ΟΠΛΑ
ΕΡΩΤΗΣΗ : Τι είναι τα Όπλα ;
Εξήγηση : Σύμφωνα με το αρ.1. του ν. 2168/1993 : « Όπλο είναι κάθε μηχάνημα , το οποίο με ωστική δύναμη που παράγεται με οποιονδήποτε τρόπο , εκτοξεύει βλήμα ή χημικές ουσίες ή ακτίνες ή φλόγες ή αέρια και μπορεί να επιφέρει κάκωση ή βλάβη της υγείας σε πρόσωπα ή βλάβη σε πράγματα ή να προκαλέσει πυρκαγιά και ιδίως κάθε πυροβόλο όπλο , χειροβομβίδα και νάρκη κάθε τύπου , όπως και κάθε συσκευή που μπορεί να προκαλέσει με οποιονδήποτε τρόπο τα ανωτέρω αποτελέσματα. »
Οι νόμοι περί όπλων είναι πολύ συγκεκριμένοι όσον αφορά την έννοια του όπλου. Ίσως ορισμένοι δεν το γνωρίζουν αλλά ακόμη και μια πτυσσόμενη ράβδος είναι όπλο και επιβάλλει τη σύλληψη του ατόμου που την κατέχει ιδιαίτερα αν το κουβαλάει πάνω του εκτός της οικίας του. Ακόμη και η σφεντόνα είναι όπλο και βέβαια το ίδιο ισχύει για το σπρέι πιπεριού (η τα σχετικά δακρυγόνα σπρέι). Μερικές επιτροπές για την ασφάλεια θεωρούν ότι οι Έλληνες δεν είναι καλά επιμορφωμένοι σε θέματα Ελέγχου Όπλων και συχνά ίσως να διαθέτουν ένα όπλο και να μη γνωρίζουν ότι κινδυνεύουν να συλληφθούν . Με έκπληξη παρακολουθούμε σε διάφορα Ελληνικά ιστολόγια αμυντικού περιεχομένου να διαφημίζονται όπλα ηλεκτροσόκ (tazer) ή σπρέι πιπεριού , ενώ αυτά απαγορεύονται αυστηρά στην Ελλάδα.
ΕΡΩΤΗΣΗ : Ποιο ομάδα υλικών θεωρούνται όπλα ;
Εξήγηση : Όπλα θεωρούνται επίσης τα αντικείμενα που είναι πρόσφορα για επίθεση ή άμυνα και ιδιαίτερα:
α. Μηχανισμοί και κάθε μέσο εκτόξευσης χημικών ουσιών (SPRAY) ή εκκένωσης ηλεκτρικής ενέργειας.
β. Μαχαίρια κάθε είδους, εκτός εκείνων που η κατοχή τους δικαιολογείται για οικιακή ή επαγγελματική ή εκπαιδευτική χρήση, τέχνη, θήρα, αλιεία ή άλλη συναφή χρήση.
γ. Μεταλλικές γροθιές, ρόπαλα μεταλλικά ή μη, και ρόπαλα συνδεδεμένα με αλυσίδα ή σχοινί (νουτσάκο).
δ. Σπάθες, λόγχες, ξίφη, ξιφίδια, ξιφολόγχες, στιλέτα, τόξα, βαλλίστρες (ARBALETE) και αστυνομικές ράβδοι.
ε. Αντικείμενα ή μέσα που χρησιμοποιούνται για εκτόξευση ουσιών που αναφλέγονται αυτόματα ή περιέχουν αναισθησιογόνες ή ερεθιστικές χημικές ουσίες και προορίζονται για επίθεση ή άμυνα.
Στις διατάξεις του νόμου περί όπλων υπάγονται επίσης και τα εξής συστήματα:
α. Σιγαστήρες, που τοποθετούνται σε οποιοδήποτε όπλο.
β. Συσκευές ή εγκαταστάσεις, που προορίζονται για το φωτισμό του στόχου ή του σκοπεύτρου του όπλου.
γ. Σκοπευτικές διόπτρες όπλων και πάσης φύσεως σκόπευτρα, ως και εξομοιωτές σκοποβολής.
δ. Ανταλλακτικά, μέρη και εξαρτήματα όπλων και εκρηκτικών μηχανισμών, ως και μέρη πυρομαχικών.
ε. Απομιμήσεις (REPLICA) πυροβόλων όπλων, εφόσον αυτές είναι δυνατό να μετατραπούν σε πραγματικά όπλα, ως και μη λειτουργούντα, λόγω ουσιώδους έλλειψης ή βλάβης, πυροβόλα όπλα.
Όποιος έχει στη διάθεση του ένα από τα παραπάνω αντικείμενα, εξαρτήματα, κλπ χωρίς άδεια παραβιάζει το νόμο περί όπλων και διαπράττει ποινικό αδίκημα. Προσοχή λοιπόν διότι ίσως να οπλοφορείτε η να έχετε ένα όπλο στην κατοχή σας και να μη το γνωρίζετε. Το EKEO υπενθυμίζει ότι μερικές φορές η Αστυνομία μετά από έφοδο της σε σπίτια υπόπτων αναφέρει ότι συνελήφθη ο ύποπτος και για οπλοκατοχή ενώ στην πραγματικότητα τα αντικείμενα που βρήκαν ήταν ίσως μια πτυσσόμενη ράβδος, μια σπάθη Σαμουράι, κλπ.
Εκτός της κατηγοριοποίησης των όπλων σε "επιθετικά" και "αμυντικά", τα όπλα αρχικά διακρίνονται σε δύο βασικές κατηγορίες στα αγχέμαχα , δηλαδή τα κοντινά όπλα για μάχες σώμα με σώμα και στα εκηβόλα , δηλαδή αυτά που χτυπούν τον εχθρό από μεγάλη απόσταση . Κάθε μια από αυτές της κατηγορίες , διακρίνονται επιμέρους σε φορητά όπλα και σε βαρέα όπλα. Κάθε μια από αυτή τη δεύτερη υποκατηγορία διακρίνεται επιμέρους σε "απλά ή μηχανικά όπλα", σε χημικά όπλα , σε "σύνθετα όπλα" και σε "πολυσύνθετα όπλα" που συνηθέστερα καλούνται όλα μαζί οπλικά συστήματα , στη κατηγορία αυτών υπάγονται και τα λεγόμενα "ηλεκτρονικά όπλα".
Ανάλογα του χώρου χρήσης τους χαρακτηρίζονται "όπλα επιφανείας", που μπορεί να αφορούν επιφάνεια ξηράς ή θάλασσας , λεγόμενα και πεζικά όπλα , ή ναυτικά όπλα στα οποία περιλαμβάνονται και τα "ύφαλα όπλα", όπου η χρήση τους γίνεται υπό την επιφάνεια της θάλασσας, καθώς και τα όπλα αέρος ή "αεροπορικά όπλα".
Τα βαρέα όπλα επιφανείας ξηράς διακρίνονται σε "πεδινά,", "ορειβατικά" και "παντός εδάφους". Ειδικότερα στο πολεμικό πλοίο το σύνολο των πάσης φύσεως διαμετρήματος των φερομένων "πυροβόλων όπλων" ονομάζεται "πυροβολικό" (του πλοίου).
Ανάλογα του σκοπού για το οποίο προορίζεται η χρήση των φερομένων όπλων αυτά χαρακτηρίζονται γενικά: "κατά προσωπικού", "αντιαρματικά", "αντιαεροπορικά", και "ανθυποβρυχιακά όπλα".
Ιδιαίτερες κατηγορίες αποτελούν τα βλήματα αγχέμαχων και εκβολών όπλων.
Το σύνολο των φερόμενων όπλων, ανεξαρτήτως κατηγορίας, μιας στρατιωτικής μονάδας ονομάζεται οπλισμός π.χ. οπλισμός μαχητικού αεροσκάφους, οπλισμός πολεμικού πλοίου κ.λπ. Ο όρος "εξοπλισμός" χρησιμοποιείται περισσότερο είτε για τον οπλισμό που δίνεται σε νέα εντασσόμενη στρατιωτική μονάδα ή σε αντικατάσταση υπάρχοντος οπλισμού.
Τα όπλα είναι τεράστιοι πολλαπλασιαστές ισχύος . Ένα δωδεκάχρονο παιδί με ένα πιστόλι ή ένα μαχαίρι μπορεί να σκοτώσει δυο-τρεις ενήλικους πριν προλάβει κανείς να κάνει το παραμικρό . Ειδικά το μαχαίρι είναι μακράν το πιο φονικό όπλο στην Ευρώπη, και στην Αμερική το ποσοστό επιβίωσης από επίθεση με μαχαίρι είναι πιο χαμηλό σε σχέση με το ποσοστό επιβίωσης από πυροβόλο όπλο, γιατί οι περισσότεροι άνθρωποι δεν ξέρουν να πυροβολούν σωστά, ενώ ο οποιοσδήποτε μπορεί να πάρει ένα μαχαίρι και να το καρφώσει κάπου. Επίσης το μαχαίρι είναι προσβάσιμο στους πάντες και ακόμα και οι οικιακές εκδοχές του είναι ικανότατα φονικά όπλα, με τα οποία έχουν γίνει χιλιάδες εγκλήματα. Το μαχαίρι είναι ο εφιάλτης όλων των συγκρούσεων στον δρόμο , αφοπλίζεται πολύ δύσκολα και μόνο με συντονισμένες ενέργειες και μακρά εκπαίδευση , και συχνά οι προσπάθειες ερασιτεχνών να αφοπλίσουν ανθρώπους με μαχαίρι καταλήγουν στον σοβαρό τραυματισμό ή τον θάνατό τους . Κανείς σώφρων άνθρωπος που θα δει κάποιον που κραδαίνει ένα μαχαίρι (πόσο μάλλον αν είναι σε κατάσταση παράνοιας) δεν πρέπει να πάει πάνω του προσπαθώντας να του το πάρει , στην αυτοάμυνα θεωρείται καθαρή αυτοκτονία . Το τρέξιμο χωρίς κανένα δισταγμό είναι η καλύτερη λύση . Αν δεν υπάρχει ως επιλογή , τότε πρέπει οπωσδήποτε να βρεθεί ένα αντικείμενο που θα κρατήσει την απόσταση ανάμεσα σε εμάς και το μαχαίρι (π.χ. μία καρέκλα , ένα μακρύ ξύλο ή κάτι άλλο) . Αν δεν υπάρχει τίποτα από αυτά τριγύρω , τότε το εφιαλτικό σενάριο προβλέπει το να κλείσουμε εντελώς την απόσταση , να πέσουμε δηλαδή πάνω στον άλλο , και να του στερήσουμε τον χώρο για να κινήσει το μαχαίρι εναντίον μας , με σκοπό να τον αφοπλίσουμε .
Ένα άτομο που κατευθύνεται πάνω μας με ένα όπλο (από πιστόλι μέχρι κατσαβίδι) είναι μία δυνατή απειλή , και εφ’ όσον δεν υπάρχει τρόπος διαφυγής , πρέπει να αντιμετωπιστεί ριζικά με κάθε διαθέσιμο μέσο ώσπου να εξουδετερωθεί πλήρως . Το ρητό λέει << It’s better to be judged by 12 than carried by 6 >> (καλύτερα να σε κρίνουν 12 στο δικαστήριο παρά να σε κουβαλήσουν 6 στο νεκροταφείο) λένε οι Αμερικάνοι και έχουν απόλυτο δίκιο.
Τι σημαίνει απειλή ; Οτιδήποτε το οποίο μπορεί να μας βλάψει τα αγαθά μας , την υγεία μας ή την ζωή μας , ονομάζεται απειλή . Μπροστά στην άμεση απειλή για τη ζωή , εκείνη ακριβώς την στιγμή , πρώτα εξουδετερώνεις την απειλή με οτιδήποτε βρεις , (χέρια , πόδια , καρέκλες , τούβλα , ρόπαλα , κουζινομάχαιρα , το αυτοκίνητό σου , ότι να ’ναι τέλος πάντων) και μετά σκέφτεσαι όλα τα υπόλοιπα , διαφορετικά θα έχεις ταξιδέψει για τη γειτονιά των αγγέλων χωρίς να το καταλάβεις .
Δεν υπάρχει καμία άλλη επιλογή , και ο νόμος σε αυτού του τύπου την κατάσταση δεν αναγνωρίζει εύκολα αδίκημα . Η ιδέα να κουβαλάμε μαζί μας ένα δυνητικά θανάσιμο όπλο (π.χ. μαχαίρι) για την περίπτωση που το χρειαστούμε για να προστατέψουμε τον εαυτό μας είναι εντελώς λανθασμένη και καταστροφική . Ένα και μοναδικό χτύπημα με μαχαίρι είναι αρκετό για να σκοτώσει κάποιον επιτόπου και η ύπαρξη του μαχαιριού στην τσέπη ή στην τσάντα υποβάλλει την ιδέα της χρήσης του ενάντια σε ανθρώπους με τους οποίους μπορεί απλώς να καβγαδίσουμε ή να μας κάνουν χειρονομίες μονάχα , (φωνάζοντας ασκώντας λεκτική βία , ακόμα και απλώς αγγίζοντάς μας) , να φοβηθούμε και να πράξουμε το μοιραίο . Σε αυτή την περίπτωση θα έχουμε διαπράξει φόνο και η φυλακή θα είναι το επόμενο σπίτι μας για αρκετά χρόνια . Τα μη θανατηφόρα αμυντικά όπλα (κυρίως τα σπρέι πιπεριού) είναι σαφώς προτιμότερα , αν και όχι απολύτως νόμιμα στην Ελλάδα .
Αν ένας οπλισμένος άνθρωπος μας ζητάει το πορτοφόλι ή το κινητό , τα δίνουμε αμέσως . Η επιλογή της σύγκρουσης με υψηλό ποσοστό τραυματισμού ή θανάτου για λίγα ευρώ είναι εντελώς ανόητη και αδικαιολόγητη . Απλώς δεν αξίζει το ρίσκο . Το παρόν άρθρο αφορά τις περιπτώσεις που δεχόμαστε επίθεση χωρίς να έχουμε τη δυνατότητα να διαπραγματευθούμε , όχι εκείνες που δεχόμαστε απειλή προκειμένου να παραχωρήσουμε χρήματα ή ένα αντικείμενο .
ΤΣΙΦΛΙΔΗΣ Σ. ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ
Καθηγητής Ενηλίκων
Σύμβουλος Ασφαλείας και Διαχείρισης Κρίσεων ( Ι.Δ.Α.Φ.Κ. ) Πολιτικής Προστασίας Ελλάδος .