξίσφαιρη προστασία και τα όπλα εμφανώς στα χέρια τους. Η «σκλήρυνση» του στόχου συχνά επιδρά ανασταλτικά στις προθέσεις των δραστών.

• Ποιος είναι υπεύθυνος για τους χώρους άφιξης και αναχώρησης; Οι χώροι άφιξης και αναχώρησης είναι κρίσιμες περιοχές και πρέπει να επιτηρούνται για ύποπτες κινήσεις σημαντικό χρόνο πριν την αναχώρηση και άφιξη της χρηματαποστολής. Σε αυτούς τους χώρους το προσωπικό ασφαλείας συνήθως χαλαρώνει, επειδή του είναι γνωστοί.

• Ποιος είναι ο καλύτερος δυνατός σχηματισμός προστασίας; Λαμβάνοντας υπόψη σου τις απαντήσεις στις ανωτέρω ερωτήσεις μπορείς να αποφασίσεις για το ποιος είναι ο ελάχιστος αριθμός σε προσωπικό ασφαλείας που θα απαιτηθεί για τη συγκεκριμένη χρηματαποστολή.

Αξιολόγηση των πεζών σχηματισμών

Οι σχηματισμοί των χρηματαποστολών αξιολογούνται βάσει τριών παραγόντων:

1)ΚΑΛΥΨΗ: η δυνατότητα του σχηματισμού να παρατηρεί και επιτηρεί το χώρο γύρω του. Δηλαδή, ποιος είναι ο απαραίτητος αριθμός ανδρών ασφαλείας, που λόγω των συνθηκών, μπορεί να επιτηρεί περιφερειακά την περιοχή για ύποπτες κινήσεις, καθ’ όλο το μήκος της διαδρομής.

2)ΔIΑΒΑΣΗ. η δυνατότητα του σχηματισμού να προσαρμόζεται και να προστατεύει τη χρηματαποστολή, όταν περνά από πόρτες, σε σκάλες, σε ανελκυστήρες, σε γωνίες, όταν εισέρχεται στις εισόδους των κτιρίων, κ.λπ. Σε αυτές τις περιπτώσεις, κάποιοι από το προσωπικό ασφαλείας πρέπει να προηγούνται, άλλοι πρέπει να μένουν πίσω και κάποιοι άλλοι πρέπει να αναλάβουν την επιτήρηση μεγαλύτερων περιοχών.

3) ΑΝΤΙΔΡΑΣΗ: η δυνατότητα του σχηματισμού να καλύπτει και να εξουδετερώνει τις απειλές. Όσο καλύτερα εξοπλισμένη και αριθμητικά μεγαλύτερη των υπόπτων είναι η ομάδα προστασίας, τόσο πιο αποτελεσματική θα είναι.

Μέγεθος ομάδας προστασίας

• Ένας άνδρας: ΚΑΛΥΨΗ ανεπαρκής, ΔΙΑΒΑΣΗ αναποτελεσματική, ΑΝΤΙΔΡΑΣΗ σχετική. Ένας άνδρας μπορεί να εξουδετερώσει έναν δράστη, αλλά μάλλον δεν θα καταφέρει να φυγαδεύσει τη χρηματαποστολή. Αν προσπαθήσει να τη φυγαδεύσει, μειώνεται στο ελάχιστο η δυνατότητά του να εξουδετερώσει την απειλή.

• Δύο άνδρες: Ο ένας προηγείται, ακολουθεί η χρηματαποστολή και συνοδεύεται από τον αρχηγό της ομάδας προστασίας. ΚΑΛΥΨΗ ανεπαρκής, ΔΙΑΒΑΣΗ αναποτελεσματική, ΑΝΤΙΔΡΑΣΗ σχετική. Δεν παρέχει αρκετή κάλυψη, αλλά παρέχει την ελάχιστη δυνατότητα εξουδετέρωσης των απειλών.

• Τρείς άνδρες: Ο αρχηγός της ομάδας πίσω δεξιά και οι υπόλοιποι παίρνουν θέσεις, ώστε και οι τρείς μαζί να σχηματίσουν ένα τρίγωνο προστασίας. ΚΑΛΥΨΗ αρκετή μπροστά και στα πλάγια, αλλά αδύναμη πίσω. ΔΙΑΒΑΣΗ ικανοποιητική, ΑΝΤΙΔΡΑΣΗ ικανοποιητική γιατί παρέχει δυνατότητα εξουδετέρωσης των απειλών.

• Τέσσερις άνδρες: Σχηματίζουν τετράγωνο προστασίας με τον αρχηγό της ομάδας στην πίσω δεξιά θέση. ΚΑΛΥΨΗ επαρκής, ΔΙΑΒΑΣΗ καλή, ΑΝΤΙΔΡΑΣΗ ικανοποιητική.

• Πέντε άνδρες: Σχηματίζουν τετράγωνο προστασίας και ο αρχηγός της ομάδας κινείται μέσα στο τετράγωνο πλησίον της χρηματαποστολής. ΚΑΛΥΨΗ καλή, ΔΙΑΒΑΣΗ καλή, ΑΝΤΙΔΡΑΣΗ ικανοποιητική.

Αξιολόγηση και περιοχές ευθύνης πεζών χρηματαποστολών

• Ομάδα ενός άνδρα: Είναι και αρχηγός της ομάδας και μετακινείται από τη μία πλευρά της χρηματαποστολής στην άλλη, ώστε να είναι ανά πάσα στιγμή μεταξύ αυτής και του ενδεχόμενου κινδύνου. Κάνει ό,τι είναι δυνατόν για να παρέχει κάλυψη υπό γωνία 360 μοιρών, περιμένοντας τον ενδεχόμενο κίνδυνο. Είναι όμως δύσκολο, αν όχι αδύνατο να καλύψει ένα μόνο άτομο μια περιοχή σε ακτίνα 360 μοιρών.

• Ομάδα δύο ανδρών: Στο σχηματισμό αυτό, ο ένας άνδρας ασφαλείας παίρνει θέση μπροστά από τη χρηματαποστολή, ενώ ο αρχηγός της παραμένει πίσω αριστερά ή πίσω δεξιά της. Ο κάθε άνδρας ασφαλείας καλύπτει την περιοχή ευθύνης του. Δηλαδή, ο άνδρας ασφαλείας που προηγείται καλύπτει την περιοχή μπροστά, ενώ ο αρχηγός της ομάδας είναι υπεύθυνος για τα πλαϊνά και το χώρο πίσω από τη χρηματαποστολή. Και σε αυτήν την περίπτωση οι δύο άνδρες δεν μπορούν να καλύψουν αποτελεσματικά την περιοχή.

• Ομάδα τριών ανδρών (σχήμα σφήνας): Ο σχηματισμός αυτός παρουσιάζει αδυναμία στην κάλυψη της περιοχής πίσω. Αν ο χώρος δεν είναι πολυσύχναστος, μπορεί να αντιστραφεί η σφήνα, έτσι ώστε να παρέχεται καλύτερη προστασία πίσω. Για ΔΙΑΒΑΣΗ χρησιμοποιείται σχηματισμός ευθείας γραμμής. Είναι χρήσιμος κατά μήκος τοίχων και σε χώρους χωρίς πολύ κόσμο. Αν «ανοίξει», δεν είναι εμφανής ο σχηματισμός και προσφέρεται για παραπλανητικές επιχειρήσεις.

• Ομάδα τεσσάρων ανδρών (σφήνα, τετράγωνο, ρόμβος): Ο βασικός σχηματισμός είναι ο ρόμβος. Αν και θεωρητικά επιτυγχάνει κάλυψη 360 μοιρών, πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι ο αρχηγός της ομάδας έχει μειωμένη ικανότητα να επιτηρεί τον τομέα ευθύνης του. Η σφήνα χρησιμοποιείται καλύτερα σε πολυσύχναστους χώρους ή παρόμοιες συνθήκες. Το τετράγωνο είναι προτιμότερο κατά την έξοδο από ένα όχημα και την άμεση είσοδο σε κτίριο.

• Ομάδα πέντε ανδρών: Ένας σχηματισμός πέντε ανδρών είναι πολύ ευέλικτος και παρέχει κάλυψη 360 μοιρών. Ο αρχηγός της βάρδιας μπορεί να επιθεωρεί το σχηματισμό αντί να αναλαμβάνει την ευθύνη ενός τομέα. Ο βασικός σχηματισμός είναι ο ρόμβος ή διαμάντι. Το διαμάντι γίνεται εύκολα τετράγωνο και προτιμάται συνήθως σε περιπτώσεις συνοδείας επισήμων προσώπων. Η σφήνα προτιμάται για ελιγμούς μέσα από πολυσύχναστες περιοχές. Οποιαδήποτε παραλλαγή των σχηματισμών αυτών, αν αρμόζει σε κάποια ειδική περίπτωση, μπορεί να εφαρμοσθεί, επειδή ο αριθμός των ανδρών είναι ικανοποιητικός και μπορεί να καλύπτει επαρκώς την περιοχή.

Μεγαλύτεροι σχηματισμοί:

Υπάρχουν πολλοί σχηματισμοί που μπορούν να χρησιμοποιηθούν, όταν υπάρχουν έξι ή περισσότεροι άνδρες για να σχηματίσουν έναν κύκλο ασφαλείας.

Αλλαγή σχηματισμών

Για να αλλάξει ένας σχηματισμός σε άλλον, η ομάδα προστασίας πρέπει να κινείται, όπως κινούνται οι δείκτες του ρολογιού. Για παράδειγμα, αν μία ομάδα πέντε ανδρών σχηματίζει διαμάντι και θέλει να αλλάξει σε τετράγωνο, ο προπομπός κινείται και καταλαμβάνει τη θέση ώρα 2 και ακολουθούν κατά τον ίδιο τρόπο οι υπόλοιποι. Αν η ομάδα θελήσει να επιστρέφει στο σχηματισμό του διαμαντιού κινείται αντίστροφα από τους δείκτες του ρολογιού.

Ο κάθε άνδρας της ομάδας πρέπει να έχει επίγνωση του πού βρίσκονται οι υπόλοιποι. Επιπλέον, ο καθένας τους πρέπει να μπορεί να αναγνωρίσει τυχούσα αδυναμία ή σφάλματα στο σχηματισμό και να την επισημάνει στον αρχηγό ομάδας, ώστε να διορθωθεί.

ΑΠΕΙΛΗ ΓΙΑ ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ ΒΟΜΒΑΣ

Ανάλογα με τη φύση της εγκατάστασης και την πιθανότητα βομβιστικής επίθεσης, ίσως χρειαστεί να εκπαιδευτεί όλο το προσωπικό, ώστε να αντιδρά σωστά σε περίπτωση τηλεφωνικών απειλών, ακόμα και κατά τις ώρες που η εγκατάσταση είναι κλειστή. Απειλητικά τηλεφωνήματα για την τοποθέτηση βόμβας δέχονται δημόσιες και ιδιωτικές επιχειρήσεις. Σε εγκαταστάσεις όπου έχει παρατηρηθεί μεγάλος αριθμός τηλεφωνικών απειλών, μπορεί να εξασφαλισθεί η συνεργασία του ΟΤΕ, ώστε να εντοπίζονται οι εισερχόμενες κλήσεις.

Σε περίπτωση απειλητικού τηλεφωνήματος για τοποθέτηση βόμβας, το άτομο που θα απαντήσει στην κλήση πρέπει να προσπαθήσει να κάνει όσο γίνεται περισσότερες ερωτήσεις σ’ αυτόν που απειλεί, ιδίως σχετικά με το:

• πού ακριβώς έχει τοποθετηθεί η βόμβα;

• τί ώρα θα εκραγεί;

• πώς είναι η βόμβα;

• από ποια εκρηκτική ύλη αποτελείται;

• γιατί τοποθετήθηκε η βόμβα;

Προσπάθησε να αποσπάσεις όσο το δυνατόν περισσότερες πληροφορίες για τη βόμβα και τη θέση της. Αυτοί που τηλεφωνούν και είναι ειλικρινείς ως προς την τοποθέτηση της βόμβας συνήθως θέλουν να αποφύγουν την πρόκληση τραυματισμών ή θανάτων. Ζήτησε περισσότερα στοιχεία εκφράζοντας την επιθυμία σου να σωθούν ανθρώπινες ζωές.

Έντυπο καταγραφής τηλεφωνικής απειλής για την τοποθέτηση βόμβας

– Καταγραφή

– Ημερομηνία και ώρα της τηλεφωνικής απειλής

– Τί ακριβώς είπε αυτός που έκανε το τηλεφώνημα:

– Άνδρας □ γυναίκα □ ενήλικας □ παιδί □

– Εκτιμούμενη ηλικία

– Λόγος:

αργός □ ενθουσιώδης □ καλυμμένος □

ταχύς □ δυνατός □ με διακοπές □

κανονικός □ ειλικρινής □ με προφορά □

εκλεπτυσμένος □ με ξένη προφορά □

– Θόρυβοι του περιβάλλοντος

– Όνομα του ατόμου που έλαβε την κλήση

– Ενημέρωσε: Αμέσως μόλις ληφθεί απειλητικό τηλεφώνημα για τοποθέτηση βόμβας

– Κάλεσε αμέσως: αριθμός τηλεφώνου……… εσωτερικού……….

– Μην συζητήσεις το τηλεφώνημα με το υπόλοιπο προσωπικό.

– Ανάφερε το τηλεφώνημα στον προϊστάμενό σου και ακολούθησε οδηγίες.

                                    ΤΣΙΦΛΙΔΗΣ    Σ.   ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ

Πιστοποιημένος  Καθηγητής   Ενηλίκων  σε  ( Κ.Ε.Κ. –  Ι.Ε.Κ. )  &  λοιπά Εκπαιδευτικά  Ιδρύματα  -  Σύμβουλος  &  Εκπαιδευτικός σε θέματα  Ασφαλείας  -  Εκπαιδευτής   της   Ελληνικής  Αστυνομίας  των  Σχολών  Δοκίμων  Αστυφυλάκων  &  των  Σωμάτων  Ασφαλείας  -  Manager  Director  Πωλήσεων  -  Διευθύνων της  Εταιρείας  Φυλάξεων  ‘T.S.S. – SECURITY’  -  Εκπαιδευτής Όπλων της ( ΣΚ.Ο.Ε. - Σκοπευτικής  Ομοσπονδίας  Ελλάδος ) – Φιλανθρωπικό Έργο  –  Συγγραφικό Έργο  -  Δράσεις  ως  Εθελοντής  Διασώστης  -  Δράσεις ως  Εκπαιδευτής  του ( Ι.Δ.Α.Φ.Κ. ) - Ινστιτούτο Διαχείρισης Ανθρωπογενών  Φυσικών  Καταστροφών  - Π.ΔΙΚ.Π.Π.Δ.Κ.) , Πανελλαδικό  Δίκτυο  Πολιτικής  Προστασίας  &  Διαχείρισης  Κρίσεων της  Ελλάδος.    .Τηλ. Κέντρο : 23310 27102  -  Κινητό : 6937 22 65 65 - Facebook : TSS Tsiflidis Security Services      -     Email : info@tss-security.gr      -      Site : www.tss-security.gr   

https://www.securitytsiflidis.gr/σελιδα/manager-director-βιογραφικο-τσιφλιδη-σ-χαραλαμπου