Πειθαρχία :
Πειθαρχία συνήθως ονομάζουμε την υποταγή κυρίως στους ανωτέρους μας , με σκοπό την υπακοή σε ορισμένες αρχές , όπως και ορισμένους κανόνες του συγκεκριμένου ατόμου , ή του συγκεκριμένου χώρου . Επίσης Πειθαρχία ονομάζεται μία συγκεκριμένη κατάσταση στην οποία ένα άτομο ή μία ομάδα ανθρώπων συμβαδίζουν σε έναν συγκεκριμένο κώδικα δεοντολογίας ή τάξης πραγμάτων . Η Πειθαρχία εφαρμόζεται συνήθως για τη ρύθμιση του σεβασμού , της μάθησης και της συμπεριφοράς των ανθρώπων. Η πειθαρχία μπορεί ακόμη να είναι μια σειρά από προσδοκίες ανθρώπων που απαιτούνται από ένα μαθησιακό κλάδο σε μία οποιαδήποτε τάξη , με σκοπό την συγκέντρωση και τον σεβασμό προς την γνώση .
Υπάρχουν διάφορα είδη Πειθαρχίας :
1.) Εσωτερική πειθαρχία , όπου ενσυνείδητα υπακούμε σε αρχές και κανόνες με τη θέληση μας όμως , όχι επιβαλλόμενα .
2.) Εξωτερική πειθαρχία , όπου η υπακοή που επιβάλλεται μέσα από τον εκφοβισμό , λόγω φόβου , χωρίς την θέληση μας .
Τώρα αν εμείς θέλουμε να χρησιμοποιούμε τον όρο πειθαρχία , πρέπει να έχουμε μονάχα στο μυαλό μας την εσωτερική πειθαρχία .
Σχετικές έννοιες
Μερικές από της έννοιες οι οποίες σχετίζονται με την πειθαρχία είναι : η φυσική συνέπεια , η λογική συνέπεια και η τιμωρία .
1.) Φυσική συνέπεια. Είναι το φυσικό επακόλουθο μιας ενέργειας που κάνω εγώ προσωπικά με την θέλησή μου : Π.Χ.: Δε θα πάρω το καθημερινό κολατσιό της δουλειάς σήμερα μαζί μου , επομένως αμέσως αντιλαμβάνεται κάποιος ότι εγώ με το επακόλουθο της ενέργειας που κάνω , θα πεινάσω .
2.) Λογική συνέπεια. Είναι το επακόλουθο που προγραμματίζει ο γονιός ως συνέπεια σε κάποιο όριο , ή κάποιο κανόνα που μου επέβαλε , ο οποίος από εμένα δεν τηρείται : Π.Χ. Δεν έκανα τα μαθήματά μου σήμερα , αυτομάτως, αυτό που είχε συμφωνηθεί με τους γονείς μου δεν ισχύει , δηλαδή να δω τηλεόραση , άρα γι’ αυτό τον συγκεκριμένο λόγο δε θα δω καθόλου τηλεόραση την επόμενη μέρα γιατί εγώ δεν τήρησα την συμφωνία με τους γονείς μου .
3.) Τιμωρία. Είναι η επιβολή της δύναμης μίας εξουσίας και επιβάλλεται χωρίς στον άλλον για υπαρκτούς , ή ακόμη και ανύπαρκτους λόγους . Πολλές φορές εμπεριέχει βία : όπως (σωματική ή λεκτική ).
Συνέπεια ως πειθαρχεία:
Ορίζεται ως (φυσική ή λογική συνέπεια της πειθαρχίας )
- Η συνέπεια ως πειθαρχεία πάνω απ’ όλα , εμπεριέχει σεβασμό και αναγνωρίζει τα δικαιώματα του παιδιού .
- Το παιδί υπακούει σέβεται και πειθαρχεί σε κανόνες και αρχές , ενώ ταυτόχρονα σέβεται και τους γονείς του . Είναι η περίπτωση που λέμε ότι ο σεβασμός δεν επιβάλλεται , αλλά εμπνέεται - κερδίζεται .
- Η συνέπεια ως πειθαρχεία δίνει στο παιδί την ευκαιρία να επιλέξει τι θέλει : Αν δηλαδή δε διαβάσει , τότε ένα είναι σίγουρο , ότι θα έχει λιγότερο χρόνο για παιχνίδι . Οπότε πρέπει να διάλεξε .
- Η συνέπεια ως πειθαρχεία δεν κατηγορεί το παιδί , καθώς είναι απρόσωπη . Σημασία έχει η πράξη : Π.Χ. : Η επίθεση σε συμμαθητή είναι κάτι που μπορεί να προκαλέσει πιθανά προβλήματα . Είσαι απαράδεκτος που έκανες κάτι τέτοιο , ενώ μπορούσες να πράξεις κάτι εντελώς διαφορετικό .
- Η συνέπεια ως πειθαρχεία , συνήθως στηρίζεται στην καλή θέληση και των δύο πλευρων .
- Η συνέπεια , για να γίνει κατανοητή από το παιδί , πρέπει να είναι άμεση . Αν δοθεί μετά από ώρες ή μέρες , έχει χαθεί ο λόγος για τον οποίο επιβλήθηκε και γιαυτό το λόγο δεν πειθαρχεί πλέον .
Η τιμωρία :
- Η τιμωρία ως πειθαρχεία , σε αντίθεση από τη συνέπεια , είναι επιβολή εξουσίας .
- Τα παιδιά που τα βάζουνε τιμωρίες ως πειθαρχεία σπάνια σέβονται τους γονείς τους και όσο μεγαλώνουν μπαίνουν στη διαδικασία λεκτικής ή κάποιες φορές και σωματικής έριδας .
- Η τιμωρία ως πειθαρχεία αφορά κάτι που έγινε στο παρελθόν . Π.Χ. : Μείνε στο δωμάτιο , αφού προχθές είχες πάει αδιάβαστος στα αγγλικά , συνήθως ικανοποιεί κάποιες ανάγκες επικράτησης του ανθρώπου που την επιβάλλει.
- Δύσκολα δεν υπακούει κάποιος στην τιμωρία ως πειθαρχεία , καθώς εμπεριέχει απειλές συναισθηματικές . Π.Χ. : ( Δε θα σε αγαπώ μετά από αυτό που έκανες ) ή υλικές ( Τέρμα η σοκολάτα από σήμερα ).
- Τέλος , η τιμωρία ως πειθαρχεία συνήθως είναι αυθαίρετη ή έχει μικρή σχέση με την εκάστοτε κατάσταση .
Συμπέρασμα :
Με την ενσυνείδητη πειθαρχία και τη συνέπεια θα καταφέρουμε να βάλουμε σωστά όρια στα παιδιά και ταυτόχρονα να διατηρήσουμε την καλή σχέση και επικοινωνία μαζί τους .
- Ας δρούμε με καλοσύνη αλλά και σταθερότητα .
- Ας επιβάλλονται οι συνέπειες σε ρεαλιστικά πλαίσια και όχι σε πλαίσια υπερπροστατευτικότητας .
- Ας ξεχωρίζουμε την πράξη από το πρόσωπο που την κάνει .
- Ας μη δίνουμε πολύ χώρο στη γνώμη των άλλων (από τους πολύ κοντινούς μας , όπως ο παππούς και η γιαγιά , μέχρι κάποιον πολύ μακρινό) .
- Ας δώσουμε τη συνέπεια με λίγα και κατανοητά λόγια .
- Ας σχετίζεται η συνέπεια με την αρνητική συμπεριφορά.
- Ας δίνουμε εναλλακτικές.
- Ας δίνουμε στο παιδί ευκαιρίες με υπομονή και εξάσκηση .
ΤΣΙΦΛΙΔΗΣ Σ. ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ
Καθηγητής Ενηλίκων
Σύμβουλος Ασφαλείας και Διαχείρισης Κρίσεων ( Ι.Δ.Α.Φ.Κ. ) Πολιτικής Προστασίας Ελλάδος .
